በትረማርያም አበባው Betremariam Abebaw

💙💙 የጥያቄዎች መልስ ክፍል 116 💙💙

▶️፩. "ደስታቸው እንደምትበር ወፍ ነውና" ይላል (1ኛ መቃ.25፥15)። ትርጓሜው ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ የምትበር ወፍ ፈጥና እንደምትሄድ (እንደምታልፍ) ሁሉ የኃጥኣንም ደስታቸው ፈጥና ታልፋለች አትጸናላቸውም ማለት ነው።

▶️፪. "እርሱ ሕያዋንንና ሙታንን ከኖባና ከሳባ ከኢትዮጵያና ከሕንደኬ" ይላል (1ኛ መቃ.25፥9)። ሳባና ሕንደኬ ይለያያሉ? ከኢትዮጵያና ሕንደኬ ሲልስ የተለያዩ ሀገሮች ናቸው እንዴ?

✔️መልስ፦ ሕንደኬ የሚላት ሕንድን ነው። ሳባ የሚላት ደግሞ የመንን ነው። ኢትዮጵያ የሚላት ደግሞ ሀገራችንን ነው። ስለዚህ የተለያዩ ሀገሮች ናቸው። የመን የኢትዮጵያ አካል የነበረችበት ዘመን ግን እንደነበረ በትውፊት ይነገራል።

▶️፫. 1ኛ መቃ.24፥8 ላይ"ክፉ ሰዎች ልብሳቸውን ለውጠው ይመጣሉ። ከመብላት ከመጠጣት በብርና በወርቅም ከማጌጥ እግዚአብሔርም የማይወደውን ሥራ ሁሉ በኃጢአት ጸንቶ ከመኖር በቀር በነእርሳቸው ዘንድ ሌላ ሕግ የለም"ይላል።  በዚህ ንባብ "ልብሳቸውን ለውጠው ይመጣሉ" ሲል ምን ለማለት ነው?

✔️መልስ፦ በሌላ ክፉ ሥራ ይመጣሉ በክፋት ላይ ክፋት ይጨምራሉ ማለት ነው። ይህም እንደ አንዳንድ ሌቦች ነው። ሰርቀው ወዲያው ሌላ ልብስ ቀይረው ይመጣሉ። ይህም ሌባ ሆነው ሳለ ሌብነታቸው እንዳይታወቅ ነው።

▶️፬. "የዓለምንም ገንዘብ በሰሙ ጊዜ በዐይናቸው ሳያዩት የራሳቸው ገንዘብ ያደርጉታል። በዐይናቸው ፊት እግዚአብሔርን መፍራት የለምና በዐይናቸው ባዩት ጊዜ በአፋቸው የበሉት ይመስላቸዋል" ይላል (1ኛ መቃ.24፥12)። የዚህ ንባብ ትርጓሜ ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ይህ ደግሞ ስስታምነታቸውን ለመግለጽ ነው። በዐይናቸው ባዩት ጊዜ በአፋቸው የበሉት ይመስላቸዋል ማለት አንዳንዱ ሰው ምግብ ቀርቦለት ምንም ሳይበላው ገና በዐይኑ ቀውለል ቀውለል እያለ ስስታምነቱን ያሳያል ማለት ነው። የዓለምንም ገንዘብ የራሳቸው ገንዘብ ያደርጉታል የተባለው የእነርሱ ያልሆነን ገንዘብ እየሰረቁ ኃጢአት ይሠራሉ ማለት ነው።

▶️፭. "እኔ እግዚአብሔር ከአድማስ እስከ አድማስ ምሉእ ነኝና ፍጥረቱም ሁሉ በሥልጣኔ ተይዟልና በሰማይና በምድር በጥልቅና በባሕርም ከሥልጣኔ የሚያመልጥ የለም" ይላል (1ኛ መቃ.25፥4)። መምህር ስለአድማስና ናጌብ ሰፋ አድርገው ቢያብራሩልኝ። ከአድማስ እስከ አድማስ ሲል ከአድማስ ባሻገር እግዚአብሔር በሥልጣኑ የሚገዛው ሌላ ፍጥረት (ዓለም) የለም እንዴ?

✔️መልስ፦ ናጌብ የሚባለው በመሬት ዙሪያ ያለ እስከ ሰማይ የማይደርስ ከሰማይ ዝቅ ያለ ተራራ (ቅጽር) ነው። ከናጌብ ቀጥሎ ዐቢይ ውቅያኖስ የሚባል አለ። ይህም ከዓለም የተሰወረ ዓለም ያልደረሰበት ዓለም ነው። ግዙፋኑ ፍጥረታት እነ ሌዋታን የሚኖሩበት ክፍለ ምድር ነው። ከዚያ ቀጥሎ አድማስ አለ። አድማስ ሰማይና ምድር የሚገናኙበት ቦታ ነው። እግዚአብሔር ከአድማስ እስከ አድማስ ይገዛል ማለት በምድር ያሉ ፍጥረታትን ሁሉ ይገዛል ማለት ነው። ከአድማስ ባሻገር ዓለም እንዳለ የሚገልጽ መጽሐፍ አላገኘሁም። ከአድማስ በኋላ ያለ እግዚአብሔር ነው። በሰማያት ያሉትንም በምድር ያሉትንም ሁሉንም ፍጥረታት የሚገዛ እግዚአብሔር ነው። እግዚአብሔር ዓለምን ይተርፋታል እንጂ አትተርፈውምና። ስለዚህ በያዛት ዓለምም ህልው ሆኖ ከያዛት ዓለም ውጭም በምልአት ኖሮ ፍጥረታትን ሁሉ ይገዛል ያስተዳድራል።

▶️፮. "ከአዜብ ነፋሰ ይነሣል በመስዕም ያለ ድርቅ ይጸናል ኋላ በፍጻሜ ዘመን ወደእርሷ የሚመጣ ከእግዚአብሔር መፈራት ገናንነትም የተነሣ የኤርትራ ባሕር ተሰምታ ትጠፋለች። በእርሱ የሞቱትንና ያሉትን ሰዎች ይገዛልና ከሳባ እና ከኖባ ከሕንደኬና ከኢትዮጵያም ወሰናቸውና አውራጃቸውም ጋራ ሁሉ ተሰምታ ትጠፋለች" ይላል (1ኛ መቃ.25፥8-9)። የዚህ ንባብ ትርጓሜው ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ይህ ስለ ኢየሱስ ክርስቶስ የተነገረ ነው። በእርሱ የሞቱትንና ያሉትን ሰዎች ይገዛልና የተባለ ክርስቶስ ነው። በስሙ አምነው የሞቱትንና ያሉትን የሚገዛ እርሱ ነውና። ሌሎችን እርሱ የማይገዛ ሆኖ አይደለም። የሁሉ ፈጣሪ ነውና። እግዚአብሔር በሚወዳቸው መጠራት ደስ ስለሚለው ነው። የሁሉ አምላክ ሆኖ ሳለ የአብርሃም አምላክ የይስሐቅ አምላክ የያዕቆብ አምላክ ነኝ እንዳለው ያለ ነው። የኤርትራ ባሕር በእግዚአብሔር ግርማ ፊት መቆም እንደማትችል ለመግለጽ ትጠፋለች ተብሏል። ምድር ከቃሉ የተነሣ ትንቀጠቀጣለች እንደሚለው ያለ ነው።

▶️፯. "የክፉ ሰዎች ዐመፃቸው እንደ ጥቅል ነፋስ የበደለኞች ጉባኤያቸውም እንደ ጉም ሽንት ነውና ይልቁንም በየጊዜው ወደሱ የሚለምኑ የንጹሓንን ልመና ይቀበላል" ይላል (1ኛ መቃ.25፥14)። ጥቅል ነፋስና የጉም ሽንት ብሎ የገለጻቸው ምንን ለማመልከት ነው?

✔️መልስ፦ ጥቅል ነፋስ ለአንድ አፍታ ብዙ መስሎ ቢታይም ትንሽ ቆይቶ እንዳልነበረ ይሆናል። ጉምም ብዙ ቢመስልም ከዘነበ በኋላ ወዴት እንደሄደ አይታወቅም ይጠፋል። ክፉ ሰዎችም ያለን ቢመስላቸውና ብዙ ቢመስሉም እንደ ጉም ሽንትና እንደ ጥቅል ነፋስ ወዲያው ይጠፋሉ ማለት ነው።

▶️፰. "የሌላውን ገንዘብ ይበሉ ዘንድ ከጠላታቸው የዘረፉትን ገንዘብ በልተው ይጠግቡ ዘንድ እንስሳትን በጎችንና ላሞችንም ይዘርፉ ዘንድ የሌላውንም ማዕድ ይበሉ ዘንድ የጠላቶቻቸውንም ልጆች ምርኮ ይወስዱ ዘንድ ደስ ያሰኘዋል" ይላል። የጠላትን ገንዘብ መውሰድ (መማረክ) በብሉይ እና በሐዲስ ኪዳን እንዴት ይታያል?

✔️መልስ፦ በጦርነት ገጥሞ የጠላትን ገንዘብ መማረክ በብሉይም የነበረ በሐዲስም ያለ ነው። ሰው መጀመሪያውን ባይጣላና በሰላምና በፍቅር ቢኖር መልካም ነበር። ነገር ግን አለመግባባት አይሎ ወደ ጦርነት ቢያድግ በፍትሕ ሥጋዊ (በነገሥታት አስተዳደር) ምርኮ ሊፈቀድ ይችላል። ይህ በራሱ ሕግ የሚዳኝ ስለሆነ ኃጢአትነት የለውም። በፍትሕ መንፈሳዊ (በካህናት አስተዳደር) ግን መታረቅና ሰላም መፍጠር እንጂ ምርኮ የለም።

▶️፱. "ከጉድጓዱ እንደ ወጣ ፍለጋውም እንደማይገኝ ወደ ቤቱም እንደማይመለስ አሽን ፈጥነው ይጠፋሉና በሕይወታቸውም ሳሉ በጎ ሥራን ስላልሠሩ እግዚአብሔር ተቈጥቶ በያዛቸው ጊዜ ለሰውነታቸው ወዮላት" ይላል። አሽን ማለት ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ አሸን የሚባለው ክረምት ሊገባ ሲል ከመሬት የሚወጣ ሁለት ክንፍ ያለው አካሉ ምስጥ የሚመስል ፍጥረት ነው።

▶️፲. 1ኛ መቃ.23፥2 ቃኤል ወንድሙን አቤልን የገደለው በሴት ቀንቶ ነው ይላል። ነገር ግን በዘፍ.4፥1-8፣ ኩፋ.5፥9፣ ዕብ.11፥4 እና 1ኛ ዮሐ.3፥12 ባለው እግዚአብሔር የአቤልን መሥዋዕት ስለተቀበለና የቃኤልን ስላልተቀበለው እንደገደለው ያስረዳል። ቢብራራልኝ።

✔️መልስ፦ ሁለም ትክክል ነው። አቤልና ቃኤል መጀመሪያ በሚስት ተጣሉ። አዳም የአቤልን መንትያ ለቃኤል፣ የቃኤልን መንትያ ለአቤል አጋብቷቸው ነበር። ነገር ግን የአቤል ሚስት የነበረችው የቃኤል መንትያ በጣም ውብ ስለነበረች ቃኤል የእኔን ውብ መንትያ ለምን ለአቤል ይሰጠዋል ብሎ ተቆጣ። ይህን ጊዜ አዳም መሥዋዕት ሠዉና መሥዋዕቱን እግዚአብሔር የተቀበለለት ይሁን አላቸው። ከዚያ መሥዋዕት ሠዉ። መሥዋዕት ሲሠዉ ቃኤል እግዚአብሔር አይበላ ምን ይሠራለታል ብሎ ግርድ ግርዱን አቀረበ። አቤል ደግሞ እግዚአብሔር ንጹሐ ባሕርይ ስለሆነ ንጹሕ ነገር ይፈልጋል ብሎ ቀንዱ ያልከረከረ፣ ጸጕሩ ያላረረ የዓመት ጠቦት አቀረበ። እግዚአብሔርም የአቤል የልቡን ንጽሕና ተመልክቶ የአቤልን መሥዋዕት ተቀበለ። ወነጸረ እግዚአብሔር ላዕለ አቤል

የቤተክርስቲያንን መብትና ጥቅም ለማስከበርና
የሕግ ተጠያቂነትን ለማረጋገጥ በጥብቅ እየተሰራ ነው።
************

ጥንታዊት፣ታሪካዊትና ዓለም አቀፋዊት የሆነችው የኢትዮጵያ ኦርቶዶከስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን መንፈሳዊ አገልግሎቷን ለማስፋፋት በምታደርጋቸው እንቅስቃሴዎች ሁሉ የሌሎችን መብትና ጥቅም ባለመንካት በትዕግሥትና በማስተዋል የምትጓዝ አገራዊ ኃላፊነት የሚሰማት ሰላምን አብዝታ የምትሰብክ መንፈሳዊት ተቋም መሆኗ ይታወቃል።

ቤተክርስቲያናችን ሥርዓተ አምልኮቷን ለማስፋፋት በተጓዘችባቸው አያሌ ዓመታት አገራችን ኢትዮጵያ የራሷ ፊደላትና የራሷ የቀን አቆጣጠር ባለቤት እንድትሆን ያስቻለች፣በሊቃውንቶቿ የመጠቀ እውቀት አማካኝነት የሥነ ጥበብ፣ የሥነ ስዕል፣ የዕጽዋትና የጠፈር ምርምርና ጥናቶችን በማከናወን ተጨባጭ ውጤቶችን ለዓለም ያበረከተች ጥንታዊት ተቋም ስለመሆኗም አያሌ ማስረጃዎችን ማቅረብ ይቻላል።

ይሁን እንጂ ይህች ለአገረ መንግስት መመስረትና መጽናት፣ ለእውቀት መስፋፋት፣ ለአብሮነት መጎልበት፣ ትውልድን በሥነ ምግባር ቀርጻ ፍቅርና አንድነትን በተግባር የሰበከች እናት ቤተክርስቲያን ከቅርብ ጊዜያት ወዲህ በተለያዩ አካላት መብትና ጥቅሟን የሚነኩ፣ በአስተምህሮቿ፣በዕምነቷ፣በንዋያተ ቅድሳቶቿ ላይ መሰረታቸውን ያደረጉና ትዕግስቷን የሚፈታተኑ ክብርና ሉአላዊነቷን የሚዳፈሩ እኩይ የትንኮሳ ተግባራት እየተፈጸመባት ይገኛል።

ስለሆነም በተደጋጋሚ እየተፈጸሙባት የሚገኙትን እነዚህን እኩይ ተግባራት ከዚህ በላይ በዝምታና በትዕግስት ማለፍ መንፈሳዊ ተልዕኮዋን በአግባቡ እንዳትወጣ የሚያደርጋት ከመሆኑም በላይ መብቷን በእጅጉ የሚጋፋ፣ጥንታዊያን አባቶች ለሥርዓተ አምልኮ መፈጸሚያ ሲጠቀሙባቸው የነበሩና በትውልድ ቅብብሎሽ አሁን ያለው ትውልድ የተረከባቸው ንዋያተ ቅድሳቶቿን አደጋ ላይ የሚጥል ሁኔታ ከመፈጠሩም በላይ በሥርዓተ አምልኮዋ ላይ በማላገጥ በምዕመናን ዘንድ ቁጣ እንዲቀሰቀስ የሚያደርጉ በርካታ ተግባራት እየተፈጸሙ በመምጣታቸው ምክንያት እነዚህ እኩይና ጸብ አጫሪ ተግባራት ሕጋዊ እልባት እንዲያገኙ ማድረግ የግድ የሚልበት ደረጃ ላይ ደርሳለች።

ስለሆነም ቅድስት ቤተክርስቲያናችን ጉዳዩን በልዩ ሁኔታ ማጥናት፣መከታተልና ሕግን መሰረት ያደረገ መፍትሔ እንዲያገኙ ማድግ አስፈላጊ ሆኖ ስላገኘችው ወቅታዊ ሁኔታውን በዝርዝር በማጥናት ተቋማዊ እልባት የሚያገኝበትን መንገድ የሚያጠና ኮሚቴ ተቋቁሞ ወደ ሥራ እንዲገባ ያደረገች ሲሆን የቤተክርስ
ቲያናችን የሕግ አገልግሎት መምሪያም በሕግ አግባብ ተጠያቂነትን በማረጋገጥ ፍትሕ ማግኘት የሚቻልበትን ሁኔታ ለመፍጠር አስፈላጊውን መረጃ በማሰባሰብና በማደራጀት ክስ መመስረት የሚያስችለውን ሁኔታ በማመቻቸት ወደ ተግባር ለመለወጥ በዝግጅት ላይ ይገኛል።

ከዚህ ጎን ለጎንም ከፍ ሲል እንደተገለጸው በጠቅላይ ቤተክህነት ከሚገኙ መምሪያዎች መካከል ጉዳዩ በቀጥታ የሚመለከታቸውን መምሪያዎች በማካተት የተቋቋመው ኮሚቴም ዝርዝር ጥናቶችን በሚገባ በማጥናትና ችግሮቹን ለይቶ ከመፍትሔ ሀሳብ ጋር በአጭር ጊዜ ውስጥ በማቅረብ በቤተክርስቲያኒቱ ማዕከላዊ አስተዳደር አማካኝነት ተቋማዊ አቋም የሚወሰድበትና በቅዱስ ሲኖዶስ ደረጃ የማያዳግም መፍትሔ የሚሰጥበትን ሁኔታ ለማመቻቸት የሚያስችል ሥራ በመሥራት ላይ መሆኑን እየገለጸች በሁለቱም ዘርፎች የተገኙ ውጤቶችን በተመለከተ በተከታታይ ለሕዝበ ክርስቲያኑ እንዲገለጽ የምታደርግ መሆኑን ከወዲሁ እያስታወቀች በጉዳዩ ዙሪያ ሙያዊ ድጋፍ ለመስጠት ፈቃደኛ የሆኑ ምዕመናንና ምዕመናት በተቋቋመው ኮሚቴ አማካኝነት የሚደረግ
ላቸውን ጥሪ ተቀብለው ለቤተክርስቲያናችን መብት መከበር የበኩላቸውን አስተዋጽኦ እንዲያበረክቱ እናት ቤተክርስቲያን ጥሪዋን ታቀርባለች።

የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተክርስቲያን
መንበረ ፓትርያርክ ጠቅላይ ጽሕፈት ቤት
አዲስአበባ -ኢትዮጵያ
ጥር ፲፯ቀን ፳፻ ፲ወ፯ ዓ.ም