ሂዳያ መልቲሚዲያ | ʜɪᴅᴀʏᴀ ᴍᴜʟᴛɪᴍᴇᴅɪᴀ

📚#የሀዲስ_ትምህርት

📖الحديث الخامس والثلاثون

عن أبي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول اللهﷺ ؛ «لا تحاسدوا، ولا تناجشوا، ولا تباغضوا،  ولا تدابروا، ولا يبع بعضكم على بيع بعض، وكونوا عباد الله إخوانا، المسلم،لا يظلمه، ولا يخذله، ولا يكذبه، ولا يحقره، التقوى هاهنا، ويشير إلى صدره ثلاث مرات، بحسب امرئ من الشر أن يحقر أخاه المسلم، كل مسلم على ميلم حرام، دمه، وماله، وعرضه.» رواه مسلم

📕ሐዲስ ቁጥር 35

አቢ ሁረይረህ እንዲህ ብለዋል: የአላህ መልእክተኛ እንዲህ ብለዋል; «አትመቃቀኙ፣ አትቦጫጨቁ፣ አትጠላሉ፣ ጀርባ አትሰጣጡ፣ አንዳችሁ የወንድሙ ገበያ ላይ አይገበያይ፣ ወንድማማች የአላህ ባሮች ሁኑ፤ ሙስሊም ለሙስሊም ወንድሙ ነው። አይበድለው፤ እርዳታን አይንፈገው፤ አይዋሸው፤ አያዋርደው(አሳንሰው)፤ “አላህን መፍራት እዚህ ጋር ነው” 3 ጊዜ አሉ(በእጃቸው ወደ ደረታቸው እያመለከቱ)፥ አንድ ሰው ሙስሊም ወንድሙን አሳንሶ ማየቱ ወንጀል ላይ ለመውደቅ(ጀሀነም ለመግባት) በቂው ነው፥ ሁሉም ሙስሊም በሌላ ሙስሊም ላይ ደሙ፣ ገንዘቡ፣ ክብሩ ሀራም ነው።»

ሙስሊም ዘግበውታል።

📌ማስታወሻ

- አትቦጫጨቁ ማለት፦ ሁለት ሻጮች ተባብረው ገዥን እንዳይበሉ፥ ይህም፦ ሻጭ እና ገዥ ሲደራደሩ የሻጭ ጓደኛ ገዥ መስሎ እቃውን ማዋደድና ገዢው ጨምሮ እንዲገዛ ማድረግ።
ወይም ሁለት ገዢዎች ተባብረው ሻጭን እንዳይበሉ፥ ይህም፦ ሻጭ እና ገዥ ሲደራደሩ የገዥ ጓደኛ ሌላ ገዥ መስሎ እቃውን ማራከስና ሻጩ ቀንሶ እንዲሸጥ ማድረግ።
- በወንድሙ ንግድ ውስጥ አይነግድ ማለት፦ ሻጭ እና ገዥ ተደራድረው ሳይለያዩ ሌላ ሻጭ ወይም ገዥ ጣልቃ አይግባ ማለት ነው።

📎ከሐዲሱ የምንይዛቸው ቁምነገሮች

📍ሐዲሱ ላይ የተጠቀሱ ነገሮች እንደተከለከሉ

📍ሙስሊሞች ወንድማማች እንደሆኑ

📍የወንድማማችነት መስፈርት እስልምና መሆኑን

📍አላህን የመፍራት መሰረት ልብ መሆኑን

📍ሙስሊምን አሳንሶ የማየት አደጋነት

والله أعلم

© ሂዳያ መልቲሚዲያ

🗓 እሁድ | ህዳር 22/2017

♡      ⎙ ㅤ ⌲         🔕         📢
ˡⁱᵏᵉ   ˢᵃᵛᵉ   ˢʰᵃʳᵉ   ᵘⁿᵐᵘᵗᵉ   ᶜʰᵃⁿⁿᵉˡ

📚#የሀዲስ_ትምህርት

📖الحديث الرابع والثلاثون

عن أبي سعيد الخدري رضي الله عنه قال: سمعت رسول اللهﷺ يقول: «من رأى منكم منكرا فليغيره بيده، فإن لم يستطع فبلسانه، فإن لم يستطع فبقلبه، وذلك أضعف الإيمان.»رواه مسلم.

📘ሐዲስ ቁጥር 34

አቡ ሠዒድ አል ኹድሪይ: የአላህን መልእክተኛ እንዲህ ሲሉ ሰማዋቸው ብለዋል;
«ከናንተ መጥፎ ስራን ያየ በእጁ ይከላከል፤ ካልቻለ በምላሱ ይከላከል፤ ካልቻለ በቀልቡ ይከላከል፤ ይህ (በቀልቡ መጥላት) ትንሹ የኢማን ቅርንጫፍ ነው።»

ሙስሊም ዘግበውታል።


🔗ከሐዲሱ የምንይዛቸው ቁምነገሮች

📍መጥፎ ስራን መከላከል ግዴታ እንደሆነ

📍ግዴታ የሚሆነው ሲሰራ ያየ ወይም የሰማ(ያወቀ) ሰው ላይ እንደሆነ

📍መጥፎ ነገርን የምንከላከለው በችሎታችን ልክ እንደሆነ

📍ኢማን እንደሚጨምርና እንደሚቀንስ

📍ኢማን ንግግርንም፣ተግባርንም እንደሚያካትት


والله أعلم

© ሂዳያ መልቲሚዲያ

🗓 ሐሙስ | ህዳር 19/2017

♡     ⎙ ㅤ ⌲        🔕          📢
ˡⁱᵏᵉ  ˢᵃᵛᵉ   ˢʰᵃʳᵉ   ᵘⁿᵐᵘᵗᵉ   ᶜʰᵃⁿⁿᵉˡ

📚#የሀዲስ_ትምህርት

📖الحديث الثالث والثلاثون

عن ابن عباس رضي الله عنه - أن رسول الله ﷺ قال: «لو يعطى الناس بدعواهم لادعى رجال أموال قوم ودماءهم، لكن البينة على المدعي واليمين على من أنكر.» حديث حسن رواه البيهقي في السنن، وغيره هكذا، وبعضه في الصحيحين.

📔ሐዲስ ቁጥር 33

ከኢብኑ ዓባስ እንደተላለፈው; የአላህ መልእክተኛ እንዲህ ብለዋል; «ሰዎች በክሳቸው ብቻ የፈለጉትን ቢሰጣቸው ኖሮ፥ አንድ ሰው ከመሬት ተነስቶ የሰውን ገንዘብ(በክሱ ብቻ) ይወስድ ነበር ደማቸውንም ያስፈስስ ነበር፤ ነገር ግን ከሳሽ ማስረጃ ማምጣት አለበት፤ ተከሳሽ ደግሞ መሀላ አለበት።»
ሐዲሱ ሀሠን ነው። በይሀቂይ ሡነኑ ላይ፤ ሌሎችም ነዚህ መልኩ ዘግበውታል። ከፊሉ ቡኻሪና ሙሥሊም ላይ ተዘግቧል።

📎ከሐዲሱ የምንይዛቸው ቁምነገሮች

📍እስልምና የሰዎችን ደም እና ገንዘብን ከበደል እንደሚጠብቅ
📍በእስልምና የሰውን ገንዘብ ያለ አግባብ መውሰድ እንደማይቻል።
📍የሰው ልጅ ገንዘብ አእና ህይወት የተከበረ መሆኑን
📍የእስልምና የክስ ስነስርዓት


والله أعلم

© ሂዳያ መልቲሚዲያ

🗓 ማክሰኞ | ህዳር 17/2017

♡     ⎙ ㅤ ⌲         🔕           📢
ˡⁱᵏᵉ  ˢᵃᵛᵉ   ˢʰᵃʳᵉ    ᵘⁿᵐᵘᵗᵉ    ᶜʰᵃⁿⁿᵉˡ

📚#የሀዲስ_ትምህርት

📖الحديث الثاني والثلاثون

عن أبي سعيد سعد بن مالك بن سنان الخدري - أن رسول الله ﷺ قال: «لا ضرر ولا ضرار»حديث حسن رواه ابن ماجة والدارقطني

📗ሐዲስ ቁጥር 32

ከአቢ ሠዒድ ሠዕድ ኢብኑ ማሊክ ኢብኑ ሲናን አልኹድሪይ እንደተላለፈው; የአላህ መልእክተኛ ﷺ እንዲህ ብለዋል; «ዶረርም ዲራርም የለም»ሐዲሱ ሀሠን ነው። ኢብኑ ማጃህና ዳረቁጥኒይ ዘግበውታል።

-------------------------------------------
ዶረር፦ ሳያውቁ ሌላን መጉዳት ነው

ዲራር፦ ሆነ ብሎ ሌላን መጉዳት

📎ከሀዲሱ የምንይዘው ቁምነገር

📍ሳናውቀው ሌላን እየጎዳን ከነበረ፥ ካወቅንበት ሰዓት ጀምሮ ማቆም አለብን

والله أعلم

© ሂዳያ መልቲሚዲያ

🗓 እሁድ | ህዳር 15/2017

♡     ⎙ ㅤ ⌲         🔕           📢
ˡⁱᵏᵉ  ˢᵃᵛᵉ   ˢʰᵃʳᵉ    ᵘⁿᵐᵘᵗᵉ    ᶜʰᵃⁿⁿᵉˡ

📚#የሀዲስ_ትምህርት

📖الحديث الحادي والثلاثون

عن أبي العباس سهل بن سعد الساعدي رضي الله عنه قال: جاء رجل إلى النبي ﷺ فقال؛ يا رسول الله! دلني على عمل إذا عملته أحبني الله وأحبني الناس؛ قال: «ازهد في الدنيا يحبك الله، وازهد فيما عند الناس، بحبك الناس.» حديث حسن رواه ابن ماجة وغيره بأسانيد حسنة.

📔ሐዲስ ቁጥር 31

አቢል ዐባስ; ሰህል ቢን ሰዕድ አሳዒዲይ አላህ መልካም ስራውን ይውደድለትና እንዲህ ብሏል;
“አንድ ሰው ወደ ነቢዩ ﷺ ዘንድ መጣና; ❝አንቱ የአላህ መልእክተኛ ሆይ! የሆነን ስራ አመላክተኝ፥ ስሰራው አላህ እንዲወደኝ፤ ሰዎችም እንዲወዱኝ የሚያደርግ❞ አላቸው። «ዱንያን ቸላ በል አላህ ይወድሀል፤ ሰዎችን(ከመጠየቅ) ቸላ በል ሰዎች ይወዱሀል።» አሉት።”
ኢብኑ ማጃህ እና ሌሎችም ሀሰን በሆነ ሰነድ ዘግበውታል።

🔗ከሀዲሱ የምንይዛቸው ቁምነገሮች

📍የአላህን ውዴታ የሚያስገኙ ተግባራትን ማወቅና መተግበር እንደሚገባን
📍አንድ ሰው ሰዎች እንዲወዱት ቢፈልግ(በወንጀል እስካልሆነ ድረስ) እንደማይወገዝ
📍የአላህን እና የሰዎችን ውዴታ ማግኛ ስራ ምን እንደሆነ

والله أعلم

© ሂዳያ መልቲሚዲያ

🗓 ሐሙስ | ህዳር 12/2017

♡     ⎙ ㅤ ⌲         🔕           📢
ˡⁱᵏᵉ  ˢᵃᵛᵉ   ˢʰᵃʳᵉ    ᵘⁿᵐᵘᵗᵉ    ᶜʰᵃⁿⁿᵉˡ

የመካ እና የመዲና ሱራዎች
ጥቂት ስለ ቁርኣን
~
ቁርኣን ነብያችን ﷺ መካ እያሉ በሚወርድ ጊዜ የሙስሊሞች ቁጥር አናሳ ነበር። አጋሪዎች ብዙሃን ነበሩ። መዲና ውስጥ በነበሩ ጊዜ ደግሞ የሙስሊሙ ኃይል ተጠናክሯል። መካና መዲና የነበሩት ተቃራኒ ኃይሎች በብዛት ከእምነትም፣ ከንቃተ ህሊናም አንፃር ልዩነት አላቸው። በነዚህና መሰል ልዩነቶች የተነሳ በሁለቱ ዘመኖች የወረዱ ሱራዎች ትኩረትና ይዘት ልዩነት ይታይበታል። ይሄ የተወሰነ ሰፋ ያለ ትንታኔ ይፈልጋል።
ከወረዱበት ዘመን አንፃር ሲታይ ከ114 የቁርኣን ምእራፎች ውስጥ 20ዎቹ መደኒያ ናቸው፣ በዘመነ መዲና የወረዱ። 12ቱ ኺላፍ አለባቸው። ቀሪዎቹ መኪያ ናቸው። ስለዚህ ከቁጥር አንፃር አብዛኞቹ የቁርኣን ምእራፎች መካ የወረዱ ናቸው ማለት ነው።

በነገራችን ላይ የመካ እና የመዲና ሱራዎች የሚታወቁባቸው መለያዎች አሉ።

1 - የመካ ሱራዎች፦

⓵ - "ከልላ" (كلا) የሚለው ቃል ያለባቸው ሱራዎች ሁሉ መኪያ ናቸው።
⓶ - ሰጅደተ ቲላዋ ያለባቸው ሱራዎች ሁሉ መኪያ ናቸው። እነዚህም 14 ሱራዎች ናቸው።
⓷ - በመሀላ የሚጀምሩ ሱራዎች ሁሉ መኪያ ናቸው። እነዚህም 14 ሱራዎች ናቸው።
⓸ - በሑሩፉ ተሀጂ (ሑሩፉል ሙቀጠዐ) የሚጀምሩ ሱራዎችም ከበቀረህ እና ኣሊ ዒምራን ውጭ መኪያ ናቸው። በቀረህ እና ኣሊ ዒምራን መደኒያህ ናቸው። ሱረቱ ረዕድ ኺላፍ አለባት።
⓹ - በውስጣቸው "ያ አዩሀ ናሱ" (یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّاسُ) የሚል ያለባቸው እና "ያ አዩሀለዚነ ኣመኑ" (یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟) የሚል የሌለባቸው ሱራዎች መኪያ ናቸው።
⓺ - በ "አልሐምዱ" የሚጀምሩ ሱራዎች መኪያ ናቸው። እነሱም አምስት ሱራዎች ናቸው።
⓻ - ከሱረቱል በቀረህ ውጭ "ቀሶሱል አንቢያእ" የያዙ ሱራዎች መኪያ ናቸው።

2 - የመዲና ሱራዎች፦

❶ - በውስጣቸው "ያ አዩሀለዚነ ኣመኑ" (یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟) የሚል ያለባቸው እና "ያ አዩሀ ናሱ" (یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّاسُ) የሚል የሌለባቸው ሱራዎች መደኒያ ናቸው።
❷ - ስለ ሙናፊቆች የተወሳባቸው ሱራዎች ሁሉ መደኒያ ናቸው። አልዐንከቡት ስትቀር። እሷ ግን መኪያ ነች። ይሁን እንጂ በውስጧ ስለ ሙናፊቆች የሚያወሳው ክፍል መደኒይ ነው።
❸ - ሑዱድ እር ፈራኢድ የተወሳባቸው ሱራዎች ሁሉ መደኒያ ናቸው።

ምንጭ፦ ዲራሰህ ፊ ዑሉሚል ቁርኣኒል ከሪም፣ ፈህድ አሩሚይ

© IbnuMunewor