"የፀጥታው ምክር ቤት አባላት በኢትዮጵያ ስላለው ሁኔታ ምን አሉ?

የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት የፀጥታው ምክር ቤት በሰሜን ኢትዮጵያ የተከሰተውን ግጭት በተመለከተ ሐሙስ ነሐሴ 20/2013 ዓ.ም ውይይት አድርጓል።

ምክር ቤቱ የትግራይ ግጭት ከተቀሰቀሰ በኋላ ለበርካታ ጊዜ በኢትዮጵያ ጉዳይ በዝግና በይፋ ውይይት ማድረጉ ይታወሳል። የአሁኑ ስብሰባም በከፊል ክፍት የነበረ ሲሆን ከመጀመሪያው ዙር ውይይት በኋላ ውይይቱ በዝግ ተደርጓል።

በዚህ ስብሰባ ላይ የምክር ቤቱ አባላት በሰሜን ኢትዮጵያ ስላለው ቀውስ አስተያየት ሰጥተዋል። ማን ምን አለ?

የተባበሩት መንግሥታት

የተባበሩት መንግሥታት ዋና ጸሐፊ አንቶኒዮ ጉቴሬዝ ከትግራይ ተነስቶ ወደ አማራ እና አፋር ክልሎች የተስፋፋው ጦርነት ቆሞ ሁሉም ወገኖች ወደ ድርድር መምጣት አለባቸው ሲሉ ለፀጥታው ምክር ቤት ተናግረዋል።

ሁሉም አካሎች ተኩስ አቁመው ለግጭቱ ሰላማዊ መፍትሔ እንዲፈልጉ በተደጋጋሚ የጠየቁት ዋና ጸሐፊው በትላንቱ የመንግሥታቱ ድርጅት የፀጥታው ምክር ቤት ጉባኤም ይህንኑ አቋም አንጸባርቀዋል።

"ሁሉም ወገን ያለ ምንም ቅድመ ሁኔታ ተኩስ አቁሞ ወደ ድርድር መምጣት አለበት። ስለ ኢትዮጵያ ሲሉ ሰላማዊ መንገድን አማራጭ ማድረግ አለባቸው። ሁሉን አካታች የፖለቲካ ውይይት ያስፈልጋል። የውጭ ኃይሎችም ከአገሪቱ መውጣት አለባቸው" ብለዋል።

ከአንድ ሳምንት በፊትም ያለ ቅድመ ሁኔታ የተኩስ አቁም ላይ እንዲደረስ የጠየቁት ጉቴሬዝ፤ ከጠቅላይ ሚንስትር ዐቢይ አሕመድ ጋር እንደተነጋገሩና ራሱን የትግራይ ክልል ሕጋዊ አስተዳዳሪ እያለ የሚጠራው አካል የሆኑት ዶ/ር ደብረጽዮን ገብረሚካኤል ደብዳቤ እንደላኩላቸው ተናግረዋል።

የተባበሩት መንግሥታት ከአፍሪካ ሕብረት እና ሌሎችም አጋር ድርጅቶች ጋር በመሆን ሁሉን አቀፍ ውይይት እንዲካሄድ ድጋፍ እንደሚሰጥ ጨምረው ገልጸዋል።

"ወታደራዊ ግጭት መፍትሔ እንደማያመጣ ሁሉም ወገኖች መገንዘብ አለባቸው" ሲሉም ዋና ጸሐፊው ተናግረዋል።

የተባበሩት መንግሥታት የሰብአዊ መብት ኮሚሸን ከኢትዮጵያ ሰብአዊ መብቶች ኮሚሽን (ኢሰመኮ) ጋር በመጣመር እያካሄደ ያለው ምርመራ እየተጠናቀቀ እንደሆነ ጉቴሬዝ ጠቁመዋል።

ጉቴሬዝ ያነሷቸው ሦስት ቁልፍ ነጥቦች ሁሉም ወገኖች በአፋጣኝ ተኩስ እንዲያቆሙ፣ ያልተገደበ የሰብአዊ እርዳታ እንዲዳረስ መንገድ አመቻችተው ለሕዝብ አገልግሎት የሚሰጡ መሠረተ ልማቶች መልሰው እንዲከፈቱና በኢትዮጵያ የሚመራ ፖለቲካዊ ውይይት እንዲጀመር ነው።

"የኢትዮጵያ አንድነት እና የቀጠናው ሰላም አደጋ ውስጥ ወድቀዋል" ያሉት ዋና ጸሐፊው ጦርነቱ ከትግራይ ክልል ወደ አማራ እና አፋር ክልሎች ከመስፋፋቱ ባሻገር ሌሎች ቀጠናዊ ኃይሎች እንደገቡበትም አክለዋል።

"ነገሮችን የሚያቀጣጥል ትርክት እና ብሔርን ተመርኩዞ ሰዎችን ኢላማ ማድረግ ተባብሷል። ሴቶች እና ሕፃናትም ወሲባዊ ጥቃት እየደረሰባቸው ነው። ይህን እጅግ በጣም አወግዛለሁ" ሲሉ ለምክር ቤቱ ተናግረዋል።

ከሰብአዊ ቀውሱ ባሻገር የኢትዮጵያ ምጣኔ ሀብት እየተሽመደመደ መምጣቱንም ተናግረዋል። የአገሪቱ እዳ እየጨመረ፣ ብድር የማግኘት እድል እየቀነሰ፣ የዋጋ ንረት እየተባባሰ፣ መሠረታዊ ምግብ አቅርበት እያለቀ ነው ብለዋል።

ኢትዮጵያ

በተባበሩት መንግሥታት የኢትዮጵያ ቋሚ መልዕክተኛ አምባሳደር ታዬ አጽቀሥላሴ ለፀጥታው ምክር ቤት ባደረጉት ንግግር "የኢትዮጵያ መንግሥት ሰላም ለማስፈን የወሰነውን የተናጠል ተኩስ አቁም ህወሓት እንዲቀበል ጫና መረደግ አለበት" ብለዋል።

ዓለም አቀፉ ማኅበረሰብ የኢትዮጵያን ሉዓላዊነት አክብሮ በገንቢ መንገድ ብቻ አገሪቱን ማገዝ እንደሚገባው ተናግረዋል።

"የእኛ ግብ ሰላም ነው። ህወሓት ግን በሰላምና በኢትዮጵያ መካከለ ቆሟል። ህወሓት ተጎጂ ሳይሆን አጥቂ ነው" ያሉት አምባሳደር ታዬ፤ በኢትዮጵያ ሰላም እንዲወርድ ዓለም አቀፉ ማኅበረሰብ በህወሓት ላይ ጫና እንዲያደርግ አሳስበዋል።

ሰብአዊ እርዳታ በሚተላለፍባቸው ቦታዎች ያለን ፍተሻ ለመቀነስ እና ፍተሻውን በዘመናዊ መሣሪያ ለማድረግ ኢትዮጵያ እንደምትፈልግ ተናግረዋል። በተጨማሪም ሰብአዊ በረራ እንደተፈቀደም አክለዋል።

አምባሳደሩ ይህንን ያሉት የተመድ ዋና ጸሐፊ አንቶኒዮ ጉቴሬዝና የአሜሪካው ተወካይ በኢትዮጵያ ያለውን የሰብአዊ እርዳታ አቅርቦት መስተጓጎል ከተቹ በኋላ ነው።

እንደ መብራት እና ስልክ ያሉ መሠረተ ልማቶችን መተመለከተ "አገልግሎቱ የሚጀመረው ሰላም እና ሕግ ሲሲፍን ነው" ሲሉ ምላሽ ሰጥተዋል።

መንግሥት የተናጠል ተኩስ አቁም ያወጀው ሰብአዊ እርዳታ ወደ ትግራይ እንዲደርስ እና ለክልሉ ሕዝብ ሰላም ለመስጠት ቢሆንም፤ ህወሓት ጦርነቱን ወደ አፋር እና አማራ ክልሎች አስፋፍቶ በሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎች ከቤት ንብረታቸው እንደተፈናቀሉ ለምክር ቤቱ ተናግረዋል።

ህወሓት የሰብአዊ እርዳታ እንዳይደርስ አድርጓል ብለው የተናገሩት አምባሳደር ታዬ፤ ቡድኑ በአገሪቱ አለመራጋጋት እንደፈጠረና መንግሥትም ሰላም ለማስፈን ኃላፊነቱን እየተወጣ እንደሆነ አስረድተዋል።

ብሔርን መሠረት ያደረገ ጥቃት እየተሰነዘረ እንደሆነ በኢትዮጵያ ላይ የሚሰነዘረውን ክስ በተመለከተ "ብሔርን መሠረት ያደረገ አድልዎ የለም። መርህ አለን። ለዓመታት ማኅበረሰባዊ መስታገብራችን የቀጠለው ልዩነትን መሠረት ያድርጎ ነው" ሲሉ ምላሽ ሰጥተዋል።

የምክር ቤቱን ውይይት አስመልክተውም "ጉዳዩን ማግነን እና ፖለቲካዊ ቅርጽ መስጠት የኢትዮጵያን መንግሥት ውሳኔ እንደማይለውጥ" አስታውቀዋል።"

┈┈•••✿❒🌹❒✿•••┈┈

𝐉𝐨𝐢𝐧👉 @Ummah_Tube