ኩሉ ቢዳዓቲን ዶላላ ምን ማለት ነው
አንዳንድ ካለ ዒልም ለተመቻቸው አጀንዳ ብቻ ፈትዋ እንደሚሰጡት ሰዎች ነው?!
የቢድዐው ስለት ከሲራጥ ሲቀጥን
ክፍል ሁለት
====================
ለማጠቃለል ያክል...ኢማሙ ሻፍኢይ፣ ኢማሙ ነወዊህ፣ ኢማሙ ቀራፊ፣ ኢማሙ ዙርቃኒ፣ ኢብን አቢዲን፣ ኢማሙ ኢብን ጀውዚ እና ኢማሙኢብኑ ሐዘም ለቢድዐ የሰጡት ትርጉም ወካይ በሆነ መንገድ ኢማም አልኢዝ ኢብኑ አብዱሰላም 'ቀዋኢዱል አህካም' ላይ እንዲህ ያስቀምጡታል
"ቢድዐ በነብዩ ዘመን ያልነበሩና ያልተለመዱ ተግባራትን ሁሉ ይወክላል። ግዴታ/ዋጂብ የሆነ ቢድዐ (ነህው መማርን የመሰለ)፣ የሚወደድ ቢድዐ (ተራዊህን የመሰለ)፣ የሚፈቀድ ቢድዐ (በአለባበስ እጅግ መጠንቀቅን የመሰለ)፣ የሚጠላ ቢድዐ (መስጂድን በጣም ማሽቆጥቆጥን የመሰለ) እና የሚከለከል ቢድዐ (ቀደሪያ፣ ጀበሪያ፣ ኻዋሪጅና መሰል አንጃዎች) ተብሎ ለአምስት ይከፈላል።
እናም ወንድሜ ....የቢድዐን ስለት ያለልክ ሞርደህ ከሲራጥ ስታቀጥነው....ቴክኖሎጂ ሀሉ ፈጠራ ነውና በጨለማ እራቱን የሚበላ፣ በፈረስ የሚጓጓዝ ፣ በሙበሊግ ምንጣፍ እና ማይክ አልባ መስጂድ ውስጥ የሚሰግድ፣ ጅንስና እስኒከር የማይለብስ...የከተማ መናኝ ትሆናለህ። ግድየለም ልሁን ካልክ መብትህ ነው።ይመችህ!......እኔን ግን "ቢድዐ!ቢድዐ!" እያልክ አታዝገኝ...የቢድዐ አረዳዴ ካንተ ቢለይም የእውቀት መልክዐ ምድሬን (Epistomological Landscape) ከሲዲ በተገኘ ስፒል ሳይሆን...[አለም ነጅዐሊል አርደ ሚሃዳ ፤ ወልጂባለ አውታዳ] እንዳለው በተራሮቹ በእነ ኢማሙ ሻፍኢይ እና ኢማሙ ነወዊህ...ነው እንዳያረገርግ ችካሉ የተመታው...መቼም ያንተ ጀበል ከነዚህ ተራሮች አንፃር ብጉር ነውና ተፋታኝ....ቢድዓቱል ሰይዐ (መጥፎ ቢድዐ) ስሰራ እንጂ ቢድዓቱል ሀሰና (መልካም ቢድዐ) ስሰራ "ኩሉ ቢድዐ! ኩሉ ቢድዐ" እያልክ አትጨቅጭቀኝ....[ለማንኛውም ሲሉ ሰምተህ...'ቢድዐ' ለማለት 'ቢዳዋ' ብለህ ቢድዐ የሆነ ቃል የተናገርከው ልጅ ግን ደህና ነህ!🤔
ወንድም አትሁን ተላላ
በልገባው ሳይሞቅ በፈላ
ስንቱ በጃሂል ተበላ
ሲያብላላ ወሬ ሲያንጋ
©FUAD YASIN
©ABDURAHIMAN
@Ab_Mustefa
አንዳንድ ካለ ዒልም ለተመቻቸው አጀንዳ ብቻ ፈትዋ እንደሚሰጡት ሰዎች ነው?!
የቢድዐው ስለት ከሲራጥ ሲቀጥን
ክፍል ሁለት
====================
ለማጠቃለል ያክል...ኢማሙ ሻፍኢይ፣ ኢማሙ ነወዊህ፣ ኢማሙ ቀራፊ፣ ኢማሙ ዙርቃኒ፣ ኢብን አቢዲን፣ ኢማሙ ኢብን ጀውዚ እና ኢማሙኢብኑ ሐዘም ለቢድዐ የሰጡት ትርጉም ወካይ በሆነ መንገድ ኢማም አልኢዝ ኢብኑ አብዱሰላም 'ቀዋኢዱል አህካም' ላይ እንዲህ ያስቀምጡታል
"ቢድዐ በነብዩ ዘመን ያልነበሩና ያልተለመዱ ተግባራትን ሁሉ ይወክላል። ግዴታ/ዋጂብ የሆነ ቢድዐ (ነህው መማርን የመሰለ)፣ የሚወደድ ቢድዐ (ተራዊህን የመሰለ)፣ የሚፈቀድ ቢድዐ (በአለባበስ እጅግ መጠንቀቅን የመሰለ)፣ የሚጠላ ቢድዐ (መስጂድን በጣም ማሽቆጥቆጥን የመሰለ) እና የሚከለከል ቢድዐ (ቀደሪያ፣ ጀበሪያ፣ ኻዋሪጅና መሰል አንጃዎች) ተብሎ ለአምስት ይከፈላል።
እናም ወንድሜ ....የቢድዐን ስለት ያለልክ ሞርደህ ከሲራጥ ስታቀጥነው....ቴክኖሎጂ ሀሉ ፈጠራ ነውና በጨለማ እራቱን የሚበላ፣ በፈረስ የሚጓጓዝ ፣ በሙበሊግ ምንጣፍ እና ማይክ አልባ መስጂድ ውስጥ የሚሰግድ፣ ጅንስና እስኒከር የማይለብስ...የከተማ መናኝ ትሆናለህ። ግድየለም ልሁን ካልክ መብትህ ነው።ይመችህ!......እኔን ግን "ቢድዐ!ቢድዐ!" እያልክ አታዝገኝ...የቢድዐ አረዳዴ ካንተ ቢለይም የእውቀት መልክዐ ምድሬን (Epistomological Landscape) ከሲዲ በተገኘ ስፒል ሳይሆን...[አለም ነጅዐሊል አርደ ሚሃዳ ፤ ወልጂባለ አውታዳ] እንዳለው በተራሮቹ በእነ ኢማሙ ሻፍኢይ እና ኢማሙ ነወዊህ...ነው እንዳያረገርግ ችካሉ የተመታው...መቼም ያንተ ጀበል ከነዚህ ተራሮች አንፃር ብጉር ነውና ተፋታኝ....ቢድዓቱል ሰይዐ (መጥፎ ቢድዐ) ስሰራ እንጂ ቢድዓቱል ሀሰና (መልካም ቢድዐ) ስሰራ "ኩሉ ቢድዐ! ኩሉ ቢድዐ" እያልክ አትጨቅጭቀኝ....[ለማንኛውም ሲሉ ሰምተህ...'ቢድዐ' ለማለት 'ቢዳዋ' ብለህ ቢድዐ የሆነ ቃል የተናገርከው ልጅ ግን ደህና ነህ!🤔
ወንድም አትሁን ተላላ
በልገባው ሳይሞቅ በፈላ
ስንቱ በጃሂል ተበላ
ሲያብላላ ወሬ ሲያንጋ
©FUAD YASIN
©ABDURAHIMAN
@Ab_Mustefa