የአፍራሃት የፋርስ ጠቢብ
ስለ አፍራሃት ብዙ የሕይወት ታሪክ መረጃ አልተገኘም። ከሶርያ ቤተ ክርስቲያን አባቶች አንዱ እንደነበረ ይታወቃል። በሕይወቱ መጨረሻ ላይ ኤጲስ ቆጶስ እንደተደረገ ይገመታል።
እ.ኤ.አ. በ280 አካባቢ እንደተወለደ እና በ345 አካባቢ እንደሞተ ይታመናል።
"ጌታ ግን ገና አልተያዘም። ጌታ እንዲህ ከተናገረ በኋላ ፋሲካን ካደረገበትና ሥጋውን እንደ ምግብ ደሙንም እንደ መጠጥ ከሰጠበት ቦታ ተነሥቶ ከደቀ መዛሙርቱ ጋር ወደሚታሰርበት ቦታ ሄደ። ነገር ግን ሙታንን እያሰበ ከራሱ ሥጋ በላ ከራሱም ደም ጠጣ። ጌታ ራሱ በእጆቹ ሥጋውን እንዲበላ አቀረበ፣ ከመሰቀሉም በፊት ደሙን እንደ መጠጥ ሰጠ፤ በአሥራ አራተኛው ሌሊት ተይዞ እስከ ስድስት ሰዓት ድረስ ተፈረደበት፤ በስድስተኛው ሰዓትም ፈረዱበትና በመስቀል ላይ አንጠለጠሉት።"
• "ትምህርቶች" [12,6] በ336-345 ዓ.ም. መካከል
የሶርያ ቅዱስ ኤፍሬም (Alt)
"ጌታችን ኢየሱስ በመጀመሪያ እንጀራ ብቻ የነበረውን በእጆቹ ያዘ፤ ባረከው፣ ምልክት አደረገበት፣ በአብና በመንፈስ ስም ቀደሰው፤ ቆርሶም ለደቀ መዛሙርቱ አንድ በአንድ በቸርነት አከፋፈለ። እንጀራውን ሕያው ሥጋው ብሎ ጠራው፣ ራሱንም በመንፈስ ሞላበት።
እጁን ዘርግቶ ቀኝ እጁ ያዘጋጀውን ቅዱስ እንጀራ ሰጣቸው፡- 'ሁላችሁም ውሰዱ ከዚህ ብሉ፤ ቃሌ የሠራው ቅዱስ ነው። አሁን የሰጠኋችሁን እንደ ተራ እንጀራ አትመልከቱ፤ ይልቁንም ውሰዱ ይህን እንጀራ ብሉ፣ ፍርፋሪውንም አትበትኑ፤ ሥጋዬ ብዬ የጠራሁት እርሱ ነውና። ከፍርፋሪው አንድ ቅንጣት በሺዎች የሚቆጠሩትን መቀደስ ይችላል፣ ለሚበሉትም ሕይወትን ለመስጠት በቂ ነው። ውሰዱ በእምነት ሳታጠራጥሩ ብሉ፣ ይህ ሥጋዬ ነውና፣ የሚያምን በውስጡ እሳትና መንፈስ ይበላል። የሚጠራጥር ቢበላ ግን ለእርሱ እንጀራ ብቻ ይሆናል። በስሜ የተቀደሰውን እንጀራ የሚያምን ቢበላ ንጹሕ ከሆነ በንጽሕናው ይጠበቃል፤ ኃጢአተኛም ከሆነ ይቅር ይባላል። ነገር ግን የሚንቅ ወይም የሚጥል ወይም በንቀት የሚይዝ ቢኖር፣ ሥጋዬ ብሎ የጠራውንና ያደረገውን ወልድን እንደሚያቃልል እርግጠኛ ነው።'
• "ስብከቶች" 4,4 በ350 ዓ.ም. አካባቢ
"ደቀ መዛሙርቱ አዲሱን ቅዱስ እንጀራ ከበሉ በኋላ በእምነት የክርስቶስን ሥጋ እንደበሉ ሲረዱ ክርስቶስ መላውን ቁርባን ለማብራራትና ለመስጠት ቀጠለ። የወይን ጽዋ ወስዶ ቀላቀለ። ከዚያም ባረከው፣ ምልክት አደረገበት፣ ሊፈስ ያለውን ደሙ እንደሆነ በመግለጽ ቀደሰው። ክርስቶስ እንዲጠጡ አዘዛቸው፣ የሚጠጡት ጽዋ ደሙ እንደሆነ ገለጸላቸው፡- 'ይህ ስለ ሁላችሁ የሚፈስ ደሜ ነው። ሁላችሁም ውሰዱ ከዚህ ጠጡ፣ በደሜ አዲስ ኪዳን ነውና። እንዳደረግሁት ሁሉ እናንተም ለእኔ መታሰቢያ አድርጉ። በስሜ በየቤተ ክርስቲያኑ በተሰበሰባችሁ ጊዜ ሁሉ ለእኔ መታሰቢያ ያደረግሁትን አድርጉ። ሥጋዬን ብሉ ደሜንም ጠጡ፣ አዲስና አሮጌ ኪዳን።'
• "ስብከቶች" 4,6 በ350 ዓ.ም. አካባቢ
"'አውድማችሁም በስንዴ ይሞላል፣ መጥመቂያችሁም በወይንና በዘይት ይትረፈረፈል።' ይህ ክርስቶስ በዋጃቸው ሰዎች ማለትም በቤተ ክርስቲያኑ ስንዴን ወይንንና ዘይትን በሚስጢራዊ መንገድ በመስጠት በሚስጢር ተፈጸመ። ስንዴው የቅዱስ ሥጋው ምስጢር ነውና፤ ወይኑም አዳኝ ደሙ ነው፤ ዘይቱም የተጠመቁት በመንፈስ ቅዱስ ጋሻ ጦር ለብሰው የሚቀቡበት ጣፋጭ ሽቱ ነው።"
• "በኢዩኤል 2:24 ላይ"፣ በቅዱሳት መጻሕፍት ላይ ያሉ አስተያየቶች፣ የAssemani እትም ጥራዝ 2 ገጽ 252።
የእስክንድርያ ቅዱስ አትናቴዎስ (Alt)
"'ታላቁ አትናቴዎስ ለአዲስ የተጠመቁት በሰጠው ስብከት እንዲህ ይላል፡-' ሌዋውያን እንጀራና የወይን ጽዋ ይዘው ጠረጴዛው ላይ ሲያስቀምጡ ታያላችሁ። የምልጃና የልመና ጸሎቶች እስካልተደረጉ ድረስ፣ እንጀራና ወይን ብቻ ናቸው። ነገር ግን ታላላቅና ድንቅ ጸሎቶች ከተጠናቀቁ በኋላ፣ እንጀራው የጌታችን የኢየሱስ ክርስቶስ ሥጋ፣ ወይኑም ደሙ ይሆናል። 'ደግሞም እንዲህ ይላል፡-' የምሥጢራትን በዓል እንቃረብ። እነዚህ እንጀራና ወይን፣ ጸሎቶችና ልመናዎች እስካልተደረጉ ድረስ፣ እንደ ተራ ነገሮች ሆነው ይቀራሉ። ነገር ግን ታላላቅ ጸሎቶችና ቅዱስ ልመናዎች ከተላኩ በኋላ፣ ቃሉ ወደ እንጀራውና ወደ ወይኑ ይወርዳል - በዚህም ሥጋው ይዘጋጃል።'"
• "ለአዲስ የተጠመቁት ስብከት" ከ373 ዓ.ም. በፊት
የኢየሩሳሌም ቅዱስ ቄርሎስ (Alt)
"'እኔ ደግሞ ለእናንተ አሳልፌ የሰጠሁትን ከጌታ ተቀብያለሁ፤ ጌታ ኢየሱስ በተሰጠበት በዚያች ሌሊት እንጀራን አንሥቶ ወዘተ... [1 ቆሮ. 11:23]'። የብፁዕ ጳውሎስ ይህ ትምህርት ስለ እነዚያ መለኮታዊ ምሥጢራት ሙሉ ማረጋገጫ ለመስጠት ብቻውን በቂ ነው፣ እነርሱን ስትቀበሉ ከክርስቶስ ጋር (አንድ ሥጋ) [ኤፌ. 3:6] እና ደም ትሆናላችሁ። እርሱ በግልጽ እንዲህ ብሏልና፣ (ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ በተሰጠበት በዚያች ሌሊት እንጀራን አንሥቶ አመስግኖ ቈርሶ 'ውሰዱ ብሉ ይህ ሥጋዬ ነው፤ ጽዋውንም አንሥቶ አመስግኖ 'ውሰዱ ጠጡ ይህ ደሜ ነው' አለ) [1 ቆሮ. 2:23-25]። እርሱ ራሱ ስለ እንጀራው 'ይህ ሥጋዬ ነው' ብሎ ተናግሮአልና፣ ማን ከእንግዲህ ወዲህ ሊጠራጠር ይደፍራል? እርሱም 'ይህ ደሜ ነው' ብሎ አረጋግጦ ተናግሮአልና፣ ማን ደሙ አይደለም ብሎ ሊያመነታ ይችላል?
-"Catechetical Lectures [22 (Mystagogic 4), 1]
"ስለዚህ በሙሉ እርግጠኝነት እንደ ክርስቶስ ሥጋና ደም እንካፈል፤ በምሳሌነት እንጀራ ሥጋው፣ በምሳሌነት ወይን ደሙ ተሰጥቶሃልና፤ የክርስቶስን ሥጋና ደም በመካፈል ከእርሱ ጋር አንድ ሥጋና አንድ ደም ትሆን ዘንድ። እንዲህ ነውና ክርስቶስን በውስጣችን የምንሸከመው፣ ሥጋውና ደሙ በብልቶቻችን ውስጥ ይሰራጫሉና፤ በዚህም ብፁዕ ጴጥሮስ እንደተናገረው (መለኮታዊ ተፈጥሮ ተካፋዮች እንሆናለን) [2 ጴጥ. 1:4]።
-"Catechetical Lectures [22 (Mystagogic 4), 3]
"ስለዚህ እንጀራውንና ወይኑን እንደ ተራ ነገሮች አትመልከት፤ እነርሱ በጌታ አዋጅ የክርስቶስ ሥጋና ደም ናቸውና፤ ስሜት ይህን ቢጠቁምህ እምነት ያረጋግጥህ። ጉዳዩን ከጣዕም አትፍረድ፣ ነገር ግን ከእምነት ሳታመነታ ሙሉ በሙሉ እርግጠኛ ሁን፣ የክርስቶስን ሥጋና ደም እንደተሰጠህ።
-"Catechetical Lectures [22 (Mystagogic 4), 6]"
"9. እነዚህን ነገሮች ተምረህ እንጀራ የሚመስለው እንጀራ እንዳልሆነ፣ ምንም እንኳን በጣዕም እንጀራ ቢሆንም፣ የክርስቶስ ሥጋ እንደሆነ፣ ወይን የሚመስለውም ወይን እንዳልሆነ፣ ምንም እንኳን ጣዕሙ እንዲሁ ቢል፣ የክርስቶስ ደም እንደሆነ ሙሉ በሙሉ አምነህ፤ ይህንንም ዳዊት ከጥንት ጀምሮ 'የሰውን ልብ የሚያጸና እንጀራ፣ ፊቱንም የሚያበራ ዘይት' [መዝ. 104:15] ብሎ እንደዘመረው፤ 'ልብህን አጽና'፣ መንፈሳዊ ሆኖ በመካፈልህ፣ 'የነፍስህንም ፊት አብራ'። ስለዚህም በንጹሕ ሕሊና ተገልጦልህ፣ እንደ መስታወት የጌታን ክብር ልትመለከት፣ ከክብር ወደ ክብር [2 ቆሮ. 3:18] በጌታችን በኢየሱስ ክርስቶስ ልትቀጥል ትችላለህ፤ ለእርሱም ክብርና ኃይልና ክብር ከዘላለም እስከ ዘላለም ይሁን። አሜን።"
Source: St. Cyril of Jerusalem, Mystagogic Catechesis 4,1, c. 350 A.D.: