የኤርትራው ፕሬዝዳንት ምን አሉ ?
" ሕገ-መንግሥቱ ለውጥረት መንስዔ ከመሆኑም ባሻገር ሀገር ግንባታን የሚያስፋፋ አይደለም " - የኤርትራው ፕሬዝዳንት
የኤርትራው ፕሬዝደንት ኢሳያስ አፈወርቂ ትላንት ምሽት በመንግሥታቸው የቴሌቪዥን ጣቢያ ቀርበው ስለወቅታዊ ጉዳዮች ቃለ-ምልልስ ሰጥተዋል።
ፕሬዝደንቱ ሶማሊያ፣ ግብፅ እና ሀገራቸው ኤርትራ ስለገቡት ስምምነት፣ በኢትዮጵያ በተለይ በትግራይ ክልል ስላለው ሁኔታ ተናግረዋል።
ምን አሉ ?
➡️ አሁን በኢትዮጵያ ያለው ግጭት እና ኢትዮጵያ ከጎረቤት ሀገራት ጋር ያላት አለመስማማት የመነጨው በአውሮፓውያኑ 1994 ተግባራዊ በሆነው ሕገ-መንግሥት ነው (ብሔር ተኮር አሰራር የዘረጋ)። ሕገ-መንግሥቱ ለውጥረት መንስዔ ከመሆኑም ባሻገር ሀገር ግንባታን የሚያስፋፋ አይደለም።
➡️ ኢትዮጵያ ከራሷ ጋር ሰላም ካልፈጠረች ቀጣናው ለሚያስፈልገው መረጋጋት፣ ትብብር እና መቻቻል አዎንታዊ አስተዋፅዖ አይኖራትም።
➡️ የኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት እንዲሁም ለ20 ዓመታት ያክል በባድመ ምክንያት በሁለቱ ሀገራት መካከል ሰፍኖ የቆየው ውጥረት የዚህ ፖሊሲ ውጤት ነው።
➡️ በኢትዮጵያ እና ኤርትራ መካከል ለነበረው የድንበር ግጭት የውጭ ኃይሎች ተጠያቂ ናቸው። በኢትዮጵያ አዲስ አስተዳደር [የዶ/ር ዐቢይ አሕመድ መንግሥት] ከመጣ በኋላ የተቀሰቀሰውም ጦርነት በዚህ አግባብ ሊታይ ይገባል።
(ፕሬዝደንቱ በቀጣናው እንዲሁም በመላው የአፍሪካ ቀንድ ግጭት እያስፋፉ ነው ያሏቸው የውጭ ኃይሎችን ማንነት በስም አልጠቀሱም)
➡️ ህወሓት በኢትዮጵያ የመጣውን ለውጥ ' አልቀበልም ' ብሎ ጦርነት ውስጥ በመግባት ኤርትራ ውስጥ ከ70 በላይ ዒላማዎችን በረዥም ርቀት ሮኬት መትቷል። የኤርትራ መንግሥት ህወሓት ከዚህ ድርጊቱ እንዲቆጠብ ያቀረበው ጥሪ ሰሚ አላገኘም።
➡️ ከፕሪቶሪያ የሰላም ስምምነት በኋላ በአማራ ክልል ግጭት ተከስቷል። ከዚህ ጋር በተያያዘ በመንግሥታችን ላይ የሚነሳውን ወቀሳ አንቀበልም። ደም አፋሳሽ ጦርነት ውስጥ ከመግባት ሁሌም እንደሚቆጠቡ ነው የምናሳስበው።
➡️ ዓላማችን በቀጣናው ሰላም እና መረጋጋት እንዲሰፍን ነው። የውጭ ኃይሎች ጣልቃ እንዲገቡ ክፍተት ላለመፈጠር እንሰራለን።
🔴 በትግራይ ክልል በተካሄደው ጦርነት የኤርትራ ሠራዊት መሳተፉ ይታወሳል። በዛም እጅግ በርካታ ግፍ እና የጦር ወንጀል በመፈጸም ይከሰሳል። ጦርነቱን ካስቆመው የፕሪቶሪያ ስምምነት በኋላ ግን የኤርትራ መንግሥት ከኢትዮጵያ ጋር ያለው ግንኙነት መቀዛቀዝ ተስተውሎበታል።
ከግብፅ እና ሶማሊያ ጋር ስላደረጉት ስምምነት ምን አሉ ?
ኢትዮጵያ ከሶማሊላንድ ጋር የባሕር በር የማግኘት የመግባቢያ ስምምነት ከተፈራረመች በኋላ ከሶማሊያ ጋር አለመግባባት ውስጥ እንደገባች ይወቃል።
ግብፅም በታላቁ የሕዳሴ ግድብ ምክንያት ከኢትዮጵያ ጋር አለመግባባት ውስጥ እንዳለች ይታወቃል።
ኢትዮጵያ በቀይ ባሕር ላይ መተላለፊ እንዲሁም ሚና እንዲኖራት ያላትን ፍላጎት ይፋ ካደረገች በኋላ በቀጥታም ባይሆን ኤርትራ ደስተኛ አለመሆኗን ስታሳይ ነበር።
በዚህም የሶማሊያው ፕሬዝዳንት አንድ ዓመት ባልሞላ ጊዜ ውስጥ በኤርትራ ከሦስት ጊዜ በላይ ጉብኝት አድርገዋል።
በተጨማሪም ሶማሊያ ከግብፅ ጋር የወታደራዊ ስምምነት መፈራረሟን ተከትሎ አሥመራ ላይ የተፈረመው የጋራ ስምምነት ከኢትዮጵያ አንጻር መሆኑ በተደጋጋሚ ሲነገር ቆይቷል።
ነገር ግን የኤርትራው ፕሬዝዳንት ይህንን አስተባብለዋል።
ፕሬዝደንት ኢሳያስ አፈወርቂ ፦
👉 የውጭ ኃይሎች እና አቀንቃኞች በመገናኛ ብዙኃን እና በማኅበራዊ ሚዲያ የሚያሠራጩት የተዛባ መረጃ እና ዘመቻ በቀጣናው ግጭት ያባብሳል።
👉 ይህ በመገናኛ ብዙኃን ላይ የሚሠራጨው የመነጨው ከልብ ለኢትየጵያ ከማሰብ አይደለም።
👉 በሦስቱ ሀገራት መካከል የተደረሰው ስምምነት ዋና ዓላማው በቀጣናዊ መረጋጋትን ማስፈን ነው።
👉 የኤርትራ ዋና ፍላጎት በመላው የአፍሪካ ቀንድ፣ በአባይ ተፋሰስ እና በቀይ ባሕር አጎራባች ሀገራት መረጋጋት እና ትብብር እንዲኖር ነው።
👉 ኤርትራ በፍፁም ኢትዮጵያ ያለመረጋጋት ውስጥ ገብታ የማየት ፍላጎት የላትም። በቀጣናው ሀገራት መካከል የሚደረሱ ስምምነቶች ያለመተማመንን ይቀርፋሉ፤ ፍሬያማም ናቸው።
... ብለዋል።
Via BBC
" ሕገ-መንግሥቱ ለውጥረት መንስዔ ከመሆኑም ባሻገር ሀገር ግንባታን የሚያስፋፋ አይደለም " - የኤርትራው ፕሬዝዳንት
የኤርትራው ፕሬዝደንት ኢሳያስ አፈወርቂ ትላንት ምሽት በመንግሥታቸው የቴሌቪዥን ጣቢያ ቀርበው ስለወቅታዊ ጉዳዮች ቃለ-ምልልስ ሰጥተዋል።
ፕሬዝደንቱ ሶማሊያ፣ ግብፅ እና ሀገራቸው ኤርትራ ስለገቡት ስምምነት፣ በኢትዮጵያ በተለይ በትግራይ ክልል ስላለው ሁኔታ ተናግረዋል።
ምን አሉ ?
➡️ አሁን በኢትዮጵያ ያለው ግጭት እና ኢትዮጵያ ከጎረቤት ሀገራት ጋር ያላት አለመስማማት የመነጨው በአውሮፓውያኑ 1994 ተግባራዊ በሆነው ሕገ-መንግሥት ነው (ብሔር ተኮር አሰራር የዘረጋ)። ሕገ-መንግሥቱ ለውጥረት መንስዔ ከመሆኑም ባሻገር ሀገር ግንባታን የሚያስፋፋ አይደለም።
➡️ ኢትዮጵያ ከራሷ ጋር ሰላም ካልፈጠረች ቀጣናው ለሚያስፈልገው መረጋጋት፣ ትብብር እና መቻቻል አዎንታዊ አስተዋፅዖ አይኖራትም።
➡️ የኢትዮ-ኤርትራ ጦርነት እንዲሁም ለ20 ዓመታት ያክል በባድመ ምክንያት በሁለቱ ሀገራት መካከል ሰፍኖ የቆየው ውጥረት የዚህ ፖሊሲ ውጤት ነው።
➡️ በኢትዮጵያ እና ኤርትራ መካከል ለነበረው የድንበር ግጭት የውጭ ኃይሎች ተጠያቂ ናቸው። በኢትዮጵያ አዲስ አስተዳደር [የዶ/ር ዐቢይ አሕመድ መንግሥት] ከመጣ በኋላ የተቀሰቀሰውም ጦርነት በዚህ አግባብ ሊታይ ይገባል።
(ፕሬዝደንቱ በቀጣናው እንዲሁም በመላው የአፍሪካ ቀንድ ግጭት እያስፋፉ ነው ያሏቸው የውጭ ኃይሎችን ማንነት በስም አልጠቀሱም)
➡️ ህወሓት በኢትዮጵያ የመጣውን ለውጥ ' አልቀበልም ' ብሎ ጦርነት ውስጥ በመግባት ኤርትራ ውስጥ ከ70 በላይ ዒላማዎችን በረዥም ርቀት ሮኬት መትቷል። የኤርትራ መንግሥት ህወሓት ከዚህ ድርጊቱ እንዲቆጠብ ያቀረበው ጥሪ ሰሚ አላገኘም።
➡️ ከፕሪቶሪያ የሰላም ስምምነት በኋላ በአማራ ክልል ግጭት ተከስቷል። ከዚህ ጋር በተያያዘ በመንግሥታችን ላይ የሚነሳውን ወቀሳ አንቀበልም። ደም አፋሳሽ ጦርነት ውስጥ ከመግባት ሁሌም እንደሚቆጠቡ ነው የምናሳስበው።
➡️ ዓላማችን በቀጣናው ሰላም እና መረጋጋት እንዲሰፍን ነው። የውጭ ኃይሎች ጣልቃ እንዲገቡ ክፍተት ላለመፈጠር እንሰራለን።
🔴 በትግራይ ክልል በተካሄደው ጦርነት የኤርትራ ሠራዊት መሳተፉ ይታወሳል። በዛም እጅግ በርካታ ግፍ እና የጦር ወንጀል በመፈጸም ይከሰሳል። ጦርነቱን ካስቆመው የፕሪቶሪያ ስምምነት በኋላ ግን የኤርትራ መንግሥት ከኢትዮጵያ ጋር ያለው ግንኙነት መቀዛቀዝ ተስተውሎበታል።
ከግብፅ እና ሶማሊያ ጋር ስላደረጉት ስምምነት ምን አሉ ?
ኢትዮጵያ ከሶማሊላንድ ጋር የባሕር በር የማግኘት የመግባቢያ ስምምነት ከተፈራረመች በኋላ ከሶማሊያ ጋር አለመግባባት ውስጥ እንደገባች ይወቃል።
ግብፅም በታላቁ የሕዳሴ ግድብ ምክንያት ከኢትዮጵያ ጋር አለመግባባት ውስጥ እንዳለች ይታወቃል።
ኢትዮጵያ በቀይ ባሕር ላይ መተላለፊ እንዲሁም ሚና እንዲኖራት ያላትን ፍላጎት ይፋ ካደረገች በኋላ በቀጥታም ባይሆን ኤርትራ ደስተኛ አለመሆኗን ስታሳይ ነበር።
በዚህም የሶማሊያው ፕሬዝዳንት አንድ ዓመት ባልሞላ ጊዜ ውስጥ በኤርትራ ከሦስት ጊዜ በላይ ጉብኝት አድርገዋል።
በተጨማሪም ሶማሊያ ከግብፅ ጋር የወታደራዊ ስምምነት መፈራረሟን ተከትሎ አሥመራ ላይ የተፈረመው የጋራ ስምምነት ከኢትዮጵያ አንጻር መሆኑ በተደጋጋሚ ሲነገር ቆይቷል።
ነገር ግን የኤርትራው ፕሬዝዳንት ይህንን አስተባብለዋል።
ፕሬዝደንት ኢሳያስ አፈወርቂ ፦
👉 የውጭ ኃይሎች እና አቀንቃኞች በመገናኛ ብዙኃን እና በማኅበራዊ ሚዲያ የሚያሠራጩት የተዛባ መረጃ እና ዘመቻ በቀጣናው ግጭት ያባብሳል።
👉 ይህ በመገናኛ ብዙኃን ላይ የሚሠራጨው የመነጨው ከልብ ለኢትየጵያ ከማሰብ አይደለም።
👉 በሦስቱ ሀገራት መካከል የተደረሰው ስምምነት ዋና ዓላማው በቀጣናዊ መረጋጋትን ማስፈን ነው።
👉 የኤርትራ ዋና ፍላጎት በመላው የአፍሪካ ቀንድ፣ በአባይ ተፋሰስ እና በቀይ ባሕር አጎራባች ሀገራት መረጋጋት እና ትብብር እንዲኖር ነው።
👉 ኤርትራ በፍፁም ኢትዮጵያ ያለመረጋጋት ውስጥ ገብታ የማየት ፍላጎት የላትም። በቀጣናው ሀገራት መካከል የሚደረሱ ስምምነቶች ያለመተማመንን ይቀርፋሉ፤ ፍሬያማም ናቸው።
... ብለዋል።
Via BBC