በትረማርያም አበባው Betremariam Abebaw

💓፪ኛ ዜና መዋዕል ክፍል 7💓

💓ምዕራፍ 31፡-
ሕዝቅያስ በእግዚአብሔር ቤት እንዲያገለግሉ ሌዋውያንን መመደቡ

💓ምዕራፍ 32፡-
የአሦር ንጉሥ ሰናክሬም ኢየሩሳሌምን ለመውረር መምጣቱ

💓ምዕራፍ 33፡-
ምናሴ እንደነገሠና በእግዚአብሔር ፊት ክፉ ነገርን እንዳደረገ፣ ምናሴን የአሦር ንጉሥ ሠራዊት አለቆች በዛንጅር በያዙት ጊዜ እንደተጨነቀና አምላኩን እግዚአብሔርን እንደፈለገ
-ምናሴ ወደ እግዚአብሔር ጸሎትን ማቅረቡ
-አሞፅ እንደነገሠ

💓ምዕራፍ 34፡-
ኢዮስያስ በስምንት ዓመቱ እንደነገሠና በእግዚአብሔር ፊት ቅን ነገርን እንዳደረገ
-ኢዮስያስ ጣዖታትን እንዳጠፋ
-ካህኑ ኬልቅያስ የሕጉን መጽሐፍ እንዳነበበ

💓ምዕራፍ 35፡-
ንጉሡ ኢዮስያስ የፋሲካን በዓል እንዳከበረ

💓ምዕራፍ 36፡-
የኢዮስያስ ልጅ ኢዮአክስ እንደነገሠና በእግዚአብሔር ፊት ክፉ ሥራን እንደሠራ
-ኢዮአክስ በኢየሩሳሌም እንዳይነግሥ ፈርዖን ኒካዑ ወደግብፅ ማርኮ እንደወሰደው
-የግብፅ ንጉሥ ፈርዖን ኒካዑ በኢዮአክስ ፋንታ የኢዮስያስን ልጅ ኤልያቄምን እንዳነገሠውና ስሙንም ኢዮአቄም ብሎ እንደለወጠው
-ኢዮአቄም በእግዚአብሔር ፊት ክፉ እንዳደረገ
-የባቢሎን ንጉሥ ናቡከደነፆር ኢዮአቄምን ማርኮ ወደ ባቢሎን እንደወሰደው
-ኢዮአቄም ከሞተ በኋላ ኢኮንያን እንደነገሠና በእግዚአብሔር ፊት ክፉ እንዳደረገ እንዲሁም እርሱንም ናቡከደነፆር ወደባቢሎን እንደወሰደው
-ሴዴቅያስ እንደነገሠና በአምላኩ በእግዚአብሔር ፊት ክፉ እንዳደረገ
-እስራኤላውያን በእግዚአብሔር መልእክተኞች በነቢያት ይሣለቁ እንደነበረ፣ የእግዚአብሔርንም ቃል ያቃልሉ እንደነበረ፣ በነቢያቱ ላይ ያፌዙ እንደነበረ
-ሕዝቡ ሁሉ ወደባቢሎን ተማርከው እንደሄዱ

✝️የዕለቱ ጥያቄዎች✝️
፩. በይሁዳ ንጉሥ ሕዝቅያስ ዘመነ መንግሥት አምላካችሁ ከእጄ አያድናችሁም እያለ የተናገረ የአሦር ንጉሥ ማን ነው?
ሀ. ቴልጌልቴልፌልሶር
ለ. ሰናክሬም
ሐ. አድራማሌክ
መ. ሶርሶር
፪. በእግዚአብሔር ፊት ክፉ ነገርን ሲያደርግ ኖሮ የአሦር የጦር ሠራዊት አለቆች ይዘው ባሠሩት ጊዜ እግዚአብሔርን የፈለገና በቀድሞ ሥራው ቢጸጸት እግዚአብሔርም ይቅር ያለው የይሁዳ ንጉሥ ማን ነው?
ሀ. አሳ
ለ. ኢዮአስ
ሐ. ምናሴ
መ. ሕዝቅያስ
፫. በይሁዳ ንጉሥ በኢዮስያስ ዘመነ መንግሥት በሙሴ እጅ የተሰጠውን የእግዚአብሔርን ሕግ መጽሐፍ በእግዚአብሔር ቤት ያገኘ ማን ነው?
ሀ. ኬልቅያስ
ለ. ሳፋን
ሐ. አኪቃም
መ. አብዶን

https://youtu.be/yEJELEo30aE?si=uQE032-NZ3VlZqNo

💙 የጥያቄዎች መልስ ክፍል 79 💙

▶️፩. 2ኛ ዜና መዋ.30፦31 "ካህናቱና ሌዋውያኑም ተነሥተው ሕዝቡን ባረኩ ድምፃቸውም ተሰማ። ጸሎታቸውም ወደ ቅዱስ መኖሪያው ወደ ሰማይ ዐረገ" ይላል። ካህናቱና ሌዋውያኑም ሕዝቡን ባረኩ ይላል። ሌዋውያን ሁሉ ካህን ነበሩ? ካልሆኑ መሥፈርቱ ምን ነበር?

✔️መልስ፦ ሌዋውያን ሁሉ ካህናት አይደሉም። ካህናት ከሌዋውያን ተመርጠው ተቀብተው የሚሾሙ የቤተ መቅደስ አገልጋዮች ናቸው። የክህነት መሥፈርቱ ወንድ ሌዋዊ መሆን፣ ከ20 ዓመት በላይ ከ50 ዓመት በታች የሆነ ሰው መሆንና በሰውነቱ ነውር የሌለበት ሰው መሆን ናቸው።

▶️፪. "በጉባኤውም ያልተቀደሱ እጅግ ሰዎች ነበሩ። ስለዚህም ሌዋውያን ለእግዚአብሔር ይቀድሷቸው ዘንድ ንጹሓን ላልሆኑት ሁሉ ፋሲካውን ያርዱላቸው ነበር። እንደ ትእዛዙም ሳይሆን ከኤፍሬምና ከምናሴ ከይሳኮርና ከዛብሎንም ወገን እጅግ ሰዎች ሳይነጹ ፋሲካውን በሉ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.30፥17-18)። ያልተቀደሱና ንጹሐን ያልሆኑ ያላቸው ምን የሆኑትን ነው?

✔️መልስ፦ ያልተቀደሱና ያልነጹ የሚባሉት በለምጽ ወይም ሌላ ርኵስ በሚያሰኙ ነገርች ርኩስ የተባሉ ሰዎች ናቸው። እነዚህን ሰዎች ሥርዓተ መሥዋዕትን ፈጽሞ የሚቀድሳቸው ደግሞ ካህኑ ስለሆነ የተነገረ ነው። ለተጨማሪ ዘሌ.14፥1-57 ይመልከቱ።

▶️፫. "ለእስራኤልም አምላክ ለእግዚአብሔር ፋሲካ ያደርጉ ዘንድ ወደ እግዚአብሔር ቤት ወደ ኢየሩሳሌም እንዲመጡ ሕዝቅያስ ወደ እስራኤልና ወደ ይሁዳ ሁሉ ላከ። ደግሞም ወደ ኤፍሬምና ወደ ምናሴ ደብዳቤ ጻፈ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.30፥1)። እዚህ ላይ ሕዝቅያስ በይሁዳ ነግሦ እያለ ለምን ለያይቶ ወደ ይሁዳ፥ ወደ ኤፍሬምና ወደ ምናሴ ደብዳቤ ጻፈ አለ?

✔️መልስ፦ ኤፍሬምና ምናሴ ከይሁዳ ውጭ በእስራኤል የሚኖሩ ነገዶች ነበሩና ነው። እነርሱን መጥራቱ ለጊዜው እርሱ ከሚመራቸው ሕዝቦች ውጭ ያሉ ስለነበሩ ነው። ወደ ይሁዳ ላከ ማለት የሚመራቸውን ሕዝቦች በይፋ ጠራ ማለት ነው።

▶️፬. "ስለዚህም ሌዋውያን በቅን ልብ ከካህናት ይልቅ ይቀደሱ ነበርና ሥራው እስኪፈጸም ድረስ፥ ካህናቱም እስኪቀደሱ ድረስ ወንድሞቻቸው ሌዋውያን ያግዟቸው ነበር" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.29፥34)። ከካህናት ይልቅ ይቀደሱ ነበርና ሲል ምን ለማለት ነው?

✔️መልስ፦ ዘፀ.19፥22 ላይ እንደተገለጠው ካህናት ተቀደሱ የሚባለው በሕገ ክህነት፣ በሥርዓተ ክህነት ሲኖሩ ነው። ርኵስ ከሚያሰኙ ነገሮች ርቀው ሲገኙ ተቀደሱ ይባላሉ። ከዚህ ከመጽሐፈ ዜና መዋዕል ግን መቀደስ ያለው መሥዋዕት ማቅረብን ነው። ካህናት እስኪቀደሱ ድረስ ያለው መሥዋዕቱን አቅርበው እስኪጨርሱ ድረስ ማለት ነው። ሌዋውያንን ከካህናት ይልቅ ይቀደሱ ነበር ማለቱ ብዙ ሆነው መሥዋዕትን ያቀርቡ ነበር ማለት ነው።

▶️፭. “ተነሥተውም በኢየሩሳሌም የነበሩትን መሠዊያዎችና ለጣዖታት የሚያጥኑበትን ዕቃ ሁሉ አስወገዱ፥ በቄድሮንም ወንዝ ጣሉት” ይላል (2ኛ ዜና መዋ.30፥14)። ዛሬም ሰዎች ከአምልኮተ ጣዖት ወደ እግዚአብሔር ሲመለሱ ሲጠቀሙባቸው የነበሩ የባዕድ አምልኮ ቁሳቁሶችን እንደ ጨሌ እና መሰል ነገሮች ወደ ወንዝ የሚጥሉ አሉና ነገሩ መጽሐፍ ቅዱሳዊ ነው ወይስ በቤተክርስቲያን የሚወገድበት ሌላ ሥርዓት አለ?

✔️መልስ፦ ጣዖት ከቤተ እግዚአብሔር መቀመጥ ስለሌለበት ወደቄድሮን ወንዝ ሰብስበው ጥለውታል። በሐዲስ ኪዳን ያለ ምእመን ደግሞ የባዕድ አምልኮ ቁሳቁሶችን በፈለገው መልኩ ማስወገድ ይችላል። በማቃጠል፣ ወደ ገደል በመጣል፣ ወደባሕር ወደ ወንዝ በመጣልና በመሳሰሉት ሊያስወግዳቸው ይችላል። ግራም ሠረሩ ቀኝም ሠረሩ መገናኛው ኮሩ እንዲሉ በየትኛውም መንገድ ይሁን ብቻ ባዕድ አምልኮን ማስወገድ ይገባል።

▶️፮. ዖዝያንም ኤላትን ሠራ ይላል በ2ኛ ዜና መዋ.26፥2። ኤላት ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ኤላት የሀገር ስም ናት።

▶️፯. "አባቱም ዖዝያን እንዳደረገ ዅሉ በእግዚአብሔር ፊት ቅን ነገር አደረገ። ነገር ግን ወደ እግዚአብሔር መቅደስ አልገባም። ሕዝቡም ገና ይበድል ነበር" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.27፥2)። በምን ምክንያት ነበር ወደ እግዚአብሔር መቅደስ ያልገባው?

✔️መልስ፦ ለምን እንዳልገባ መጽሐፍ ቅዱሱ ተጨማሪ ማብራሪያ አልሰጠንም።

▶️፰. "ሕዝቅያስም አኹን ለእግዚአብሔር ተቀድሳችዃል። ቅረቡ መሥዋዕቱንና የምስጋናውን መሥዋዕት ወደ እግዚአብሔር ቤት አምጡ ብሎ ተናገረ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.29፥31)። የምስጋና መሥዋዕት የተባለው ዝማሬ ነው?

✔️መልስ፦ በእርግጥ ዝማሬ የምስጋና መሥዋዕት ነው። ከዚህ ላይ የምስጋናውን መሥዋዕት አምጡ ያለው ግን በፈቃዳቸው ለእግዚአብሔር የሚሰጡት የእንስሳት መሥዋዕት ነው። ቁጥሩ ከደህንነት መሥዋዕት ውስጥ ይካተታል።

▶️፱. "ነገር ግን ከአሴርና ከምናሴ ከዛብሎንም አያሌ ሰዎች ሰውነታቸውን አዋረዱ ወደ ኢየሩሳሌምም መጡ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.30፥11)። አያሌ ሰዎች ማለት ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ አያሌ ሰዎች ማለት ብዙ ሰዎች ማለት ነው።

▶️፲. "በኹለተኛውም ወር በዐሥራ አራተኛው ቀን ፋሲካውን አረዱ። ካህናቱና ሌዋውያኑም አፈሩ ተቀደሱም ወደእግዚአብሔርም ቤት የሚቃጠል መሥዋዕት አመጡ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.30፥15)። አፈሩ ሲል ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ አፈሩ ማለት ተዘጋጅተው በትሕትና ወደ እግዚአብሔር ቤት ቀርበው መሥዋዕት አቀረቡ ማለት ነው።

▶️፲፩. "አባቱ ዖዝያን እንዳደረገ ሁሉ በእግዚአብሔር ፊት ቅን ነገር አደረገ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.27፥2)። አንድ ሰው በሕይወቱ መታወስ ያለበት በሕይወቱ መጨረሻ ላይ በሠራው ወይስ መጀመሪያ ላይ በሠራው? ዖዝያን በዘመኑ መጨረሻ እግዚአብሔርን ረስቶ ነበር። እንዴት እንደ ዖዝያን ሁሉ ተባለ?

✔️መልስ፦ በፊትም በኋላም የተሠሩ መልካም ሥራዎች ያለዋጋ አይቀሩም። ዋጋ የማያሰጥ መልካም ሥራ እንደሌለ ሁሉ መከራን የማያመጣ ክፉ ሥራም የለም። ኢዮአታም እንደ አባቱ ቅን ነገርን አደረገ ያለው ዖዝያን መጀመሪያ እንደሠራው መልካም ሥራን ሠራ ማለት ነው። ዖዝያን መጨረሻ በሠራው ክፉ ሥራ ተወቅሶበታል። ማንኛውም ሰው መልካም ሥራን ሲሠራ ከነበረ መጨረሻ ላይ ክፉ ሥራን አይሥራ። ክፉ ሲሠራ የኖረ ሰውም በክፋቱ አይጽና። ፍርድ የሚሰጥ ግን በድምር ውጤት እንጂ በመጀመሪያው ብቻ ወይም በመጨረሻው ብቻ አይደለም። ሰው ባለፈ ክፉ ሥራው ተጸጽቶ ንስሓ ገብቶ በመልካም ሥራ ከጸና ይጸድቃል። ከመልካም ሥራው አፈንግጦ በክፉ ሥራ ከጸናም የባለፈው መልካም ሥራው ምንም እንኳ የራሱ የሆነ ዋጋ ቢኖረውም ግን አይጠቅመውም።


© በትረ ማርያም አበባው


🌹የዩቲዩብ ቻናሌ:- ንሕነ ዘክርስቶስ https://youtube.com/@edenawizechristos?si=6V4y-73OM3LTzhAf ነው።

🌻የፌስቡክ ገጼ Betremariam Abebaw https://www.facebook.com/profile.php?id=100075547015721 ነው።

💗፪ኛ ዜና መዋዕል ክፍል 6💗

💗ምዕራፍ 26፡-
ዖዝያን እንደነገሠ፣ በዘመኑ እግዚአብሔርን እንደፈለገና እግዚአብሔርም ነገሩን እንዳከናወነለት

💗ምዕራፍ 27፡-
ኢዮአታም እንደነገሠና በእግዚአብሔር ፊትም ቅን ነገርን እንዳደረገ

💗ምዕራፍ 28፡-
አካዝ እንደነገሠና በእግዚአብሔር ፊት ቅን ነገርን እንዳላደረገ

💗ምዕራፍ 29፡-
ሕዝቅያስ እንደነገሠና በእግዚአብሔር ፊትም ቅን ነገርን እንዳደረገ
-ሌዋውያን በእግዚአብሔር መቅደስ ያገኙትን ርኩስ ነገር ወደቄድሮን ወንዝ እንደጣሉት

💗ምዕራፍ 30፡- በዓለ ፋሲካ እንደተከበረ

✝️የዕለቱ ጥያቄዎች✝️
፩. ካህኑ አዛርያስ ተው ለካህናቱ ነው እንጂ ለአንተ አይገባም እያለው በዕጣን መሠዊያው ላይ ያጥን ዘንድ ወደ መቅደስ የገባና በዚህም ምክንያት ለምጽ የወጣበት የይሁዳ ንጉሥ ማን ነው?
ሀ. ዖዝያን
ለ. አሜስያስ
ሐ. ኢዮአታም
መ. ኢየሩሳ
፪. ከሚከተሉት የይሁዳ ነገሥታት መካከል በእግዚአብሔር ፊት ቅን ነገር አላደረገም የተባለው የትኛው ነው?
ሀ. አሳ
ለ. ኢዮአስ
ሐ. ኢዮሣፍጥ
መ. አካዝ
፫. በሕዝቅያስ ዘመነ መንግሥት ሌዋውያን በእግዚአብሔር ቤተ መቅደስ ያገኙትን ርኩስ ነገር ወዴት ጣሉት?
ሀ. ወደ ዮርዳኖስ ወንዝ
ለ. ወደ ኤፍራጥስ ወንዝ
ሐ. ወደ ቄድሮን ወንዝ
መ. ወደ ጤግሮስ ወንዝ

https://youtu.be/Mnd0yOSJjYM?si=Iemlpplc99MIoFnq

💙 የጥያቄዎች መልስ ክፍል 78 💙

▶️፩. 2ኛ ዜና መዋ.23፥6 ላይ የብሉይ ሌዋውያን ቅዱሳን ናቸው ከተባለ አሁንስ በሐዲስ ኪዳን ያሉት ካህናት ቅዱሳን ናቸው መባል አይቻልም?

✔️መልስ፦ እነርሱ ቅዱሳን ናቸው ማለት የተለዩ ናቸው ማለት ነው። ቀደሰ-ለየ በሚለው ነው የሚተረጎም። ሌዋውያን ቤተ መቅደስን ለማገልገል የተመረጡ ስለሆኑ ቅዱሳን ተብለዋል። በዚህ አግባብ የሐዲስ ኪዳን ካህናትም ከሌላው ምእመን እግዚአብሔርን በክህነት ለማገልገል የተለዩ ስለሆኑ ቅዱሳን ልንላቸው እንችላለን። ምሥጢሩ ለአገልግሎት መለየትን ያመለክታል።

▶️፪. 2ኛ ዜና መዋ.23፥7 ላይ ሌዋውያን እንዴት የጦር መሣሪያ ሊይዙ ይችላሉ?

✔️መልስ፦ ካህን ጦር ይዞ መግጠም የማይችል በሐዲስ ኪዳን ነው እንጂ በብሉይ ኪዳን ጦር መያዝ አይከለከሉም ነበረ። እንዲያውም አንዳንድ ካህናት ክፉ ሰዎችን በጦር ወግተውም ይገድሉ ነበር። ለምሳሌ ፊንሐስ ያልተገባ ሥራ የሠሩ ሰዎችን ገድሏል። በመግደሉም ኃጢአት አልሆነበትም። እንዲያውም እግዚአብሔር ተደስቶበታል። አሁን በሐዲስ ኪዳን ግን ካህን ጦር ይዞ መግጠምና መግደል አይገባውም። አሁን ካህን ሰው ቢገድል ክህነቱ ይሻራል።

▶️፫. 2ኛ ዜና መዋ.23፥14 ላይ በእግዚአብሔር ቤት መገደል እና ከዚያ ውጪ መገደል ያው መገደል አይደለም እንዴ? ለምን የተለየ ሆኖ ተቀመጠ?

✔️መልስ፦ የእግዚአብሔር ቤት የተባለው ቤተመቅደስ ቅዱስ ቦታ ስለሆነ በቤተመቅደስ ደማቸው እንዳይፈስ ከቤተመቅደስ አስወጥተው ገድለዋቸዋል።

▶️፬. 2ኛ ዜና መዋ.21፥20 ላይ ኢዮራም መንገሥ በጀመረ ጊዜ የ32 ዓመት ጎልማሳ ነበረ በኢየሩሳሌምም 8 ዓመት ነገሠ ይላል። ከዚያ 2ኛ ዜና መዋ.22፥2 ላይ ልጁ አካዝያስም መንገሥ በጀመረ ጊዜ ዕድሜው 42 ዓመት ነበረ ይላል፡
እንዴት ነው አባትየው በ40 ዓመቱ ሲያርፍ ልጁ 42 የሆነው የነገሠው ወዲያው እንዳረፈ ነውና።

✔️መልስ፦ የቅጂ ስሕተት ነው እንጂ 2ኛ ዜና መዋ.22፥2 አካዝያስ መንገሥ በጀመረ ጊዜ ዕድሜው 42 ሳይሆን 22 ነው። ግእዙ በትክክል ገልጾታል። "ከዊኖ ወልደ ዕሥራ ወክልኤቱ ዓመት ወነግሠ አካዝያስ። ወአሐተ ዓመተ ነግሠ በኢየሩሳሌም። ወስማ ለእሙ ጎቶልያ ወለተ ዘምሪ" እንዲል።

▶️፭. ኢዮራም ወንድሞቹን የገደለበት ምክንያት ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ሌሎች ወንድሞቹ ከእርሱ የተሻሉ ስለነበሩ መንግሥቴን ይቀናቀኑኛል ብሎ ሰግቶ ገድሏቸዋል።

▶️፮. አካዝያስ ሁሉም እህት እና ወንድሞቹ ተገድለው አይደል እሱ የነገሠው? ኢዩ የትኞቹን ወንድሞቹን ነው የገደላቸው?

✔️መልስ፦ የአካዝያስ ሁሉም እህት ወንድሞቹ ተገድለው ነበረ። የወንድሞቹና የእህቶቹ ልጆች ግን እንደተገደሉ አልተገለጸም ነበር። ስለዚህ ኢዩ የገደላቸው አካዝያስንና የአካዝያስን የወንድሞቹን ልጆች ነው።

▶️፯. "በእግዚአብሔርም ፊት ቅን ነገር አደረገ ነገር ግን በፍጹም ልብ አይደለም" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.25፥2)። ሁለቱን ሐሳቦች ልዩነታቸውን ቢያብራሩልን።

✔️መልስ፦ በእግዚአብሔር ፊት ቅን አድርጓል። ነገር ግን በፍጹም ልቡ አልነበረም። ይህም ከዚሁ ምዕራፍ ቁጥር 14 ላይ እንደተገለጸው ቆይቶ ጣዖት ስላመለከ ነው።

▶️፰. 2ኛ ዜና መዋ.24፥25 ኢዮአስን የገዛ ባሪያዎቹ ስለ ካህኑ ስለ ኢዮአዳ ልጅ ደም ተበቅለው በአልጋው ላይ ገደሉት ይላል። 2ኛ ዜና መዋ.25፥3 ላይ ደግሞ አሜስያስ አባቱን የገደሉትን ባርያዎች ገደለ ይላል። አባቱም በግፍ ስለሆነ የካህኑን ልጅ ደም ያፈሰሰው እነሱም ልክ ነበሩ ማለት አንችልም? ማን ነው ቅን ፍርድን ያደረገው? በዚያውም ላይ ዝቅ ብሎ እንደ እግዚአብሔር ሕግ ሰው ሁሉ በገዛ ኃጢአቱ ይሙት እንጅ ማንም በማንም ኃጢአት አይሙት ብሎ እንዳዘዘ ልጆቻቸውን ግን አልገደለም ይላል። 2ኛ ዜና መዋ.21፥14 ግን ንጉሡ ኢዮራም ስለ በደለ እግዚያብሔር ሕዝብህንና ልጆችህን ያለህን ንብረት ሁሉ በታላቅ መቅሠፍት ይቀሥፋል ይላል። ሁለቱ እንዴት ነው የሚታረቀው?

✔️መልስ፦ የኢዮአስ መሞቱ ፍትሓዊ ነው። የባርያዎቹ ኢዮአስን መግደል ግን ፍትሓዊ አይደለም። ዳኛ ሳይሆኑ የሞት ፍርድ ፈርደውበታልና። አሜስያስ ንጉሥ ዳኛ እንደመሆኑ የአባቱን ገዳዮች መግደሉ ፍትሓዊ ያሰኘዋል። 2ኛ ዜና መዋ.21፥14 ላይ ልጆቹም የተቀሠፉት እግዚአብሔር ባወቀ ሞት ይገባቸው ስለነበረ ነው። እንጂ በአባት ኃጢአት ልጅ አይገደልም።


© በትረ ማርያም አበባው


🌹የዩቲዩብ ቻናሌ:- ንሕነ ዘክርስቶስ https://youtube.com/@edenawizechristos?si=6V4y-73OM3LTzhAf ነው።

🌻የፌስቡክ ገጼ Betremariam Abebaw https://www.facebook.com/profile.php?id=100075547015721 ነው።

💝፪ኛ ዜና መዋዕል ክፍል 5💝

💝ምዕራፍ 21፡-
የኢዮሳፍጥ ልጅ ኢዮራም ከነገሠ በኋላ ከእርሱ የሚሻሉ ወንድሞቹንና ሌሎችንም የእስራኤል መሳፍንት እንደገደለ፣ በዚህም ምክንያት ነቢዩ ኤልያስ ልጆችህም፣ ሚስትህም፣ ያለህ ንብረት ሁሉ በታላቅ መቅሠፍት ይቀሠፋል እንዳለው፣ ኢዮራም መድኃኒት በማይገኝለት ደዌ አንጀቱን እንደተቀሠፈ

💝ምዕራፍ 22፡-
ኢዮራም ሞቶ ልጁ አካዝያስ እንደነገሠና እርሱም በእግዚአብሔር ፊት ክፉ እንዳደረገ፣ አካዝያስ ከሞተ በኋላ እናቱ ጎቶልያ እንደነገሠች

💝ምዕራፍ 23፡- ጎቶልያ እንደተገደለች

💝ምዕራፍ 24፡-
ኢዮአስ እንደነገሠ፣ ኢዮአስ በእግዚአብሔር ፊት ቅን እንዳደረገ
-ሕዝቡ እግዚአብሔርን ትተው ጣዖታትን እንዳመለኩና በዚህ ምክንያት ቁጣ መውረዱ
-እግዚአብሔር ለሕዝቡ ነቢያትን ይሰድላቸው እንደነበረና ነገር ግን ሕዝቡ እንዳልተመለሰ

💝ምዕራፍ 25፡- አሜስያስ እንደነገሠና በእግዚአብሔርም ፊት ቅን ነገርን እንዳደረገ
-አሜስያስ በኋላ ጣዖት እንዳመለከ

✝️የዕለቱ ጥያቄዎች✝️
፩. ከሚከተሉት ውስጥ መንገሥ በጀመረ ጊዜ ወንድሞቹንና ሌሎችንም የእስራኤል መሳፍንት የገደለ የይሁዳ ንጉሥ ማን ነው?
ሀ. ኢዮሣፍጥ
ለ. ኢዮራም
ሐ. ሮብዓም
መ. አሳ
፪. ከሓዲዋ የይሁዳ ንግሥት ጎቶልያ ከማን ቀጥላ ነው የነገሠች?
ሀ. ከኢዮራም
ለ. ከአካዝያስ
ሐ. ከአሳ
መ. ኢዮአስ
፫. ሣጥን አሠርቶ በእግዚአብሔር ቤት በር አጠገብ በስተውጭ እንዲቀመጥ ያዘዘና ለቤተ እግዚአብሔር የሚገባው ግብር በሣጥኑ እንዲሰበሰብ ያደረገ የይሁዳ ንጉሥ ማን ነው?
ሀ. ኢዮአስ
ለ. ኢዮአዳ
ሐ. አሜስያስ
መ. ዖዝያን

https://youtu.be/n9el3btcuuM?si=qA1Un67Fc1BShOBH

▶️፲፬. “ዝማሬውንና ምስጋናውንም በጀመሩ ጊዜ ይሁዳን ሊወጉ በመጡት በአሞንና በሞዓብ ልጆች በሴይርም ተራራ ሰዎች ላይ እግዚአብሔር ድብቅ ጦርን አመጣባቸው እነርሱም ተመቱ” ይላል (2ኛ ዜና መዋ.20፥22)። እዚህ ላይ ድብቅ ጦርን አመጣባቸው ሲል ምን ለማለት ነው?

✔️መልስ፦ ድብቅ ጦር ያለው የእግዚአብሔርን ረድኤት ነው። ግእዙ "ወሀቦሙ እግዚአብሔር ጽንዐ" ብሎ ገልጾታል። እግዚአብሔር ረድኤቱን በመስጠቱ አሸነፉ ማለት ነው።

▶️፲፭. 2ኛ ዜና መዋ.17፥9 የሕጉ መጽሐፍ ምን ዓይነት መጽሐፍ ነው?

✔️መልስ፦ የሕጉ መጽሐፍ እያሉ የሚጠቅሱት ኦሪት ዘዳግምን ነው። በተጨማሪም የሙሴን መጻሕፍት የሕግ መጽሐፍ ይሏቸዋል።

▶️፲፮. 2ኛ ዜና መዋ.18፥16 ላይ ጌታ ከእነርሱ ጋር እንዳልሆነ ይናገራል ቁጥር 14 ግን ተከናወን (ግጠሞ) ይላል አይጋጭም ወይ?

✔️መልስ፦ አይጋጭም። ቁጥር 14 ላይ የተነገረው በምጸት ዘይቤ ነው። ቁጥር 16 ግን በትክክል የሚሆነው ተነግሯል።

▶️፲፯. 2ኛ ዜና መዋ.19፥2 ላይ "ኃጢአተኛውን ታግዛለህን? ወይስ እግዚአብሔር የሚጠላውን ትወድዳለህን? ስለዚህም ከእግዚአብሔር ዘንድ ቁጣ መጥቶብሃል" ይላል። እዚህጋ በደል የሆነበት ምኑ ነው? ወደ ንጉሡ መሄዱ ነው? ወደ ሰልፍ መውጣቱ ነው? ከሁሉም ጋር ፍቅር አንድነት ይኑራችሁ ይባላል። ከእግዚአብሔር ፈቃድ ውጭ ከሚሄዱ ሰዎች ጋር ግንኙነታችን እስከምን ድረስ ነው መሆን ያለበት?

✔️መልስ፦ ኢዮሳፍጥ ከጣዖት አምላኪው ከአክዓብ ጋር በመተባበሩ ከእግዚአብሔር ቁጣ ደርሶበታል። ከጣዖት አምላኪ ጋር በማይመች አካሄድ መተባበር አይገባምና። አንድ በሚያደርጉን ሀገራዊና ሌሎችም ጉዳዮች ግን በአንድነት መምከር ይቻላል። በደልነት የለውም።


© በትረ ማርያም አበባው


🌹የዩቲዩብ ቻናሌ:- ንሕነ ዘክርስቶስ https://youtube.com/@edenawizechristos?si=6V4y-73OM3LTzhAf ነው።

🌻የፌስቡክ ገጼ Betremariam Abebaw https://www.facebook.com/profile.php?id=100075547015721 ነው።

💙 የጥያቄዎች መልስ ክፍል 77 💙

▶️፩. "መንፈስም መጣ በእግዚአብሔር ፊት ቆሞ እኔ አታልለዋለሁ አለ። እግዚአብሔርም በምን ታታልለዋለህ አለው። እርሱም ወጥቼ በነቢያት ሁሉ አፍ የሐሰትን መንፈስ እሆናለሁ አለ። እግዚአብሔርም ታታልለዋለህ ይቀናሃል ውጣ እንዲህም አድርግ አለው ሲል መንፈስ በእግዚአብሔር ፊት በምን መልኩ ነው የሚቆመው? እግዚአብሔር ሰዎችን እንዲያታልል ሥልጣን ይሰጣል ወይ?

✔️መልስ፦ እግዚአብሔር በሁሉ ቦታ አለ ይኖራል። መንፈስ የተባለ ከዚህ ሰይጣን ነው። ሰይጣን ግን ውሱን ስለሆነ በሁሉ ቦታ አይገኝም። ሰይጣን በእግዚአብሔር ፊት ቆመ መባሉ ሐሳቡ በእግዚአብሔር መታወቁን መግለጽ ነው። እግዚአብሔር ሰይጣንን ይቀናሃል ውጣ ማለቱ አምላኬ ከሕዝቡ ረድኤቱን መንሣቱን መግለጽ ነው እንጂ ክፋትን ፈቃጅ ሆኖ አይደለም። እግዚአብሔር ከሕዝቡ ረድኤቱን ከነሣ ሰይጣን እንደሚያታልላቸው ለማሳወቅ የተነገረ ቃል ነው።

▶️፪. 2ኛ ዜና መዋ.16፥12 ላይ አሳ ባለመድኃኒቶችን መፈለጉ ጥፋት ከሆነ እኛም ፈውስ ሽተን ሐኪም እንልጋለን። ይህስ ጥፋት ይሆን? አሳስ ባለመድኃኒት መፈለጉ ስለምን ጥፋት ሆነበት?

✔️መልስ፦ ከዚህ አሳ የተወቀሰው በእግዚአብሔር መታመኑን ትቶ በሰዎች በመታመኑ ነው። እንጂ እግዚአብሔርን አምነውና በእግዚአብሔር ታምነው በዶክተሮች መታከም ችግር የለውም። ለእነርሱም ጥበብን የገለጠ እግዚአብሔር ነውና።

▶️፫. በእግዚአብሔር መታመን እና በምድራዊ ነገር መታመን ልዩነቱ? ጥፋት የሚሆንበት እና የማይሆንበትስ መንገድ ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ በእግዚአብሔር መታመን የሚያኖረን እግዚአብሔር እንደሆነ በሙሉ ልብ ተቀብሎ መኖር ነው። በምድራዊ ነገር መታመን ማለት ደግሞ ሰው እግዚአብሔርን ትቶ በፍጡራን ሲታመንና ፍጡራንን ሲፈራ ነው።

▶️፬. 2ኛ ዜና መዋ.17፥16 ማስያስ ማለት መሢህ ማለት ነው አይደል? እንዴት በብሉይ ኪዳን ተገኘ?

✔️መልስ፦ በስም መመሳሰል ነው እንጂ መሢሁ በዚያ ጊዜ ስለተወለደ አይደለም። በብሉይ ኢያሱ ማለት መድኃኒት ነው። ክርስቶስን ኢየሱስ ስንለውም መድኃኒት ማለታችን ነው። ነገር ግን ኢያሱን መድኃኒት ስንለው የጸጋ ሲሆን ክርስቶስን መድኃኒት ስንለው ግን የባሕርይ ነው። በዚህ መሠረት በብሉይ ማአስያስ ሲባል የጸጋ መሆኑን መገንዘብ አለብን። ክርስቶስን መሢሕ ስንለው ግን የባሕርይ ንጉሥ መሆኑን ለመግለጽ ነው።

▶️፭. 2ኛ ዜና መዋ.18፥26 የመከራ እንጀራ እና የመከራ ውኃ ሲል ምን ማለቱ ነው?

✔️መልስ፦ በጭንቅ ጊዜ የሚመገቡትን እንጀራ የመከራ እንጀራ ሲለው የሚጠጡትን ውሃውን ደግሞ የመከራ ውኃ ብሎታል።

▶️፮. 2ኛ ዜና መዋ.20፥5 ላይ ኢዮሣፍጥ የጸለየው ጸሎት አለ። የጦርነቱም ውጤት ከታች ተዘርዝሯል። ስለዚህ በጸሎቱ ነው የሆነለት ማለት እንችላለን? እኛስ በነገሮች ሁሉ በጸሎቴ ነው ይሄ የሆነልኝ፣ ካልጸለይኩ አይሆንልኝም እያልን የምንጠቀመው አገላለጽ ትክክል ነውን?

✔️መልስ፦ በጸሎቱም በእግዚአብሔር ረድኤትም ነው። ሰው ያለ እግዚአብሔር ረድኤት በጸሎቱ ብቻ ምንም ማድረግ አይችልም። ረድኤተ እግዚአብሔርም በጸሎት ይሰጣል እንጂ እጅን አጣጥፎ ቁጭ ብሎ ይረዳኛል ማለት አምላክን መፈታተን ነው። ስለዚህ መጸለይም ይገባል፣ ረድኤተ እግዚአብሔርን ተስፋ ማድረግም ይገባል።

▶️፯. የይሁዳና የእስራኤል ንጉሥ እያለ እየለያየ የሚናገረው ለምንድን ነው? ይሁዳ እስራኤል ውስጥ ሳለች ለምን ነገሥታቱስ ተለያዩ?

✔️መልስ፦ እስራኤላውያን ለሁለት ተከፍለው ሁለት ሀገር ሆነው ነበረ። አንዲቱ ሀገር ስሟን በቀድሞው ሰይማ እስራኤል ተባለች። አንዷ ደግሞ ይሁዳ ተባለች። ስለዚህ የተለያዩ ሀገሮች ስለሆኑ እየለያየ ተናግሯል።

▶️፰. "ኢዮሳፍጥ ግን እንጠይቀው ዘንድ የእግዚአብሔር ነቢይ የኾነ ሌላ ሰው በዚህ አይገኝምን አለ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.18፥6)። ኢዮሳፍጥ እንዲህ ያለው ሐሰተኛ ነቢያት እንደሆኑ አውቆ ነው?

✔️መልስ፦ ነገሥታት ከእግዚአብሔር ረድኤትን ለማግኘት ነቢያትን ያማክሩ ነበረ። ስለዚህ እውነተኛ ነቢይ ፈልጎ አለ ወይ ብሏል። ሌሎቹ ሐሰተኛ ነቢያት እንደሆኑ እንዳወቀ ከዚሁ ጥቅስ ቀደም ብሎ ተገልጿል።

▶️፱. "እግዚአብሔርም ወጥቶ በሬማት ዘገለአድ ይወድቅ ዘንድ የእስራኤልን ንጉሥ አክአብን የሚያታልል ማን ነው? አለ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.18፥19)። ይህን ያለው ለማን ነው?

✔️መልስ፦ ለሰይጣን እንደሆነ ዝቅ ብሎ ተገልጿል። እግዚአብሔር የሰይጣንን ሐሳብ ቀድሞ ስላወቀው የሰይጣንን ክፉ ሐሳብ ቀጣዩ ትውልድ ያውቅ ዘንድ ምን እንደሚለው እያወቀ ጠይቆታል።

▶️፲. "የእስራኤል ንጉሥ ከነቢያት አራት መቶ ሰዎች ሰብስቦ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.18፥4)። በወቅቱ ይሄን ያህል የሐሰተኛ ነቢያት መነሣት ምክንያቱ ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ሐሰተኛ ነቢያት በየዘመናቱ ይነሣሉ። ይህ ሁሉ ለመነሣቱ ምክንያቱ ራሳቸው ሐሰተኞች ነቢያት ናቸው። ነጻ ፈቃዳቸውን ተጠቅመው ራሳቸውን የእውነት ሳይሆን የሐሰት አገልጋይ ስላደረጉ ነው ምክንያቱ።

▶️፲፩. "ወደ ንጉሡም በመጣ ጊዜ ንጉሡ ሚክያስ ሆይ ወደ ሬማት ዘገለዓድ ለሰልፍ እንኺድን ወይስ እንቅር አለው። እርሱም ውጣ ተከናወን በእጅኽም ዐልፈው ይሰጣሉ አለ። ነገር ግን ወደ ሰልፍ ከወጡ እንደሚሸነፉ አልነበረም? ለምንድን ነው በእጅኽም ዐልፈው ይሰጣሉ ያለው?

✔️መልስ፦ ነቢዩ ሚክያስ መጀመሪያ የተናገረው በምጸት ዘይቤ ነው። ምጸት ዘይቤ ደግሞ በተቃራኒው ይተረጎማል። ሁለተኛ ግን በትሕትና ሆነው ቢለምኑት እንደሚሸነፉ ገለጾላቸዋል።

▶️፲፪. “አሁንም ልከህ እስራኤልን ሁሉ፥ በኤልዛቤልም ማዕድ የሚበሉትን አራት መቶ አምሳ የበኣልን ነቢያት፥ አራት መቶም የማምለኪያ አፀድን ነቢያት ወደ እኔ ወደ ቀርሜሎስ ተራራ ሰብስብ አለ” ይላል (1ኛ ነገ.18፥19)። እንዲሁ “የእስራኤልም ንጉሥ ነቢያቱን አራት መቶ ሰዎች ሰብስቦ ወደ ሬማት ዘገለዓድ ለሰልፍ ልሂድን? ወይስ ልቅር? አላቸው። እርሱም እግዚአብሔር በንጉሡ እጅ አሳልፎ ይሰጣታልና ውጣ አሉት” ይላል (2ኛ ዜና መዋ.18፥5)። ዜና መዋዕል ላይ የተጠቀሰው የሐሰት ነቢያት ቁጥር 400 ሲሆን ነገሥት ላይ የተጠቀሰው ግን 450 ነው። ወይስ ነገሥት ላይ ያለውን የማምለኪያ አፀድ ነቢያትን ለማለት ተፈልጎ ነው? በበኣል ነቢያት እና በማምለኪያ አፀድ ነቢያት መካከልስ ያለው ልዩነት ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ዜና መዋዕል የማምለኪያ አፀድ ነቢያትን ቆጥሮ 400 አለ። ነገሥት የበአል ነቢያትን ቆጥሮ 450 አለ። በበኣል ነቢያትና በማምለኪያ አፀድ ነቢያት መካከል ያለው ልዩነት የቦታ ነው እንጂ ሁለቱም ጣዖትን በማምለክ አንድ ናቸው።

▶️፲፫. 2ኛ ዜና መዋ.18፥30 ላይ የሶርያ ንጉሥ የእስራኤልን ንጉሥ አክዓብን እንጂ የይሁዳን ንጉሥ ኢዮሳፍጥን አትግጠሙ (አትዋጉ) ሲል 2ኛ ዜና መዋ.20፥2 ላይ ደግሞ ከሶርያ ታላቅ ሠራዊት ኢዮሳፍጥን ሊዋጋ እንደመጣ ተገልጿል። ሀሳቡ እንዴት ይታረቃል?

✔️መልስ፦ 2ኛ ዜና መዋ.18፥30 ላይ የተደረገው ጦርነትና 2ኛ ዜና መዋ.20፥2 ላይ የተደረገው ጦርነት የተለያየ ነው። በመጀመሪያው የሶርያ ጦር እስራኤልን ብቻ ወግቶ የእስራኤልን ንጉሥ ገድሎ አልፏል። በሁለተኛው ደግሞ ይሁዳን ሊገጥም መጥቷል።

💖፪ኛ ዜና መዋዕል ክፍል 4💖

💖ምዕራፍ 16፡-
ይሁዳና ሰማርያ ጦርነት እንደገጠሙ

💖ምዕራፍ 17፡-
ኢዮሳፍጥ አካሄዱን ከእግዚአብሔር ጋር እንዳደረገ

💖ምዕራፍ 18፡-
ነቢዩ ሚክያስ በአክዓብ ላይ ትንቢት እንደተናገረ

💖ምዕራፍ 19፡-
ነቢዩ ኢዩ የይሁዳን ንጉሥ ኢዮሳፍጥን እንደገሠፀው

💖ምዕራፍ 20፡- ኢዮሳፍጥ እንደጸለየ

✝️የዕለቱ ጥያቄዎች✝️
፩. የይሁዳ ንጉሥ አሳን “በሶርያ ንጉሥ (በወልደ አዴር) ታምነሀልና…ስለዚህ ከዛሬ ጀምሮ ጦርነት ይሆንብሀል” ያለው ነቢይ ማን ነው?
ሀ. ነቢዩ ሰማያ
ለ. ነቢዩ አዳድ
ሐ. ነቢዩ ኢዩ
መ. ነቢዩ አናኒ
፪. ሐሰተኛ ነቢያት የሚባሉት እነማን ናቸው?
ሀ. የራሳቸውን መሰለኝ ትንቢት ነው የሚሉ
ለ. ከእግዚአብሔር ሳይሰሙ እግዚአብሔ አለ የሚሉ
ሐ. ሀ እና ለ
መ. መልስ የለም
፫. የሞዓብና የአሞን ልጆች ከእነርሱም ጋር ምዑናውያን ኢዮሣፍጥን ሊወጉ በመጡ ጊዜ “ሰልፉ የእግዚአብሔር ነውና አትፍሩ” ብሎ ኢዮሣፍጥንና የይሁዳን ሰዎች ያበረታታቸው ነቢይ ማን ነው?
ሀ. ምታንያስ
ለ. ኢያሔል
ሐ. ኡዝሔል
መ. ብልአንያ

https://youtu.be/ly4Ajd-p5kY?si=6S7R3OKQkfa0tMaV

✔️መልስ፦ ብዙ ሚስት ማግባትን ብሉይ ኪዳን አይከለክልም ነበረ። በሐዲስ ኪዳን ግን አንድ ወንድ በአንዲት ሴት ተወስኖ መኖር ይገባዋል። ያን ጊዜ ለምን እንዳልተከለከለ ምክንያቱን አላገኘሁትም። ብዙ ተባዙ ብሏቸው ስለነበረ መብዛታቸውን ይሻ ስለነበረ ነው የሚሉ አሉ። አታመንዝር የሚለው ቃል ሚስትህ ካልሆነች ሴት አትድረስ ተብሎ ይተረጎማል። አንድ ወንድ ብዙ ሴቶችን ሲያገባ አንዲት ሴት ግን ብዙ ወንድን አታገባም ነበረ። ባል ሚስቱ ካልሆነች ሴት፣ ሚስትም ባሏ ካልሆነ ወንድ ግንኙነት አለማድረግ ነው አለማመንዘር ማለት።

▶️፲፫. "ኢትዮጵያዊውም ዝሪ አንድ ሚሊዮን ሰዎችና ሦስት መቶ ሠረገሎች ይዞ ወጣባቸው፤ ወደ መሪሳም መጣ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.14፥9)። ከዚህ የተጠቀሰችው ኢትዮጵያ አሁን የምንኖርባት ኢትዮጵያ ናት? ግዛቷስ በወቅቱ እዚያ ይደርስ ነበር ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ያን ጊዜ የተጠቀሰችው ኢትዮጵያ ወሰኗ ከየት እስከ የት እንደነበረ መጽሐፍ ቅዱስ አይገልጽም።

▶️፲፬. "ንጉሡም አሣ እናቱን መዓካን በማምለኪያ ዐጸድ ጣዖት ስላደረገች ከእቴጌነቷ አዋረዳት። አሣም ምስሏን ቈርጦ ቀጠቀጠው በቄድሮንም ወንዝ አጠገብ አቃጠለው" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.15፥16)። ምስሏን ያለው ሥዕል ነው ወይስ ጣዖቱን ማለቱ ነው?

✔️መልስ፦ ምስል የሚለው ቅርጹን ነው። መዓካ ታመልከው የነበረውን ጣዖት ልጇ አሣ ቀጥቅጦ እንዳጠፋው ይገልጽልናል። ሥዕል ግን የማይዳሰስ ነገር ነው። ከዚህ ግን አሣ ቆርጦ ቀጠቀጠው ስለተባለ ቅርጽ መሆኑን ያሳውቀናል።

▶️፲፭. በ2ኛ ዜና መዋ.15፥12 መሠረት ሰውን በፍጹም ነፍስ በፍጹም ልብ መውደድ ይቻላል ወይ? origen of Alexandria አይቻልም የሚል ጽፎ አነበብሁ።

✔️መልስ፦ መጽሐፍ ቅዱስ ማድረግ የማንችለውን ነገር አያዝዘንም። ስለዚህ ምናልባት Origen of Alexandria ከምን አንጻር እንደተናገረ ባላውቅም መጽሐፍ ቅዱስ ግን በፍጹም ልባችሁ በፍጹም ነፍሳችሁ እግዚአብሔርን ውደዱ እያለ ነግሮናል። የነገረን ደግሞ መደረግ ስለሚችል ነው። በአንድ ጊዜ መደረግ ባይችል እንኳ ቀስ በቀስ እስከ አሥረኛ የቅድስና ደረጃ ደርሰን ማድረግ እንችላለንና።

▶️፲፮. ፪ኛ ዜና መዋ.፲፬ ÷፲፪ "እግዚአብሔርም በአሣና በይሁዳ ፊት ኢትዮጵያውያንን መታ ኢትዮጵያውያንም ሸሹ። አሣም ከእርሱም ጋራ ያለው ሕዝብ እስከ ጌራራ ድረስ አሳደዷቸው ኢትዮጵያውያንም ፈጽመው እስኪጠፉ ድረስ ወደቁ በእግዚአብሔርና በሠራዊቱ ፊት ተሰባብረዋልና እጅግም ብዙ ምርኮ ወሰዱ" ይላል። ኢትዮጵያውያን በሕገ ልቡና በሕገ ኦሪት ይመሩ የነበሩ ሕዝቦች እንደሆኑ እግዚአብሔርን እንደሚያውቁ ትውፊት ይነግረናል። እና ታዲያ እግዚአብሔር ለእስራኤላውያን አሳልፎ የሰጣቸው ለምን ይሆን? አሞ.፱ ÷፯ ላይም ኢትዮጵያውያንን ከእስራኤላውያን አብልጦ እንደሚወዳቸው ይናገራልልና።

✔️መልስ፦ ኢትዮጵያውያን በሕገ ልቡና በሕገ ኦሪት ጸንተው የሚኖሩ ሕዝቦች እንደነበሩ ተገልጿል። ነገር ግን በአምልኮ ቢኖሩም ሁሉም ቅዱሳን ነበሩ ማለት አይቻልም። እስራኤላውያን እንኳ እግዚአብሔርን በማምለክ የኖሩ ቢሆኑም አንዳንድ ጊዜ ኃጢአትን እየሠሩ በተለያዩ መከራዎች እንደተቀጡ ይታወቃል። ስለዚህ ምንም እንኳ ከዚህ ያን ጊዜ የኢትዮጵያውያን በደል ምን እንደነበረ ባይገለጽም ነገር ግን በእስራኤላውያን እጅ አሳልፎ እንደሰጣቸው ተገልጿል።


© በትረ ማርያም አበባው


🌹የዩቲዩብ ቻናሌ:- ንሕነ ዘክርስቶስ https://youtube.com/@edenawizechristos?si=6V4y-73OM3LTzhAf ነው።

🌻የፌስቡክ ገጼ Betremariam Abebaw https://www.facebook.com/profile.php?id=100075547015721 ነው።

💙 የጥያቄዎች መልስ ክፍል 76 💙

▶️፩. ፪ኛ ዜና መዋ.፲፭ ÷፫ "እስራኤልም ብዙ ዘመን ያለእውነተኛ አምላክ ያለአስተማሪም ካህን ያለሕግም ይኖሩ ነበር" ይላል። አምላካቸው እግዚአብሔር ነው ካህንም ሌዋውያን ነበሩ ሕግም ሙሴ የሠራላቸው ሕግ ነበር። ታዲያ እንዴት ይህን ሊል ቻለ? ቢብራራልኝ።

✔️መልስ፦ እግዚአብሔር እውነተኛ አምላክ መሆኑ ይታወቃል። ነገር ግን እስራኤላውያን እግዚአብሔርን ትተው ጣዖትን ስላመለኩ ያለእውነተኛ አምላክ ይኖሩ ነበር ተብሏል። ከእግዚአብሔር የተላኩ የነቢያትን ድምፅ መስማት ሲገባቸው ነገር ግን የካህናተ ጣዖታትን ትምህርት ስለሰሙና በሕገ ጣዖት በመመራታቸው ያለ አስተማሪ ካህንና ያለ ሕግ ይኖሩ ነበር ተባሉ።

▶️፪. 2ኛ ዜና መዋ.12፥15 ላይ የተጠቆሙት የነቢዩ ሰማያ እና ባለራእዩ አዶ መጽሐፍ መጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ የተካተተ ነው? ካልተካተተ ለምን?

✔️መልስ፦ የሰማያና የአዶ መጽሐፍ የመጽሐፍ ቅዱስ ክፍል እንደሆነ አልተገለጸም። ለምን አልተካተተም ለሚለው የተጻፈልን ጥቂቱ ብቻ ነው። ክርስቶስ እንኳ በዚህ ዓለም በሥጋ መጥቶ ያደረገው ሥራ ሁሉ ቢጻፍ ዓለም ባልበቃው ነበረ ተብሏል። ስለዚህ የድኅነትን መንገድ እንድናውቅባቸው ጥቂቶች ብቻ ተጽፈው ስለተላለፉልን ነው።

▶️፫. 2ኛ ዜና መዋ.11፥20 "የአቤሴሎምን ልጅ መዓካን" ይላል። 2ኛ ዜና መዋ.13፥2 ላይ ደግሞ "የገባዖን ሰው የኡርኤል ልጅ ነበረች" ይላል። ይህ እንዴት ይታረቃል?

✔️መልስ፦ በመጽሐፍ ቅዱስ ቃላት መካከል ተቃርኖ የለም። ነገር ግን አቆጣጠራቸው እንዴት እንደሆነ መረዳት ይገባል። ለምሳሌ ክርስቶስን የአብርሃም ልጅ ይለዋል። አብርሃም የብዙ አያቱ ሆኖ ሳለ ቀጥታ የአብርሃም ልጅ ተብሏል። መዓካንም የአቤሴሎም ልጅ እንደሆነች ከገለጸ በኋላ የኡርኤል ልጅ እንደሆነችም ገልጿል። ይህ በሁለት ምክንያት ይሆናል አንደኛው የአንድ ሰው ብዙ ስም ስለሚኖረው ሲሆን ሌላኛው በብዙ አያት ቅድመ አያት ወደኋላ ተቆጥሮም ሊሆን ይችላል። የመዓካ በየትኛው ተቅጥሮ እንዲህ እንዳለ ስላልተገለጸ አላወቅሁም። ተቃርኖ እንዳልሆነ ግን መረዳት ይገባል።

▶️፬. በይሁዳና በእስራኤል መካከል በተደረገው ጦርነት 500,000 ሰው ሞቷል። እንዲሁም በከፍተኛ ቁጥር ለጦርነት ይሰለፉ ነበር (2ኛ ዜና መዋ.13፥17)። እና ይህ ቁጥር ትክክል ነው ወይ? ስለ በዛብኝ ነው።

✔️መልስ፦ አዎ ትክክል ነው። በየዘመናቱ ሰው ይወለዳል ይባዛል። በተለያዩ ምክንያቶች ደግሞ ይሞታልና።

▶️፭. "የኢትዮጵያም ንጉሥ ዝሪ አንድ ሚልዮን ሠራዊት ሦስት መቶ ሠረገሎች ይዞ መጣባቸው" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.14፥9)። ይህ በእኛ ታሪኮች ይታወቃል? በምንስ ምክንያት ነው ለውጊያ የመጣው?

✔️መልስ፦ መጽሐፍ ቅዱሱ ለውጊያ የመጣበትን ዝርዝር ምክንያት አይገልጽም። በእኛ ታሪክ ይታወቃል ወይ ለሚለው ይህን ጉዳይ የጻፈ ሌላ የታሪክ መጽሐፍ አላነበብኩም። ነገር ግን ከታላቁ መጽሐፍ ቅዱስ ተጽፎ እስካለ ድረስ የታሪኩ እውነታ አጠያያቂ አይደለም።

▶️፮. ዳዊትና ሰሎሞን የማን ንጉሥ ነበሩ? የእስራኤል ወይስ የኢየሩሳሌም? ሮብዓምስ?

✔️መልስ፦ ዳዊትና ሰሎሞን እስራኤልና ይሁዳ ሳይለያዩ በፊት የነበሩ ስለሆኑ የሁለቱም ንጉሥ ነበሩ። በአሥራ ሁለቱም ነገደ እስራኤል ነግሠው ይኖሩ ነበር። በሮብዓም ጊዜ ግን መንግሥት ለሁለት ስለተከፈለ ሮብዓም የሁለቱ ነገድ (የይሁዳና የብንያም/የኢየሩሳሌም) ብቻ ንጉሥ ነበር።

▶️፯. "የእስራኤል አምላክ እግዚአብሔር በእስራኤል ላይ መንግሥትን ለዳዊትና ለልጆቹ በጨው ቃል ኪዳን ለዘለዓለም እንደ ሰጠ በውኑ አታውቁምን" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.13፥5)። የጨው ቃል ኪዳን ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ጨው በብሉይ ኪዳን የቃል ኪዳን ማረጋገጫ፣ የምግብ ማጣፈጫ ሆኖ ያገለግል ነበረ። ስለዚህ በጨው ኪዳን ማለቱ ኪዳኑ ሲደረግ ጨው እንደማረጋገጫ ይቀርብ ስለነበረ ስለዚያ የተነገረ ነው።

▶️፰. 2ኛ ዜና መዋ.12 ላይ ''በሮብዓምና በኢዮርብዓም መካከል በዘመናቸው ኹሉ ሰልፍ ነበር'' ይላል። ምዕራፍ 11 ላይ እግዚአብሔር በኢዮርብዓምና በእስራኤል ላይ ሰልፍ እንዳያደርጉ ከልክሎ አልነበረም ወይ? በልጁ አብያና በኢዮርብዓም መካከል እንዲኹ ነበር። ታድያ እግዚአብሔር መልሶ ፈቅዶ ነው?

✔️መልስ፦ እግዚአብሔር ቢከለክልም ሕዝቡ ግን ዐማፂ ስለነበር እግዚአብሔርንም ሳይቀር ክዶ ጣዖትን እስከማምለክ ደረሰ። ስለዚህ እግዚአብሔር ፈቅዶ ሳይሆን ሰዎች ነጻ ፈቃዳቸውን ተጠቅመው በራሳቸው ሥልጣን ነው ከእግዚአብሔር ሕግና ሥርዓት አፈንግጠው እርስ በእርሳቸው ይገጥሙ የነበሩት።

▶️፱. 2ኛ ዜና መዋ.13 ላይ አብያ ኢዮርብዓምንና እስራኤልን አሸንፎ ወደከተማዎቻቸው ገብቶ ከነበረና እግዚአብሔር ኢዮርብዓምን ቀሥፎት ከነበረ እንዴት እስራኤልን ኹሉ ወደ መንግሥቱ አልመለሰም?

✔️መልስ፦ የተጣላ ኢዮርብዓም ብቻ ሳይሆን ሕዝቡ ሁሉ ነበረ። ስለዚህ ኢዮርብዓም ቢሞትም ሕዝቡ ስላልሞተ እስራኤልን ወደ ይሁዳ መንግሥት መመለስ አልቻለም።

▶️፲. 2ኛ ዜና መዋ.15 ላይ ሕዝቡ አምላካቸውን እግዚአብሔርን የማይፈልግ ታናሽም ታላቅም ወንድም ሴትም ይገደል ብለው ተማምለው ነበር። የአሳ እናት መዓካን ግን ለጣዖት ሰግዳ ነበር። ታድያ ተገድላለች ወይስ አሳ ያጠፋው ጣዖቱን ብቻ ነው?

✔️መልስ፦ እውነት ነው ለጣዖት የሰገደን ለመግደል ተማምለው ነበር። ነገር ግን በተማማሉት መሠረት የአሣን እናት ይግደሏት አይግደሏት የተገለጸ ነገር የለም። ጣዖቶቿን አጥፍተው ገድለዋት ይሆን ወይም ትተዋት ይሆን አልተገለጸምና።

▶️፲፩. 2ኛ ዜና መዋ.14፥9 የኢትዮጵያውያንን ታሪክ በዚህ መልኩ ማንበቤ አዲስ ሆኖብኛል። በታሪክ የማውቀው ኢትዮጵያውያን ፍትሕ አወቂ፣ ጽድቅን ጠባቂ በሚለው እንጂ የእግዚአብሔርን ሕዝብ ይነካሉ ብዬ አላስብም ነበር። ሽንፈትን ጨምሮ። ታዲያ የሚነገረን መልካም እና የአሸናፊነት ታሪክ ሐሰት ነው ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ደግ ደጉን ታሪካችንን ብቻ ማንጸባረቅ ስለምንወድ እንጂ እስከ ቅርብ ጊዜ (እስካሁን) በሀገራችን ብዙ ግፎች ተደርገዋል። እየተደረጉም ይገኛሉ። በተጻፈው ታሪካችን እንኳ ብዙ ክፉ ታሪኮች አሉን። ነገር ግን በአንጻሩ ደግሞ ብዙ ምጡቅ ኅሊና የነበራቸው አስተዋይ ሰዎች፣ ቅዱሳን፣ ደጋግ ነገሥታት ነበሩን። ብዙ በጎ ታሪክም አለን። የሽንፈት ታሪክም አለን፣ የድል ታሪክም አለን። የሽንፈት ታሪካችን ከዚህ ከታላቁ መጽሐፍ ቅዱስ ተገልጿል። ተወዳጅ ሀገር እንደነበርንም በዚሁ መጽሐፍ ቅዱስ ተገልጿል። "የእስራኤል ልጆች ሆይ፥ እናንተ ለእኔ እንደ ኢትዮጵያ ልጆች አይደላችሁምን? ይላል እግዚአብሔር" እንዲል (አሞ.9፥7)።

▶️፲፪. 2ኛ ዜና መዋ.11፥21 "ሮብዓምም ከሚስቶቹና ከቁባቶቹ ሁሉ ይልቅ የአቤሴሎምን ልጅ መዓካን ወደደ። ዐሥራ ስምንትም ሚስቶችና ስድሳ ቁባቶች ነበሩት ሃያ ስምንት ወንዶችና ስድሳ ሴቶች ልጆችን ወለደ" ይላል። ብዙ ሚስት የሚያገቡት ሕዝበ እግዚአብሔርን ለመጨመር ነው? ከአንድ በላይ ማግባት ክልክል ካልሆነ አታመንዝር የሚለው ከሚስቶቹ እና ከቁባቶቹ አንጻር እንደት ይታያል?

🧡፪ኛ ዜና መዋዕል ክፍል 3🧡

🧡ምዕራፍ 11፡-
ሰማያ ዐሥሩ ነገድና ሁለቱ ነገድ ጦርነት እንዳይገጥሙ መናገሩ

🧡ምዕራፍ 12፡-
ሮብዓም የእግዚአብሔርን ሕግ እንደረሳ

🧡ምዕራፍ 13፡-
በሰማርያና በይሁዳ መካከል ጦርነት እንደነበረ

🧡ምዕራፍ 14፡-
አሳ በእግዚአብሔር ፊት መልካምና ቅን ነገርን እንዳደረገ

🧡ምዕራፍ 15፡-
አዛርያስ “እናንተ ከእግዚአብሔር ጋር ብትሆኑ እርሱ ከእናንተ ጋር ይሆናል፡፡ ብትተዉት ግን ይተዋችኋል” ብሎ ለይሁዳና ለብንያም ነገድ መንገሩ

✝️የዕለቱ ጥያቄዎች✝️
፩. ሮብዓም ከይሁዳና ከብንያም ቤት 180 ሺ ሰልፈኞችን ይዞ ዐሥሩን ነገድ ጦርነት ሊገጥሙ ሲሉ ወንድሞቻችሁን አትውጉ ብሎ ሁሉም ወደቤታቸው እንዲመለሱ ያደረገው ነቢይ ማን ነው?
ሀ. ሰማያ
ለ. ናታን
ሐ. ዮዳሄ
መ. ጋድ
፪. ሮብዓም በነገሠ በአምስተኛው ዓመት የግብፁ ንጉሥ ወደኢየሩሳሌም ዘምቶ የንጉሡን ቤተ መዛግብትና የእግዚአብሔርን ቤተ መዛግብት ዘርፎ ሄዷል፡፡ ይህ የግብፅ ንጉሥ ማን ነው?
ሀ. ፈርዖን ኒካዑ
ለ. ኪራም
ሐ. ሱስቀም
መ. ሰሎሚት
፫. በአሳ ዘመነ መንግሥት ለይሁዳና ለብንያም ሰዎች “እናንተ ከእግዚአብሔር ጋር ብትሆኑ እርሱ ከእናንተ ጋር ይሆናል፡፡ ብትተዉት ግን ይተዋችኋል” ብሎ የተናገረ ነቢይ ማን ነው?
ሀ. ሐጌ
ለ. አዛርያስ
ሐ. አዳድ
መ. ዮናስ

https://youtu.be/G2bNOMBjtGc?si=yy4XzLsYCbpuGfWc

ለብጦበት ከሰሎሞን በኋላ የተነሡ 28 ነገሥታትም አንድ አንድ ብር ለብጠውበት ይኖሩ ነበር። የኋላ ሰዎች ብሩን ለይሁዳ ሰጥተው በእንጨቱ ጌታን ሰቅለውታል። ከንግሥተ ሳባ በፊት ኢትዮጵያ በሕገ ልቡና እግዚአብሔርን ታመልክ ነበረ እንጂ በሕገ ኦሪት አትመራም ነበረ። ከእርሷ በኋላ ግን በሕገ ኦሪት የምትመራ ሆናለች። በሕገ ኦሪት ለመመራት መነሻዋ የሰሎሞን ልጅ ቀዳማዊ ምኒልክ ከእስራኤላውያን ጋር መምጣቱ ነው።

▶️፲፫. "ሰሎሞንም የእግዚአብሔር ታቦት የገባበት ስፍራ ቅዱስ ነውና ሚስቴ በእስራኤል ንጉሥ በዳዊት ቤት አትቀመጥም ሲል የፈርዖንን ልጅ ከዳዊት ከተማ ወደ ሠራላት ቤት አወጣት" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.8፥11)። ቤተመቅደሱ ሌላ የዳዊት ቤት ሌላ ሆኖ እያለ "የእግዚአብሔር ታቦት የገባበት ስፍራ ቅዱስ ነውና ሚስቴ በእስራኤል ንጉሥ በዳዊት ቤት አትቀመጥም" ሲል አልገባኝም ቢብራራልኝ።

✔️መልስ፦ ቤተ መቅደስ ከዳዊት ከተማ አቅራቢያ ስለነበረ እንዲህ ብሏል። በቤተ መቅደሱ አካባቢ ሌላ አማኝ መኖር የለበትም ነበርና።

▶️፲፬. "የሳባም ንግሥት የሰሎሞንን ዝና በሰማች ጊዜ በግመሎች ላይ ሽቱና ብዙ ወርቅ የከበረም ዕንቍ አስጭና ከታላቅ ጓዝ ጋር ሰሎሞንን በኢየሩሳሌም በእንቆቅልሽ ትፈትነው ዘንድ መጣች" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.9፥1)። በዋናነት በእንቆቅልሽ ልትፈትነው ነው ግን የመጣችው ወይስ ሌላ የፈለገችው ነገር ይኖር?

✔️መልስ፦ እንግዲህ በመጽሐፍ ቅዱስ የተገለጸው እንቆቆልሽ ልትጠይቀው እንደሄደች ነው። ሌላ የፈለገችው ነገር እንደነበረ የተገለጸ ነገር የለም።

▶️፲፭. 2ኛ ዜና መዋ.9፥4 "የብላቴኖቹንም አቀማመጥ፥ የሎሌዎቹንም አሠራር አለባበሳቸውንም፥ ጠጅ አሳላፊዎቹንም አለባበሳቸውንም በእግዚአብሔርም ቤት የሚያሳርገውን መሥዋዕት ባየች ጊዜ መንፈስ አልቀረላትም" ይላል። መንፈስ አልቀረላትም ሲል ምን ለማለት ነው? መንፈስ በዚህ ጊዜ ትርጉሙ ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ መንፈስ ስሜትን ያመለክታል። መንፈስ አልቀረላትም ማለት ከደስታ የተነሣ ደነገጠች፣ ተጨነቀች፣ ስሜቷ ተረበሸ ማለት ነው። የደስታ ጭንቀት ነው።

▶️፲፮. "የተርሴስ መርከቦች ወርቅና ብር የዝሆንም ጥርስ ዝንጀሮና ዝጕርጕር ወፍም ይዘው ይመጡ ነበር" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.9፥21)። በወቅቱ ዝንጀሮ እንደ ስጦታ ይሰጥ ነበር ማለት ነው?

✔️መልስ፦ አዎ በወቅቱ እነዚህ ነገሮች እንደከበረ ስጦታ ይታዩ ነበር።

▶️፲፯. "አባትህ ቀንበር አክብዶብን ነበር። አሁንም አንተ ጽኑዉን የአባትህን አገዛዝ በላያችንም የጫነውን የከበደውን ቀንበር አቅልልልን እኛም እንገዛልሃለን ብለው ተናገሩት" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.10፥4)። አባቱ ሰሎሞን በጥበብ እስራኤልን እንዳላስተዳደረ ሕዝቡ ለምን እንዲህ አሉ በእውኑ ተጨቁነው ነበር?

✔️መልስ፦ ሰሎሞን በጥበብ ሕዝቡን እንዳስተዳደረ ቢገለጽም ሕዝቡ ደግሞ አገዛዝ እንደጸናባቸው ተሰምቷቸው ይህን ተናግረዋል።

▶️፲፰. "ንጉሡም ሰሎሞን የሚጠጣበት ዕቃ ዅሉ የወርቅ ነበረ። የሊባኖስ ዱር በተባለውም ቤቱ የነበረው ዕቃ ዅሉ ጥሩ ወርቅ ነበረ። በሰሎሞን ዘመን ብር ከቶ አይቈጠርም ነበር" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.9፥20)። ብር ከቶ አይቈጠርም ነበር ሲባል ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ብር ከቶ አይቆጠርም ነበር ማለት ብዙ ወርቅ ስለነበረ ብር የተናቀ ነበር ለማለት የተነገረ አገላለጽ ነው።

▶️፲፱. "የሳባም ንግሥት የሰሎሞንን ዝና በሰማች ጊዜ በግመሎች ላይ ሽቱና ብዙ ወርቅ የከበረም ዕንቍ አስጭና ከታላቅ ጓዝ ጋራ ሰሎሞንን በኢየሩሳሌም በእንቆቅልሽ ትፈትነው ዘንድ መጣች። ወደ ሰሎሞንም በገባች ጊዜ በልቧ ያለውን ዅሉ አጫወተችው" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.9፥1)። እንቆቅልሾቹ ምን መጽሐፍ ላይ ይገኛሉ?

✔️መልስ፦ እንቆቅልሹ ምን እንደነበረና የት መጽሐፍ ላይ እንደሚገኝ መጽሐፍ ቅዱሱ ስለማይገልጽ አላውቀውም።

▶️፳. "አኹንም አቤቱ አምላክ ሆይ ከኀይልኽ ታቦት ጋራ ወደ ዕረፍትኽ ተነሣ። አቤቱ አምላክ ሆይ ካህናትኽ ደኅንነትን ይልበሱ። ቅዱሳንኽም በደስታ ደስ ይበላቸው" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.6፥41)። ወደ ዕረፍትኽ ተነሣ ሲባል ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ወደዕረፍትህ ተነሣ ማለት ረድኤትን ወደምታድልበት መቅደስ ግባ ማለት ነው። ይኸውም ረድኤትህን ስጥ ማለት ነው።


© በትረ ማርያም አበባው


🌹የዩቲዩብ ቻናሌ:- ንሕነ ዘክርስቶስ https://youtube.com/@edenawizechristos?si=6V4y-73OM3LTzhAf ነው።

🌻የፌስቡክ ገጼ Betremariam Abebaw https://www.facebook.com/profile.php?id=100075547015721 ነው።

💙 የጥያቄዎች መልስ ክፍል 75 💙

▶️፩. 2ኛ ዜና መዋ.9፥8 "በአምላክህ በእግዚአብሔር ፊት" ይላል። ንግሥቲቱ ለምን በአምላካችን አላለችም? የሳባ ሀገር ሰዎች (ኢትዮጵያውያን) በምን ነበር የሚያምኑት?

✔️መልስ፦ የኢትዮጵያ ሕዝብ በሕገ ልቡና እግዚአብሔርን ሲያመልክ የኖረ ሕዝብ ነው። ንግሥተ ሳባም እግዚአብሔርን ታመልክ የነበረች ሴት ናት። አምላክህ ማለቷ እየተናገረች ያለችው ስለእርሱ ስለሆነ አቅርባ ለመናገር ነው። እግዚአብሔር እንኳ ሕዝቤ ይላቸው የነበሩ እስራኤላውያንን ለሙሴ ሕዝቦችህ ማለቱ ለሙሴ አቅርቦ ለመናገር ነበር። ስለዚህ ንግሥተ ሳባም ሰሎሞንን አምላክህ ማለቷ እርሷ ሌላ አምላክ ያላት ሆና አይደለም። ለሰሎሞን አቅርባ ለመናገር ነው እንጂ።

▶️፪. "እግዚአብሔር በጨለማ ውስጥ እኖራለሁ ብሏል። እኔም ለዘላለም የምኖርበትን ዝግጁና ቅዱስ ቤት ለስሙ ሠራሁ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.6፥1)። የዚህ ንባብ ትርጓሜ አልገባኝም። በጨለማ የሚኖር ነው ብሎ ለምን ማደሪያ ሠራሁ አለ?

✔️መልስ፦ እግዚአብሔር በሁሉ ቦታ የሚኖር ስለሆነ በተለየ ማደሪያ የሚወሰን አይደለም። ማደሪያ ተሠራለት መባሉም ከሌላው ቦታ በተለየ ጸጋን ለሰው የሚያድልበት ቤት ተሠራ ማለቱ ነው።

▶️፫. "ሰሎሞን በመንግሥቱ ከእስራኤል ልጆች ማንንም አገልጋይ አላደረገም" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.8፥9)። አገልጋዮች ለምን አላደረገም አያምናቸውም ነበርን?

✔️መልስ፦ ማንንም አገልጋይ አላደረገም ማለት ሁሉም ነጻ ሕዝቦች ሆነው በኃላፊነት ሀገራቸውን ያስተዳድሩ ነበር ማለት ነው። ይህም ማለት በሰሎሞን ዘመን አንዱ ሰው ለአንዱ ሰው አገልጋይ ሆኖ ሳይሆን ሁሉም በባለቤትነት ስሜት ሆነው ይኖሩ ነበር ማለት ነው። እንጂ አያምናቸውም ነበር ለማለት የመጣ ሐሳብ አይደለም።

▶️፬. "የእግዚአብሔር ታቦት የገባችበት ስፍራ ቅዱስ ነውና ሚስቴ በእስራኤል ንጉሥ በዳዊት ቤት አትቀመጥ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.8፥11)። ሰሎሞን አሕዛብ እደሆነች እያወቀ ለምን አገባ? በቤቱስ መኖሯ ቤቱን ታረክሳለችን?

✔️መልስ፦ ሰሎሞን ከአሕዛብ ወገን ማግባቱ ሕግ አፍራሽ ያሰኘዋል እንጂ አያስመሰግነውም። ስለዚህ ኢይባዕ ሞዓባዊ ወአሞናዊ እስከ ሣልስ ወራብዕ ትውልድ ስለሚል በሕጉ መሠረት እንዳትገባ አድርጓታል። የእግዚአብሔር ታቦት የነበረችበት ቅዱስ ቦታ ስለነበረ ከዚያ ተከልክላለች።

▶️፭. "አባትህ ቀንበር አክብዶብን ነበር። አንተም ጽኑውን የአባትህን አገዛዝ ቀንበር አቅልልን እኛም እንገዛልሃለን" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.10፥3)። እና ንጉሥ ሰሎሞን የጫነባቸው ቀንበር ምን ነበር? በእስራኤል ላይ ሁሉ መልካም ፍርድ አልነበረውምን?

✔️መልስ፦ አገዛዙን ማጽናቱን ለመግለጽ ቀንበር ጫነብን አሉ እንጂ በሬዎች በሚጠመዱበት ቀንበር ጠመደን ማለቱ አይደለም። ሰሎሞን መልካም ፍርድን ቢፈርድም በሕዝቡ ዘንድ ግን እንዳከበደባቸው ተሰምቷቸዋል። ስለዚህ ያ በሮብዓም እንዲቀልላቸው ጠይቀዋል።

▶️፮. 2ኛ ዜና መዋ.7፥2 ላይ የእግዚአብሔር ክብር ቤቱን ሞልቶት ስለነበር ካህናት መግባት እንዳልቻሉ ይነግረናል። ታዲያ ክብሩ ይህን ያህል ለመግባት እንኳን የሚከለክል ከሆነ አሁን ባለችው ቤተ መቅደስስ ይህ ነገር እንዴት አልሆነም?

✔️መልስ፦ ያ የእግዚአብሔር ክብር የተባለው ለጥቂት ጊዜ እግዚአብሔር በቤተ መቅደስ አድሮ ረድኤቱን እንደሚሰጥ እንዲረዱና በደል ከበደሉ ግን እንደሚያጠፋቸው እንዲያውቁ የተደረገ ነው። እንጂ እስከመጨረሻው እንደዚያ አልሆነም። አሁን ላይ ለምን አይደረግም የሚለው ግን ከዓላማው አንጻር ነው። ያን ጊዜ እስራኤላውያን አንዳንዴ ጣዖት እያመለኩ ያሳዝኑት ነበረ። ስለዚህ ጣዖት ማምለክ እንደማይገባና እርሱን ብቻ እንዲያመልኩ ማስረጃ ነው። አሁን ግን ክርስትና በዓለም ተሰብኳል። ክርስቶስ በአደባባይ ተሰቅሎ ምሕረትን ሰጥቶናል። ያንን አስበን ጽድቅ እየሠራን መኖር እንጂ አዲስ ተአምር ፈላጊ መሆን አይገባንም።

▶️፯. 2ኛ ዜና መዋ.7፥5 ላይ "ቅዳሴ" ሲል ያኔም ቅዳሴ ነበር ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ቅዳሴ ማለት በመሠረቱ ምስጋና ማለት ነው። ስለዚህ ምስጋና ያን ጊዜም ነበረ። ቅዳሴ ቤት የሚለው ግን የምረቃውን ሥነ ሥርዓት ነው። አንድ የእግዚአብሔር ቤት ተሠርቶ ሲመረቅ ቅዳሴ ቤቱ ሆነ ተደረገ ይባላል።

▶️፰. 2ኛ ዜና መዋ.10፥15 "ለውጡ ከእግዚአብሔር ዘንድ ነበርና" ሲል እግዚአብሔር ግድ ብሎት ነው ማለት ነው?

✔️መልስ፦ እግዚአብሔር የሰዎችን ነጻነት አይጋፋም። ነገር ግን በበደላቸው ምክንያት እስራኤላውያን እንደሚከፋፈሉ ያውቅ ስለነበረ ማወቁን ለመግለጽ ለውጡ ከእግዚአብሔር ዘንድ ነበር ተብሏል።

▶️፱. ዐሥሩን ነገደ እስራኤል ብቻ ነጥሎ "እስራኤል" በሚለው ስም መጥራት ያስፈለገበት ምክንያት ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ምክንያቱ ሁለቱ ነገድ ከተማ ለይተው ከተማቸውን ኢየሩሳሌም ሀገራቸውን ይሁዳ ብለው በመለየታቸው ቀሪዎቹ የቀድሞውን ስም ይዘው ከተማቸውን ሰማርያ ብለው ቀጥለዋል።

▶️፲. ፪ኛ ዜና መዋ ፮፥፩ ሰሎሞንም እግዚአብሔር በጨለማ ውስጥ እኖራለኹ ብሏል። እኔ ግን ለዘለዓለም ትኖርበት ዘንድ ማደሪያ ቤትን ሠራኹልኽ አለ። በውኑ እግዚአብሔር በጨለማ ነው የሚኖረው ማለት እንችላለን?

✔️መልስ፦ እግዚአብሔር አለመመርመሩን ለመግለጽ በጨለማ ይኖራል ተብሎ ይገለጻል። በጨለማ ያለን ነገር አጥርተን እንደማናውቀውና እንደማናየው ሁሉ እግዚአብሔርንም በባሕርይው ማየት አንችልምና በጨለማ ይኖራል ይባላል። እኔ የዓለም ብርሃን ነኝ ማለቱ በብርሃን ሁሉን ማየት እንደሚቻል በእግዚአብሔር ቸርነትም ሁሉን ማየት እንችላለንና ነው። አንድም በባሕርይው ብርሃን ነው ማለት ነው።

▶️፲፩. ፪ኛ ዜና መዋ.፯÷፫ የእስራኤልም ልጆች ሁሉ እሳቱ ሲወርድ "የእግዚአብሔርም ክብር በቤቱ ላይ ሲሆን ያዩ ነበር" ሲል የእግዚአብሔር ክብር በሰው ዐይን ይታይ ነበር?

✔️መልስ፦ የእግዚአብሔር ባሕርያዊ ክብር አይታይም። እግዚአብሔር ከመታየት በላይ ነውና። ነገር ግን መኖሩን በብዙ መንገድ ለሰው ልጆች ይገልጻል። ስለዚህ በወቅቱ ለሕዝቡ የታየ ነገር ነበረ። ያም የእግዚአብሔር ክብር መገለጫ ስለሆነ የእግዚአብሔር ክብር ብለውታል።

▶️፲፪. ኢትዮጵያዊቷ ንግሥት ሳባ ወደ ንጉሥ ሰሎሞን መሄዷን አይተናል። የእሷ ስሟ ሳባ? ማክዳ? አዜብ? አዜብ የሚለው በአዜብ አቅጣጫ ስለመጣች ነው እንጂ ስሟ አይደለም ሲሉ ስለሰማሁ ነው። ሳባ የሚለውም ንግሥተ ሳባ እንደ ማለት ነው የሚል ያየሁ ይመስለኛል። ከእግሯ እንደ አህያ ሸኮና ያለ ነገር ነበራት ይባላል እውነት ነውን? በምን ምክንያት ይዟት ነው ስትወለድ ነውን ወይስ በሆነ ምክንያት ነው ሸኮና የወጣባት? ከንግሥት ሳባ በፊት ኢትዮጵያ ሥርዓተ ኦሪት ትፈጽም ነበርን? ከነበረች በማን ምክንያት ወደ ኢትዮጵያ መጥቶ?

✔️መልስ፦ ሳባ የሀገሩ ስም ነው። ንግሥተ ሳባ ማለት የሳባ ንግሥት ማለት ነው። ንግሥተ አዜብ መባሏም ሀገሯ ሳባ ከእስራኤል በአዜብ አቅጣጫ ስለነበረ ነው። ስለዚህ ሳባ የሀገር ስም፣ አዜብ የአቅጣጫ ስም መሆኑን ልብ ያድርጉ። የእርሷ ስሟ ማክዳ ይባል እንደነበረ በትውፊት ይነገራል። ከእግሯ እንደ አህያ ሸኮና ነበረባት የሚባለው እውነት ነው። እንደዚያ የሆነችው በኢትዮጵያ ዘንዶ ይገዛ ስለነበረ አባቷ ያንን ሲገድለው ደሙ ተፈንጥቆባት ነው እየተባለ ይነገራል። ያ ሸኮና ወደሰሎሞን ስትሄድ ገባሬ ተአምር እንጨት ነበረ እርሱን ስትሻገር ሸኮናው ወድቆላት ድናለች። በዚያ እንጨት አንድ ብር እርሷ ሰሎሞን አንድ ብር

💛፪ኛ ዜና መዋዕል ክፍል 2💛

💛ምዕራፍ 6፡-
ሰሎሞን እስራኤላውያንን ሁሉ እንደመረቀ
-ሰሎሞን ወደ እግዚአብሔር ጸሎትን እንዳቀረበ

💛ምዕራፍ 7፡-
ሰሎሞን ጸሎቱን በፈጸመ ጊዜ እሳት ከሰማይ ወርዶ የሚቃጠለውን ቊርባንና መሥዋዕት ሁሉ እንደበላ

💛ምዕራፍ 8፡-
የንጉሥ ሰሎሞን ዓይነተኞች አለቆች 250 እንደነበሩ

💛ምዕራፍ 9፡-
የሳባ ንግሥት የሰሎሞንን ዝና ሰምታ ሰሎሞንን በእንቆቅልሽ ልትፈትነው መሄዷ
-የሰሎሞን ሀብት ብዛት መገለጹ

💛ምዕራፍ 10፡-
ዐሥሩ ነገደ እስራኤል ዐምፀው ኢዮርብዓምን እንዳነገሡት

✝️የዕለቱ ጥያቄዎች✝️
፩. ቤተ መቅደስ ተሠርቶ ካለቀ በኋላ እግዚአብሔር ለሰሎሞን ምን አለው?
ሀ. በቤተ መቅደስ ለሚጸለይ ጸሎት ዓይኖቼ ይገለጣሉ ጆሮዎቼም ያዳምጣሉ
ለ. ቤተ መቅደስን መርጫለሁ ዐይኖቼና ልቤም ዘወትር በዚህ ይሆናሉ
ሐ. እስራኤላውያን ከበደሉ ቤተ መቅደስን ከፊቴ እነቅለዋለሁ
መ. ሁሉም
፪. የሳባ ንግሥት ወደሰሎሞን የሄደችው ለምንድን ነበር?
ሀ. በሀገሯ ረኃብ ተከሥቶ ስለነበር ራሷን ለማትረፍ
ለ. የሰሎሞንን ዝናውን ሰምታ በእንቆቅልሽ ልትፈትነው
ሐ. የሀገሯ ሰዎች አሳደዋት ወደሰሎሞን ተጠግታ ለመትረፍ
መ. ሁሉም
፫. የሽማግሌዎችን ምክር ትቶ የብላቴኖችን ምክር ተቀብሎ ከእስራኤላውያን ዐሥሩ ነገድ ያመፁበት የይሁዳ ንጉሥ ማን ነው?
ሀ. ኢዮርብዓም
ለ. አብያ
ሐ. ሮብዓም
መ. አዶራም

https://youtu.be/WOrgjMelToc?si=D9IrADqTIIA-_mdv

✝️ መዝሙረ ዳዊት ክፍል 33 ✝️
✝️መዝሙር ፺፩
በፈረስ በሠረገላ ከመታመን በእግዚአብሔር መታመን ይሻላል (ይበልጣል)፡፡ አቤቱ ሥራህ እጅግ ድንቅ ነው ረቂቅ ነው፡፡ ባሕርይህ አንድም ፍርድህ ፈጽሞ ጥልቅ ነው፡፡
✝️መዝሙር ፺፪
አቤቱ እግዚአብሔር ሆይ ጌትነትህ ለዘለዓለም ጸንቶ ይኖራል፡፡ አምልኮህ ፈጽሞ የታመነ እውነተኛ ነው፡፡ ለቤትከ ይደሉ ስብሐት እግዚኦ ለነዋህ መዋዕል፡፡ ለቤተ ክርስቲያን መመስገን ይገባታል፡፡
✝️መዝሙር ፺፫
በምልዐት ያለ እግዚአብሔር እውነት ፈራጅ ነው፡፡ እናውቃለን የሚሉ የፈላስፎች ዕውቀት ከንቱ እንደሆነ እግዚአብሔር ያውቃል፡፡ አቤቱ እግዚአብሔር ሆይ አንተ በመከራ የቀጣኻው ማናቸውም ሰው ንዑድ ክቡር ነው፡፡ አቤቱ ቸርነትህ ረዳኝ፡፡
✝️መዝሙር ፺፬
ኑ በእግዚአብሔር አምነን ደስ ይበለን፡፡ ለፈጣሪያችን ምስጋና እናቅርብ፡፡ በሃይማኖት ጸንተን ከፊቱ እንቅረብ፡፡ ፈጣሪያችን እግዚአብሔር ገናና ነውና፡፡
✝️መዝሙር ፺፭
እግዚአብሔርን እንግዳ ምስጋና አመስግኑት፡፡ እግዚአብሔርን አመስግኑ ስሙንም አመስግኑ ለስሙ ምስጋና አቅርቡ ማለት ስሙን እየጠራችሁ አመስግኑት፡፡ ጌትነቱን ለአሕዛብ ንገሯቸው፡፡ ለእግዚአብሔር በቅጽረ ቤተ ክርስቲያን እጅ ንሡ፡፡
✝️መዝሙር ፺፮
ፍትሕ ርትዕ ለእግዚአብሔር ምቹ ዙፋኑ ናቸው፡፡ መላእክት ቸርነቱን ይናገራሉ ያስተምራሉ፡፡ እግዚአብሔርን በሕግ በአምልኮት የምትወዱት ኃጢአትን ጣዖትን ጥሏት ተዋት፡፡ ጻድቃን በእግዚአብሔር አምነው ደስ ይላቸዋል፡፡
✝️መዝሙር ፺፯
የእግዚአብሔር ሥራ ድንቅ ነው፡፡ ሥልጣኑም ጽኑዕ ልዩ ነው፡፡ ለእግዚአብሔር ምስጋና አቅርቡ፡፡ ደስ ብሏችሁ አመስግኑ፡፡ አንድም እግዚአብሔርን በማመስገናችሁ ደስ ይበላችሁ፡፡ መሰንቆ እየመታችሁ ለእግዚአብሔር ምስጋና አቅርቡ፡፡ በቤተ መቅደስ እግዚአብሔርን አመስግኑት፡፡
✝️መዝሙር ፺፰
አቤቱ ሰው ሁሉ ገናና ለሚሆን ስምህ ይገዛል፡፡ ጽኑዕ ከሀሊ ገናና ነውና፡፡ ጌታ እውነት መፍረድን ይወዳል፡፡
✝️መዝሙር ፺፱
ደስ ብሏችሁ ለእግዚአብሔር ተገዙ፡፡ አእምሩ ከመ እግዚአብሔር ውእቱ አምላክነ፡፡ ፈጣሪያችን እግዚአብሔር እንደሆነ ዕወቁ፡፡

© በትረ ማርያም አበባው


🌹የዩቲዩብ ቻናሌ:- ንሕነ ዘክርስቶስ https://youtube.com/@edenawizechristos?si=6V4y-73OM3LTzhAf ነው።

🌻የፌስቡክ ገጼ Betremariam Abebaw https://www.facebook.com/profile.php?id=100075547015721 ነው።

▶️፲፰. ልበ አምላክ ዳዊት ቤተ መቅደሱን እንዳይሠራ ተከልክሏል። ምክንያቱም በእጁ ብዙ ደም ስለፈሰሰ ነው። ንጉሥ ሰሎሞንም ብዙ ሰው ገድሏል። ታድያ እርሱ እንዴት ሊሠራ ቻለ
ወይስ ከመግደሉ በፊት ነው የሠራው?

✔️መልስ፦ ንጉሥ ዳዊት በእጁ ደም አፍስሷል። ሰሎሞን ግን በሌላ ሰው ቢያስገድል እንጂ እርሱ ራሱ ሰይፍ አንሥቶ እንደገደለ የሚናገር አላገኘሁም። ስለዚህ ራሱ ሰሎሞን ሰው ስላልገደለ ቤተ መቅደስን እንዲሠራ ተፈቅዶለታል ማለት ነው።

▶️፲፱. "ሰሎሞንም በእስራኤል ምድር የነበሩትን መጻተኛዎች ዅሉ አባቱ ዳዊት እንደ ቈጠራቸው ቈጠረ። መቶ ዐምሳ ሦስት ሺሕ ስድስት መቶ ተገኙ" ይላል። ለዳዊት ኃጢአት ሆኖ ሲቆጠርለት ለሰሎሞን ግን ምንም እንዳልተጠቆረለት የተነገረ ባይኖርም ግን እንዴት ነው?

✔️መልስ፦ ሰሎሞን የቆጠራቸው ለከንቱ ውዳሴ ሳይሆን ቤተ መቅደሱን ሲሠራ የተለያዩ የሥራ ድርሻዎችን ለመስጠት ስለሆነ በደል አልሆነበትም። ይህ ቤተ መቅደስን የመሥራት አንዱ አካል ነበረና።

▶️፳. 2ኛ ዜና መዋ.3፥3 ርዝመቱም በዱሮው ስፍር 60 ክንድ ይላል። በመሥፈርት ላይ በጊዜ ሁኔታ የሚለወጥ ያለ ሆኖ ነው?

✔️መልስ፦ ቀድሞ በዘመናቸው የሚታወቅ መሥፈሪያ እንደነበረ የሚገልጽ ቃል ነው። ግእዙ ጥሩ ገልጾታል። አምጣነ እመተ ኬንያ ቀዳማይ ይላል። በጠቢብ ክንድ የተለካ አስቀድሞ የነበረ መሥፈሪያ መኖሩን ይጠቁመናል።

▶️፳፩. "የጢሮስ ንጉሥም ኪራም እግዚአብሔር ሕዝቡን ወዷ፟ልና። በላያቸው አነገሠኽ ብሎ ለሰሎሞን መልእክት ላከ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.2፥11)። ኪራም እግዚአብሔርን የሚያመልክ ሰው ነበር?

✔️መልስ፦ አዎ ይህ ኃይለ ቃል ኪራም እግዚአብሔርን ያመልክ እንደነበረ በግልጽ ይነግረናል።

▶️፳፪. "ንጉሡም በዮርዳኖስ ሜዳ በሱኮትና በጽሬዳ መካከል ባለው በወፍራሙ መሬት ውስጥ አስፈሰሰው" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.4፥17)። አስፈሰሰው ሲል ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ቅርጽ አድርጎ አሠራው ማለት ነው።

▶️፳፫. "ኪራምም ምንቸቶቹንና መጫሪያዎቹን ድስቶቹንም ሠራ። ኪራምም ለንጉሡ ለሰሎሞን በእግዚአብሔር ቤት የሠራውን ሥራ ዅሉ ጨረሰ" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.2፥13)። ነገር ግን እንዲሠራ የተላከው ኪራምአቢ ነበር። ሥራዎችን የሠራው ኪራም ነው ወይስ ኪራምአቢ?

✔️መልስ፦ ኪራምአቢ በኪራም ግዛት ውስጥ ይኖር የነበረ ጥበበኛ ነው። ስለዚህ በኪራም ትእዛዝ ስለመጣ ሥራው በንጉሡ በኪራም እንዲጠራ ሆኗል።

▶️፳፬. "በበታቹም ላንድ ክንድ ዐሥር ለአንድም ክንድ ዐሥር ጕብጕቦች አዞረበት። ኵሬውም በቀለጠ ጊዜ ጕብጕቦቹ በኹለት ተራ ከእርሱ ጋራ ዐብረው ቀልጠው ነበር" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.4፥3)። ጕብጕቦች ማለት ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ጉብጉቦች ማለት ወጣ ወጣ ያሉ የባሕር ከንፈሮች ናቸው።

▶️፳፭. "በዚያም የነበሩት ካህናት ዅሉ ተቀድሰው ነበር በሰሞናቸውም አልተከፈሉም ነበር" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.5፥11)። በሰሞናቸውም አልተከፈሉም ሲባል ምን ማለት ነው?

✔️መልስ፦ ሰሞን የሚባለው የአገልግሎት ሳምንት ተራ ወይም ቅደም ተከተል ማለት ነው።


© በትረ ማርያም አበባው


🌹የዩቲዩብ ቻናሌ:- ንሕነ ዘክርስቶስ https://youtube.com/@edenawizechristos?si=6V4y-73OM3LTzhAf ነው።

🌻የፌስቡክ ገጼ Betremariam Abebaw https://www.facebook.com/profile.php?id=100075547015721 ነው።

💙 የጥያቄዎች መልስ ክፍል 74 💙

▶️፩. ኪሩቤል ማለት 24ቱ ካህናተ ሰማይ ናቸው?
ከሌሎች መላእክትስ በምንድን ነው የሚለዩት አኗኗራቸውስ እንዴት ነው በየትኛው ቦታ ነው ያሉት?

✔️መልስ፦ አይደሉም። ኪሩቤል በሚል ስም ሁለት አካላት ይጠራሉ። አንደኛዎቹ በኢዮር ሰማይ በሁለተኛው መዓርግ የሚገኙት አሥሩ ነገድ ሲሆኑ አለቃቸው ኪሩብ ይባላል። ሁለተኛዎቹ ከነገደ ኪሩቤል ሁለት ከነገደ ሱራፌል ሁለት በጠቅላላው አራት ተመርጠው እግዚአብሔር በዘፈቀደ ለቅዱሳን የሚገለጥበትን ዙፋን የሚሸከሙ ናቸው። 24ቱ ካህናተ ሰማይ ደግሞ ለብቻቸው ከሩፋኤል ነገድ (ከመናብርት) ተመርጠው ዙፋኑን ዙሪያውን ከበው የሚያጥኑ ናቸው።

▶️፪. ሙሴ ሁለት ጽላት ነው እንዴ የተቀበለው (2ኛ ዜና መዋ.5፥10)።

✔️መልስ፦ ሙሴ አንድ ጽላት ነው የተቀበለው። ነገር ግን ይህ አንዱ ጽላት እንደመጽሐፍ የሚታጠፍ የሚዘረጋ ስለሆነ ሁለት እየተባለም ይጠራል። ሁለት ሰሌዳ ስላለው ሁለት ሲባል ሰሌዳዎቹ ከሥር በአንድነት የተያያዙ ስለሆነ ደግሞ አንድ ይባላል።

▶️፫. ሰሎሞን ለኪራም እንጨት ቆራጮች የሰጣቸው ቀለብ ስንዴ፣ ገብስ፣ ዘይት እና የወይን ጠጅ (2ኛ ዜና መዋ.2፥15) ወይስ ስንዴ እና ዘይት (1ኛ ነገ.5፥11)።

✔️መልስ፦ መጽሐፈ ነገሥት ስንዴና ዘይት እንደሰጣቸው ገልጿል። ግን ብቻ የሚል የለውም። ስለዚህ ተጨማሪ መሰጠታቸውን ደግሞ በመጽሐፈ ዜና መዋዕል አወቅን ማለት ነው።

▶️፬. "ከሰማያዊም ከሐምራዊም ከቀይም ሐር ከጥሩ በፍታ መጋረጃ ሠራ ኪሩቤልንም ጠለፈበት" ይላል (2ኛ ዜና መዋ.3፥14)። ከዚህ አያይዤ የምጠይቀው በቤተክርስቲያናችን ቤተመቅደስ ውስጥ ለምንድን ነው የቅዱሳን ሥዕላት የሚሰቀሉት?

✔️መልስ፦ መልሱ ከጥያቄው አለ። ሰሎሞን ኪሩቤልን ሠርቶ በቤተ መቅደስ አድርጓል። ዘጸ.25፥22 ላይ እንደተገለጸው እግዚአብሔርም በተሠሩት ኪሩቤል መካከል ሆኖ ሙሴን ያነጋግረው ነበር። እኛም ይህን መሠረት አድርገን ቅዱሳት ሥዕላትን ቤተክርስቲያን እናስገባለን ማለት ነው። በዚያ መካከል ስንጸልይም እግዚአብሔር ረድኤትን እንደሚሰጠን ተስፋ እናደርጋለን።

▶️፭. 2ኛ ዜና መዋ.5፥12 ላይ መዘምራንም ጸናጽል፣ በገና፣ መሰንቆ እየመቱ ነበር ይላል። አሁን ላይ በዝማሬ ግዜ አገልግሎት እየሰጠ ያለው ክራር ነውና በቤተ ክርስቲያን እንዴት ይታያል?

✔️መልስ፦ መጽሐፍ ቅዱስ ላይ በክራር አመስግኑ የሚል አላገኘሁም። ስለዚህ መጽሐፍ ላይ ባላገኘነው ነገር እናመስግን ማለት አልችልም። በጸናጽል፣ በበገና፣ በከበሮ ማመስገን ይገባል እንጂ። መቋሚያን መጠቀማችን ሙሴ ባሕርን የከፈለበት ምሳሌ ስለሆነ ነው።

▶️፮. 2ኛ ዜና መዋ.4፥20 በቅድስተ ቅዱሳን ፊት እንደሥርዓታቸው ያበሩ ዘንድ ይላልና እንደ ሥርዓታቸው ሲል አልገባኝም።

✔️መልስ፦ እንደሥርዓታቸው ያበሩ ዘንድ ማለት መብራት የሚበራበት ሥርዓትን ለመግለጽ ነው። ይኸውም ከቀዳማይ ሰዓተ ሌሊት እስከ ቀዳማይ ሰዓተ መዓልት ያበሩ ስለነበር ነው።

▶️፯. 2ኛ ዜና መዋ.5፥6 ላይ የማይቆጠሩና የማይመጠኑትን በጎችና በሬዎችን ይሠዉ ነበር ይላል። የማይመጠኑት ሲል ቢያብራሩልኝ።

✔️መልስ፦ ብዙ ለማለት ነው። ብዛትን ለመግለጽ የተጠቀመበት አገላለጽ ነው እንጂ መቆጠር የማይችሉ ሆነው አይደለም።

▶️፰. 2ኛ ዜና መዋ.5፥11 ላይ በዚያም የነበሩት ካህናት ሁሉ ተቀድሰው ነበር ሲል ከዚያ በፊት ሁሉም ቅድስና አልነበራቸውም ማለት ነው? ግልፅ አልሆነልኝም።

✔️መልስ፦ ተቀድሰው ነበር ማለት የክህነትን ሹመት ይዘው ነበር ማለት ነው። ነገር ግን ክህነት ቢኖራቸውም በሰሞን አልተመዳደቡም ነበር ማለት ነው። እንጂ ከዚያ በፊት አለመቀደሳቸውን የሚገልጽ አይደለም። ተቀድሰው ነበር የሚለው ከዚያ በፊት ጀምሮ የነበራቸውን ማንነት የሚገልጽ አነጋገር ነው።

▶️፱. የሕንፃ ቤተክርስቲያን አሠራር ከቀድሞው የአሁኑ በምን ይለያል? አሠራሩስ ከሥርዓተ አምልኮ ጋር ግንኙነት አለው?

✔️መልስ፦ በብዙ መልኩ ተመሳሳይነት ቢኖረውም ከአሁኑ ቤተክርስቲያን መስቀል አለበት። ከኦሪቱ ቤተ መቅደስ ግን መስቀል የለም ነበር። ከሥርዓተ አምልኮ አንጻር የብሉዩ ቤተ መቅደስ ከሥጋ መከራ ብቻ ያድን የነበረ ሲሆን የሚቀርብበት መሥዋዕትም እንስሳት ነበሩ። በሐዲስ ኪዳኗ ቤተክርስቲያን ግን የሚሠዋው የክርስቶስ ሥጋና ደም ሲሆን መሥዋዕቱም ድኅነተ ሥጋ ወነፍስ ይሰጣል።

▶️፲. 2ኛ ዜና መዋ.4፥21 በብሉይ ኪዳን የማንኪያ ጥቅሙ ምን ነበር?

✔️መልስ፦ የማንኪያው ጥቅሙ የመሠዊያውን እሳት ለመኮስተር ነው።

▶️፲፩. 2ኛ ዜና መዋ.2፥6 ሰሎሞን ዕጣን ማጠን እንደሚችል ይናገራል። ነገር ግን ካህን ሳይሆን እንዴት?

✔️መልስ፦ ዕጣን ማጠን የካህናት ዋና ሥራ ነው። ለሌላው ሰው አልተፈቀደም (2ኛ ዜና መዋ.26፥18)። ንጉሥ ለቤተ መቅደስ ዕጣን ማጠን አይችልም። ከዚህ ላይ የተጠቀሰው ሰሎሞን ንጉሥ እንደመሆኑ የካህናቱንም የሕዝቡንም ሥራ ለእርሱ አድሎ ስለሚናገር ነው እንጂ እርሱ ራሱ ማጠኑን ለመግለጽ አይደለም።

▶️፲፪. 2ኛ ዜና መዋ.2፥12 "ለእግዚአብሔር ቤት ለመንግሥቱም ቤት ይሠራ ዘንድ ጥበበኛና ብልሃተኛ አስተዋይም ልጅ ለንጉሥ ዳዊት የሰጠ" ብሎ የገለጸበት አገላለጽ ትንሽ ግራ አጋባኝ።
ምክንያቱም ሰሎሞን ጥበብና አስተዋይነትን ያገኘው ከጊዜያት በኋላ ለምኖ ነው እንጂ መጀመርያውኑ ጠቢብ ሆኖ አልተወለደም። እንዴት ጠቢብ ልጅ ለዳዊት ተሰጠው ይባላል?

✔️መልስ፦ መጽሐፉ የተጻፈው ከሰሎሞን ሞት በኋላ ስለሆነ የኋላውን አስቦ ተናግሮ ነው እንጂ ከእናቱ ማኅፀን ጀምሮ ጠቢብ ሆኖ ተወልዶ አይደለም።

▶️፲፫. በሐዲስ ኪዳን ከሴት ከተወለዱ ሁሉ ዮሐንስን የሚመስለው እንደሌለ ተነግሯል፤ በብሉይ ደግሞ ከሰሎሞን በፊትም በኋላም እርሱን የሚመስል እንደማይነሳ ተነግሯል። የሁለቱ ልዩነት ምንድን ነው?

✔️መልስ፦ ዮሐንስ መጥምቅን የሚመስል የለም የተባለው በቅድስና ነው። ሰሎሞንን ከእርሱም በፊት ከእርሱም በኋላ አልተነሣም መባሉ በሀብት ሥጋዊና በጥበብ ነው።

▶️፲፬. ሰሎሞን እግዚአብሔርን ጥበብ በመለመኑ እግዚአብሔር የተደሰተበት፤ የለመነው "ጥበብ" ስለሆነ ነው? ወይስ ልመናው እግዚአብሔር የሰጠውን ኃላፊነት ለመፈጸም የተለመነ በመሆኑ ነው?

✔️መልስ፦ አብዛኛው ሰው ቁስን ይለምናል። ሰሎሞን ግን ሕዝብን ለማስተዳደር ቁልፍ የሆነውን ጥበብን በመጠየቁ እግዚአብሔር ተደስቶበታል።

▶️፲፭. ሰሎሞን ለእግዚአብሔር ቤት ከሠራው ይልቅ ለራሱ የሠራው ቤተ መንግሥት በመጠን ይበልጣል። መብለጥ ያለበት ቤተ መቅደሱ አይደለም ወይ?

✔️መልስ፦ በቅድስና አሁንም የሚበልጥ ቤተ መቅደሱ ነው። በቤት ስፋት ከሆነ ግን ቤተ መንግሥቱ ሰፍቷል። በቤተ መንግሥት ለብዙ የተለያዩ የመንግሥት ክፍሎች መሥሪያ ስለሚኖር ቤተ መንግሥቱ ሰፊ ሆኖ ተሠርቷል። ቤተ መቅደስ ግን አገልግሎቱ ለጸሎት፣ ለመሥዋዕት ብቻ ስለሆነ መጠነኛ ሆኖ ተሠርቷል።

▶️፲፮. መጽሐፍ ቅዱስ የሥራውን አገላለጹን ለምን ለሰሎሞን ብቻ አደረገው? "አሠራ" ወይም "ሠሩ" ከማለት ይልቅ ሰሎሞን ብቻውን እንደሠራ ሁሉም ላይ "ሠራ" ይላልና።

✔️መልስ፦ ሰሎሞን ንጉሥ ስለሆነ ነው። የሕዝብ ሥራ በንጉሥ ስለሚገለጽ ነው ሠራ ተብሎ የተገለጸው።

▶️፲፯. ሰሎሞን ኪሩብን ሠርቶ ነበር። ግን በተጨማሪ የላምንም ምስል ሠራ (2ኛ ዜና መዋ.4፥1)። ምሳሌና ምሥጢሩ ምንድን ነው?

✔️መልስ፦መጽሐፍ ቅዱስ ላይ ለምን የላምን ምስል እንደሠራ የተገለጸ ነገር አላገኘሁም።