XE COMBO ⚡️

የምንፈልገውን ነገር ጥርት ባለ መልኩ ማወቁ ይጠቅመናል። ለመረጥነው ነገር ምን ያህል ፍላጎት እንዳለን ለማወቅ የምናደርጋቸውን ነገሮች መቃኘት ያስፈልገናል። ከምንም በላይ በውስጣችን ያለው የትዕግስት መጠን ፍላጎታችን ምን ያህል እንደሆነ ያስረዳናል። ለምሳሌ ሰዓሊነት ፍላጎቱ የሆነ ሰው ባይከፈለው እንኳን ስዕል መሳሉን አያቆምም። አላማ ብለን ለመረጥነው ነገር በቀላሉ ሊገደብ የማይችል ፍላጎት ሊኖረን ይገባል። ጥልቅ ፍላጎት ማለት ወደኋላ እንዳናፈገፍግ የመመለሻውን ድልድይ እንደማቃጠል ያህል ነው።

መርህ 2:- እምነት (Faith)

እምነት አላማችን የሚገነባበት መሰረት ነው። የምንፈልገው ነገር ምንም ይሁን ምን እምነት ከሌለን ነዳጅ የሌለው መኪናን ለመንዳት እንደመሞከር ይሆንብናል። ደግነቱ እምነት በመጀመሪያ ባይኖረንም፤ በሂደት ልንገነባው የምንችለው ጥበብ ነው። ለአእምሮአችን ቀና የሆኑ ነገሮችን በመመገብ እምነትን በሂደት ማዳበር ይቻላል። የምንፈልገውን ነገር ለማግኘት እምነት እጅግ ወሳኝ ነገር መሆኑን መዘንጋት የለብንም። ማርቲን ሉተር ኪንግ ስለ እምነት ደስ የሚል አባባል አለው ”
"እምነት ማለት ሙሉውን ደረጃ እስከየት እንደሚያደርሰን ባናውቅም እንኳ የመጀመሪያውን ደረጃ መውጣት ነው” ይላል።

መርህ 3:- እራስን ማሳመን (Auto Suggestion-አውቶ ሰጀሽን)

አእምሮአችን እውነት ብሎ የሚቀበለው ነገር ደጋግመን የምንመግበውን ነው። እዚህ ላይ ይህንን በደንብ የሚያስረዳ አንድ ታሪክ ትዝ አለኝ። ታሪኩ እንዲህ ነው ሁለት ውሾች የነበሩት አንድ ሰው ነበር። አዘውትሮ እኒህን ውሾች አደባባይ እየወሰደ እንዲደባደቡ ያደርግ ነበር። ታዲያ ተመልካቾቹ የትኛው ውሻ በእለቱ እንደሚያሸንፍ ሲጠይቁት “በደንብ የምመግበው ውሻ ነው” ሲል መለሰላቸው። ሁላችንም ውስጥ ሁለት ዉሾች አሉ የመልካም እና የክፋት፤ የልማት እና የጥፋት፤ የእውቀት እና የድንቁርና፤ የውድቀት እና የድል ውሾች። የበላይ ሆኖ የሚመራን ውሻ ዘወትር የምንመግበው ነው። ለዚህ ነው ናፖሊዮን ሂል “አውቶ ሰጀሽን” ወይም ለራስ መልካም ነገሮችን ደጋግሞ በመንገር አእምሮአችንን ወደፈለግነው መንገድ መምራት እንደምንችል የሚነግረን። መንገር ብቻም ሳይሆን የሚያሳስበን!

መርህ 4:- በአንድ ነገር ላይ እራስን የተካኑ ማድረግ (ስፔሻላይዝድ ኖውሌጅ)-

“Mastermind group- associate with men who know what you want to specialize in”.
ልንሰማራበት በመረጥነው ወይም ፍላጎት ባለን ሙያ ላይ የተሰማሩ ሰዎችን መተዋወቁ እና ቅርርብ መፍጠሩ ወሳኝ ነገር ነው። ጊዜያችንን የምናሳልፈው ከነማን ጋር ነው? የምናውቃቸው ሰዎች ወይም ጓደኞቻችን ለምንፈልገው ሙያ የሚያግዙን ናቸው? ለምሳሌ:- ፕሮፌሰር ለመሆን ፍላጎት ያለው ሰው በተቻለው መጠን ዩንቨርሲቲ አካባቢ ካሉ ሰዎች ጋር ግንኙነቱን ቢያዳብር ይጠቅመዋል። ተዋናይ መሆን የሚመኝ ሰው እራሱን ከቲያትር መድረክ አካባቢ ማራቅ የለበትም። ሁላችንም የምንማረው ቀድመውን ካወቁት ነውና፤ የምንፈልገውን ነገር በቅጡ የሚያውቁ ሰዎችን ማወቁ ይጠቅመናል።

መርህ 5:- ነገሮችን በህሊናችን መሳል- (Imagination)

It’s the workshop, the impulse. Man can create what he can imagine. What the mind conceives it achieves”. ሁሉም ነገር ሃሳብ ነበር። ምንም ነገር እውን ሆኖ ከማየታችን በፊት በአንድ ሰው አይምሮ ውስጥ የተጠነሰሰ ሃሳብ ነበር። የምንፈልገውን ነገር እውን ሆኖ ከማየታችን በፊት በህሊናችን መሳል ትልቁ የስኬት ሚስጥር እንደሆነ ብዙዎች የተስማሙበት ነው። አላማችን ቁልጭ ብሉ በህሊናችን ከታይን ለጉዟችን ትልቅ ጉልበት አገኘን ማለት ነው። ምክንያቱም የጊዜ ጉዳይ ነው እንጂ እንደሚሳካ አእምሮአችን እየነገረን ነው።

መርህ 6:- እቅድ ማውጣት- (Organized planning)

እቅድ ማውጣት ጊዜን በአግባቡ እንድንጠቀም ከማድረጉም በላይ፤ በአንድ ጊዜ አንድ ደረጃ እየወጣን ጉዟችን አድካሚ እንዳይሆን ያደርግልናል። እቅድ ስናውጣ ነገሮች ሳይደራረቡብን ቀስ በቀስ ወደ ግባችን እንደርሳለን። እቅድ ስናወጣ ግን እራሳችንን በሚያጨናንቅ እና ካልፈጸምነው የጥፋተኝነት ስሜት እንዲሰማን በሚያደርግ ሁኔታ ሳይሆን፤ ከጊዜያችን ፤ ከባህሪያችን እንዲሁም ከማንነታችን ጋር የሚስማማ እቅድ ነው ማውጣት አለብን። ምክንያቱም ሌላው ያቀደበት መንገድ ለኛ ላይስማማ እና ከግባችን ላያደርሰን ስለሚችል ነው።

መርህ 7:- ውሳኔ (Decision)

“Lack of decision is the top reason for failing. If you make a decision its worth sticking to it. Don’t let others opinion to sway you” .የሰው ልጅ ውድቀት አንደኛው መንስዔ የውሳኔ ማጣት ነው። አንድ ሰው ምንም ያህል እምቅ እውቀት ቢኖረው፤ ምንም ያህል የሚያስደንቅ ሃሳቦችን ማመንጨት ቢችልም ውሳኔ መወሰን ካልቻለ ግን አቅሙ ሁሉ ከውስጡ አይወጣም። ውሳኔ በማጣት የተነሳ ብዙ ሙዚቃዎች ሳይሰሙ፤ ብዙ መጽሐፎች ሳይጻፉ፤ ብዙ ግኝቶች ሳይገኙ፤ ወደ መቃብር ይወርዳሉ።.በሁላችንም ውስጥ ለኛ ብቻ የተሰጠ ስጦታ አለ፤ ይህን ስጦታ ግን አውጠን ሌሎች እንዲያዩት ማድረግ የምንችለው ውሳኔ መወሰን ስንችል ብቻ ነው። የምንወስነው ምንድን ነው ካላችሁ፤ መልሱ የምንወስነው መሆን የምንፈልገውን ነው።

መርህ 8:- ጽናት (Persistence)

“The power of will. This quality distinguishes the success from the failure. It’s a state of mind and can be cultivated”. ውሳኔ ብቻውን አቅም የለውም። ውሳኔያችን ባህሩን አቋርጦ ከአላማችን ዳርቻ እንዲደርስ የሚያደርገው ሃይል ጽናት ነው። ብዙዎቻችን የተለያዩ ውሳኔዎችን እዚህና እዚህ እንወስናለን ነገር ግን ጽናት ኖሮን አንገፋበትም። ለዚህ ነው ናፖሊዮን ሂል የውድቀት እና የስኬት ዋናው መለያ ጽናት ነው ያለው። ለምሳሌ ከመጠጥ ሱስ መላቀቅ የሚፈልግ ሰው መቶ ጊዜ ለማቆም ቢወስንም ከውሳኔው ጋር ጽናት ካልተደመረበት በቀር ውሳኔው ብቻውን ምንም ዋጋ የለውም። ስለዚህ በውስጣችን ያለውን የጽናት መጠን መፈተሹ እጅግ ወሳኝ ነገር ነው።

መርህ 9:- ጥምር ሃይል (Power of the master mind)

” No two minds ever come together without thereby creating a third, invisible, intangible force, which may be likened to a third mind [the master mind]”.

1. የፈላጭ-ቆራጭነት አቀራረብ

የፈላጭ-ቆራጭነት የልጅ አስተዳደግ (Authoritarian Parenting) ዝንባሌ ያላቸው ቤተሰቦች “ልጆች በፍጹም ሊደመጡ አይገባቸውም” የሚል አመለካከት አላቸው፡፡ ልጆች ሕግ ይወጣላቸዋል፣ ያንን ሕግ ደግሞ ጸጥ-ለጥ ብለው ያከብራሉ፣ ካላከበሩ ደግሞ ልካቸውን ይገባሉ፡፡

እንደዚህ አይነት ቤተሰቦች የልጆቻቸውን ስሜት ለማወቅ ፍላጎትም የላቸው፡፡ ፈላጭ-ቆራጭ ቤተሰቦች ልጆችን በሚጎዳ መልኩ ይቀጣሉ እንጂ በሚያስተምር መልኩ ዲሲፕልን አያደርጓቸውም፡፡ ስለሆነም፣ ልጆቹ ከስህተታቸው የሚማሩበትን መንገድ ከመጥረግ ይልቅ ስህተታቸውን አምነውና ልካቸውን ገብተው እንዲማሩ የማድረግ ዝንባሌ አላቸው፡፡

በፈላጭ-ቆራጭ ቤተሰብ ስር ያደጉ ልጆች ሃሳባቸው ተቀባይነት አግኝቶ ስለማያውቅ የዝቅተኝነት ስሜት ይዘው ያድጋሉ፡፡ በተጨማሪም ልክ-የለሽ ቅጣት ደርሶባቸው ስላደጉ ያንን ፍርሃቻ ውሸታምነትን ያዳብራሉ፡፡ በቤተሰባቸው ላይና በአጠቃላይ በሕብረተሰቡ ላይ ቁጡ ሆነው ያድጋሉ፡፡

2. ልልና ልቅ አስተዳደግ አቀራረብ

ልልና ልቅ አስተዳደግ (Permissive Parenting) ዝንባሌ ያላቸው ወላጆች ልጆቻቸው እንደፈለጉ እንዲሆኑና እንዲያደርጉ የሚፈቅዱ ቤተሰቦች ናቸው፡፡ የተለመደው ቋንቋቸው፣ “ልጆች፣ ልጆች ሆነው እንዲያድጉ መለቀቅ አለባቸው” የሚል ነው፡፡

እንደዚህ አይነት ቤተሰቦች አንዳንድ ጊዜ ህግና መመሪያን ቢያወጡም በመከታተል ሕጉን ስለማያስከብሩት፣ ልጆች ሕግ ሲጥሱ ምንም ውጤት ስለማይከተላቸው እንዳሻቸው ይሆናሉ፡፡ ልልና ልቅ ቤተሰቦች በልጆች ሕይወት ብዙ ጣልቃ ባለመግባታቸው ልጆቹ በራሳቸው ይበስላሉ የሚል የተዛባ አመለካከት አላቸው፡፡ ከልጆቻቸው ጋር ካላቸው የቤተሰብነት ሚና ይልቅ የጓደንኝነት ሚናው ይልቃል፡፡

ልልና ልቅ አቀራረብ ባላቸው ቤተሰቦች ስር ያደጉ ልጆች ትምህርታቸውን በዲሲፕሊን የመከታተል ችግር ይታይባቸዋል፡፡ በሄዱበት ቦታ ሁሉ የሚያዩትን ስልጣን የመቀበልና የማክበር ፍላጎት ስለሌላቸው ችግር ውስጥ ሲገቡ ይገኛሉ፡፡ ይህ የሚሆነው ስልጣን የሚለውን ሃሳብ በቤታቸው ስለማያውቁት ነው፡፡

ቤተሰቦቻቸው የምግብ አመጋገባቸውን፣ የጣፋጭ አጠቃቀማቸውንና የመሳሰሉትን አስመልክቶ ምንም ሕግና ቁጥጥር ስለሌላቸው የተለያዩ የጤና ችግሮችንም መጋፈጣቸው አይቀርም፡፡ ብዙ ጣፋጭ በማዘውተር ምክንያት ጥርሳቸው የተበላሸ ልጆች ካያችሁ ልልና ልቅ ቤተሰብ እንዳላቸው ጠርጥሩ፡፡

3. የገለልተኝነት አቀራረብ - አራት

የገለልተኛነት (Uninvolved Parenting) ዝንባሌ ያላቸው ቤተሰቦች ስለልጆቻቸው የትምህርታ ሁኔታ ምንም የሚመለከታቸው ነገር እንደሌለ ነው የሚያስቡት፡፡ ልጆቻቸው የት ውለው እንዲሚመጡ እንኳን ትዝም አይላቸው፡፡

ስለ መልካም የልጅ አስተዳደግ ለማወቅ ፍላጎቱም ስለሌላቸው ከልጆቻቸው ጋር ምንም አይነት ጊዜን አያሳልፉም፡፡ የእንደዚህ አይነት ቤተሰብ ልጆች ምንም አይነት ቤተሰባዊ አመራር፣ እንክብካቤና ጣልቃ-ገብነት ሳያዩ የሚያድጉ ልጆች ናቸው፡፡

በገለልተኛ ቤተሰቦች ስር የሚያድጉ ልጆች ይህ ነው የማይባል የተቀባይነት ጥማትን ይዘው ነው የሚያድጉት፡፡ ደስተኛነት የራቃቸውና ትኩረት የሚሰጣቸው ሰው ፍለጋ ወዲህ ወዲያ የሚሉ ሰዎች ወደመሆን ያድጋሉ፡፡

4. የተጽእኖ አሳዳሪነት አቀራረብ

የተጽእኖ አሳዳሪነት አስተዳደግን (Authoritative Parenting) የሚከተሉ ቤተሰቦች ከልጆቻቸው ጋር መልካም ግንኙነትንና ሕብረትን የመፍጠር ፍላጎት አላቸው፡፡ ሕጎችንና መመሪያዎችን ሲያወጡ ያንን ያደረጉበትን ምክንያት በሚገባ ለልጆቻቸው ያስረዳሉ፡፡ እነዚህ ቤተሰቦች ምንም እንኳን ለልጆቻቸው ያወጡት ሕግ በሚገባ መከበሩን እርግጠኛ ቢሆኑም፣ የልጆቻቸውን ሃሳብና ስሜት ግን በሚገባ ያደምጣሉ፡፡

በዚህ አስተዳደግ ሂደት ውስጥ ወላጆች በልጆቻቸው ላይ አንድ ባህሪይ ከማደጉ በፊት እንዳይከሰት የመጠንቀቅ ዝንባሌ አላቸው፡፡ ልጆችን በማመስገንና ለሚያሳዩት መሻሻል ሽልማትን በመስጠት የማበረታታት መንገድን ይከተላሉ፡፡

በእንደዚህ አይነት ቤተሰቦች ስር ያደጉ ልጆች በሕብረተሰቡ መካከል ጤናማ፣ ሃላፊነት የሚሰማቸውና ሃሳባቸውን ለመግለጽ የማይሳቀቁ ሰዎች ወደመሆን ያድጋሉ፡፡ በተጨማሪም ደስተኞች፣ አዎንታዊዎችና ስኬታማ ዜጋ የመሆን እድላቸው የጎላ ነው፡፡

ምንጭ:- “ሁለቱ ክህሎቶች” ከተሰኘው የዶ/ር ኢዮብ ማሞ መጽሐፍ የተወሰደ

ብዙ ሰው በተለያየ ሱስ ራሱን ደብቋል፡፡ ከራሱ ጋር ተኮራርፎ ደስታ ርቆታል፡፡ በመፅሐፍ ፍቅር ራሳቸውን የሰወሩ አንባብያን አሉ፡፡ ከሕይወት መከራው፣ ከፈተናው፣ ከማህበራዊው ውጣውረድ ተገልሎ መፅሐፉን ገዳም ያደረገ ቀላል ቁጥር የለውም፡፡ ማንበብ ራስን ለመሆን ካልረዳ ጥቅም የለውም፡፡ ራሱን መፅሐፍ ውስጥ የሸሸገ ከሚያነበው መፅሐፍ እየተጠቀመ አይደለም፡፡ እንዲህ አይነቱ አንባቢ መፅሐፉን ሲከድን የሚሄድበት ይጠፋል፡፡ ለእሱ መፅሐፍ ማንበብ ሱስ እንጂ ሕይወት መለወጪያ፣ ሃሳብ መግዢያ፣ ራስን ማንበቢያ አይደለም፡፡ ማንበብ ነፃ ካላወጣ ከአጉል ሱስ ተለይቶ አይታይም፡፡ ሌላው በሙዚቃ ገዳም ውስጥ ገድሟል፡፡ ሙዚቃው ሲያልቅ ይቅበዘበዛል፡፡ እንዲህ ዓይነቱ ሱስ ከስካር፣ ከቁማር፣ ከሴሰኝነት፣ ወዘተ ሱስ የተለየ አይደለም፡፡ ያደፈጠ እንጂ ራሱን ሆኖ በነፃነት አደባባይ የወጣ በጣም ኢምንት ነው፡፡ እውነተኛ አኗኗር ህልም ሆኖበት በቅዠት ዓለም ውስጥ የሚተራመሰው እልፍ ነው፡፡ በጓደኝነት ስም ራሱን የረሳ በርክቷል፡፡ ከወዳጁ ሃሳብ የተለየ ሃሳብ እያለው በወዳጅነት ስም በማያምነውና በማይቀበለው አስተሳሰብ ሎሌ ሆኖ የሚኖር የትየለሌ ነው፡፡ ራሱን ሆኖ ሳይሆን ሌሎችን መስሎ በመኖር የሚሰቃይ ብዙ ሺ ነው፡፡

ቲስ ኤሎይት የተባለ እንግሊዛዊ ገጣሚ “Little Gidding” በተባለ ግጥሙ፡-

‹‹We shall not cease from exploration,
And the end of all our exploring
Will be to arrive where we started,
And know the place for the first time.›› ይላል፡፡

ሃሳቡም፡- ‹‹ራሳችንን ከመፈለግ ማቆም የለብንም፡፡ የፍለጋችን ማብቂያው ከየት እንደምንጀምር የምናውቅበት ነው›› የሚል ነው፡፡ ራሳችንን የመፈለግ መዳረሻ የሕይወት መጀመሪያ እንጂ መጨረሻ አይደለም ሲለን ነው፡፡

ወዳጄ ሆይ... አንተም ፍለጋህን ጀምር! የውስጥህን ሃይል ጥራ! ልቦናህን አጥራ! አንተነትህን አውጣ! የአንተን የሕይወት ጥያቄ ከአንተ የተሻለ ማንም የሚመልስልህ የለም፡፡ ሌላው ስለራሱ ልምድ፣ ውጣውረድና ስኬት ሊያወጋህ ይችላል፡፡ የምታነበው መፅሐፍ፣ የምታዳምጠው ሙዚቃ፣ የምታየው ተውኔት ወዘተ ጊዜያዊ ስሜትህን ያረካ ይሆን እንጂ ቋሚ ደስታን አይሰጡህም፡፡ እነዚህ ሁሉ ራስህን ለመፈለግና ውስጥህን የሕይወትህ መሰረት ለማድረግ ካልረዱህ ዋጋ የላቸውም፡፡ የአንተን የነፍስ ረሃብ፣ የመንፈስ ጥማት፣ ውስጣዊ ጉጉትህን፣ ዘላለማዊ ደስታህን፣ ዘመን የማያከስመውን ምኞትህን፣ ገፊ ስሜትህን ምን እንደሆነና እንዴት እንደምትቋቋመውና ራስህን ሆነህ እንዴት መኖር እንደምትችል ማንም ሊያስረዳህ አቅም የለውም፡፡ የራሱን ያልደረሰበት፣ ከራሱ ጋር ያልተግባባ፣ ውስጡን ያላገኘ በሚተራመስበት ዓለም ውስጥ ምን ተምሬአለሁ ቢል፣ ምን ሊቅ ጠቢብ ነኝ ቢል ስላንተ ሊያውቅልህ አይችልም፡፡ አንተነትህን ከዘልማድ አኗኗር አላቀህ፣ ህሊናህን ከትናንት እስራትህ ፈትተህ፣ ማንነትህን ከተጫነብህ የአስተሳሰብ ሸክም አሳርፈህ ትርጉምና ዋጋ ያለው እውነተኛ ሕይወት እንድትኖር የሚያደርግህ አንተና አንተ ብቻ ነህ፡፡ በሕይወትህ ያልመለስካቸውን ጥያቄዎች መልስ ልታገኝ የምትችለው የሌሎችን መልስ በመኮረጅ ሳይሆን የራስህን መልስ በመስራት ነው፡፡ መልሱን የምታገኘው በቁፋሮ ነው፡፡ ቁፋሮው ወደውስጥህ እንጂ ወደውጪ አይደለም! አርባ አራት ነጥብ!