ክፍል ፮

ሰላም ውድ የ አሐቲ ቤተክርስቲያን ቻናል ቤተሰቦቻችን ! ዛሬ ደግሞ በቤተክርስቲያን ውስጥ የሚገኙትን ንዋያተ ቅድሳት፣ የአቀማመጣቸውንና የአጠቃቀማቸውን ሥርዓት እንመለከታለን ::

በቤተክርስቲያን ውስጥ የሚገኙትን ንዋያተ ቅድሳት፣ የአቀማመጣቸውንና የአጠቃቀማቸውን ሥርዓት እንመለከታለን። ንዋያተ ቅድሳት በቤተክርስቲያን ውስጥ ትልቅ ቦታ የሚሰጣቸው ሲሆን፣ እያንዳንዱም የራሱ የሆነ ምሳሌያዊ ትርጉም አለው።

ታቦት ወይም ጽላት

• ታቦት ከብሉይ ኪዳንና ከእስራኤል የነፃነት ሕይወት ጋር የተያያዘ ታሪክ አለው። የእግዚአብሔር ቃል ኪዳን ማደሪያ፣ መገለጫ ነው።
• ጽላት እግዚአብሔር ለሙሴ አስቀድሞ በአሥርቱ ትዕዛዛት የጻፋቸው ቃላት የሚገኙበት ነው። (ዘጸ 31:18)
• በሐዲስ ኪዳን ጽላትም ታቦትም የሚባለው ያው አንዱ መሥዋዕት ነው።
• ጽላት የሚከተሉት ባህሪያት አሉት ፦
* ከቦታ ወደ ቦታ ለማዛወር እንዲቻል ተደርጎ ይሠራል።
* በፊቱ "አልፋ ወ ኦሜጋ" የሚል ጽሑፍ ይጻፋል።
* ከላይ ሥዕለ ሥላሴ፣ ቀጥሎ ምስለ ፍቁር ወልዳ ፣ ዮሐንስ ፍቁረ እግዚእ እንዲሁም መቅደሱ የተሠራለት ጻድቅ ሆነ ሰማዕት መልአክም ሆነ ሐዋርያ ስዕሉ ይቀረፃል ከዛም ስም ይጻፋል።
• ይህ ከተጻፈ በኋላ በኤጲስ ቆጶስ ተባርኮና ሜሮን ተቀብቶ በበሩ ይቀመጣል። ጽላተ ኪዳን ማኅደረ እግዚአብሔር ነው፤ ያለ ታቦትም መሥዋዕት አይሠዋም።

መስቀል

• መስቀል የክርስትና ምልክት ነው።
• ጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስ መስዋዕት የሆነበት ነው።
• የክርስቶስ ደም የፈሰሰበት ነው።
• የድኅነት ኃይላችን መገለጫ ነው።
• መስቀል ሰውና እግዚአብሔር የታረቁበት ታላቅ አደባባይ ነው።
• መስቀል የቤተክርስቲያን ምሥጢራትን ለመፈጸም ትልቅ ቦታ አለው።

የመስቀል ዓይነቶች

• ሀ. የመፆር መስቀል፦ በቅዳሴ ጊዜ በማዕጠንት ጊዜ ሠራዒ ዲያቆን የሚይዘው ነው።
• ለ. የእጅ መስቀል፦ ሊቃነ ጳጳሳት፣ ኤጲስ ቆጶሳትና ካህናት የሚይዙት ምእመናንን የሚባርኩበት ነው።
• ሐ. የአንገት መስቀል፦ ምእመናን ከአንገታቸው አስረው ጌታችንን የሚገልጹበት ነው።
• መ. የዕርፈ መስቀል፦ ካህናት ለምእመናን የሚሰጡት ነው።
• ከእንጨት፣ ከብር፣ ከዳብ፣ ከብረትና ከወርቅ ይሠራሉ። እያንዳንዱም የየራሱ ምሳሌያዊ ትርጉም አለው።

* የእንጨት መስቀል - ጌታችን ዕፀ መስቀልን ለመሸከሙ ምሳሌ ነው።
* የብረት መስቀል - በብረት (አምስት ቅንዋት) የተወጋበትን ያመለክታል።
* የብር መስቀል - ይሁዳ ሠላሳ ብር አሳልፎ እንደሰጠው ያሳያል።
* የወርቅ መስቀል - ንጹሐ ባሕርይ አምላክ መሆኑን ያሳያል።
* የመዳብ መስቀል - መዳብ ቀይ በመሆኑ የጌታችንን ደም ያመለክታል።

መንበረ ታቦት
• መንበር የታቦት መቀመጫ ነው።
• በኦሪት የነበረውን መሰዊያ የሚተካ ነው።
• ከታቦቱ ጋር መሥዋዕት የሚቀርብበት ቦታ ነው።

ፃሕል
• ቅዱስ ሥጋው የሚቀመጥበት ዕቃ ነው።
• ከወርቅ፣ ከብር ወይም ከናስ ይሠራል።
• የክርስቶስ መወለድና መቃብሩ ምሳሌ ነው።

ጽዋዕ
• የክርስቶስ ክቡር ደም የሚቀርብበት ንዋየ ቅዱስ ነው።
• ከወርቅ፣ ከብር፣ ከዳብ፣ ከናስ ወይም ከብረት ይሠራል።
• ጌታችን "ይህ ደሜ ነው" ብሎ የሰጠበትን ጽዋ ያስታውሳል።

ዕርፈ መስቀል
• ይህም የጌታችንን ክቡር ደም ለማቀበል የሚያገለግል ንዋየ ቅዱስ ነው።
• የሱራፌል ክንፍ ምሳሌ አለው።
• የመለኮት እሳታዊ ኃይልን ይይዛል።

0ውድ
• በድርገት ጊዜ ጻህል የሚቀመጡበት ሰፋ ያለ ጻህል ነው። ሥጋው እንዳይነጥብ(እንዳይወድቅ) ሰፋ ጎላ እንዲሁም ከበር ብሎ እንዲታይ ለማለት የተደረገ ነው
• ከብረት፣ ከነሐስ ወይም ከእንጨት ይሠራል።
• ጌታችን የተፈረደበት የጲላጦስ አደባባይ ምሳሌ ነው።

አጎበሮ
• በረድ ላይ የሚደፋ አራት ማዕዘን ቅርጽ ያለው ትንሽዬ ብረት ወይም እንጨት ነው።
• ሥጋ ወደ ደሙ በሚለወጥበት ጊዜ ስቡ እንዳይነካው ከፍ አድርጎ የሚይዝ ነው።

ጽንሐሕ
• የዕጣን ማሳረጊያ ነው።
• ከወርቅ፣ ከብር ወይም ከብረት ይሰራል።
• የእመቤታችን የድንግል ማርያም ምሳሌ ነው።

መሶበ ወርቅ፦
• ኅብስትና ወይን የሚቀርብበት ነው።
• ከወርቅ፣ ከብርና ከሌሎች ማዕድናት የሚሠራ ነው።
• የድንግል ማርያም ምሳሌ ነው።

አልባሳት (የካህናትና የዲያቆናት ልብሶች)፦

የቀሳውስት ልብስ
* ቀሚስ
* ካባ ላንቃ
* ሞጣይት
* ቆብ ወይም ቀፀላ

የዲያቆናት ልብስ
* ለምድ ላንቃ
* ቀሚስ
* እጀ ጠባብ ወይም ሶባ
* አክሊል ወይም ቆብ

ማኅፈዳት፦
• አምስት መሸፈኛዎች ናቸው። አብዛኛውን ጊዜ ከጥጥ ወይም ከሐር ይሠራሉ።
* አንደኛው በጽላት ላይ ይነጠፋል።
* ሁለተኛው በጸሐሉ ላይ ይነጠፋል።
* ሦስተኛው የመሥዋዕቱ ልብስ ሆኖ ከሰሜን ወደ ደቡብ ይሰበሰባል።
* አራተኛው ከመሥዋዕቱ በስተ ምዕራብ ይሰበሰባል።
* አምስተኛው ከሰሜን ምዕራብ፣ ከምሥራቃዊ ወገን ወደ ደቡባዊ ምዕራብ ይሰበሰባል።
• ክርስቶስ በግርግም ሲተኛ በጨርቅ መጠቅለሉን የሚያስታውስ ነው።

መጋረጃዎች
• በመቅደስ በር ላይ የሚታጠቁ መጋረጃዎች ናቸው።
• ለመቅደሱ ክብርን ይሰጣሉ። የሚከፈቱበትና የሚዘጉበት ጊዜ አለው።

ታቦት መጎናጸፊያ
• ይህ ታቦቱ በክብር የሚለብሰው ልብስ ነው።
• በቅዳሴ ጊዜና በዓላት ላይ ታቦቱን ያጌጣል።

የማሕሌት መገልገያ መሣሪያዎች

* መቋሚያ
* ከበሮ
* ጓናጽል

ማጠቃለያ:
ንዋያተ ቅድሳት በቤተክርስቲያን ውስጥ ትልቅ ቦታ የሚሰጣቸው ሲሆን፣ እያንዳንዱም የራሱ የሆነ ምሳሌያዊ ትርጉም አለው። እነዚህን ንዋያተ ቅድሳት በአግባቡ መጠቀምና መንከባከብ የሁላችንም ኃላፊነት ነው።


ይህን መልዕክት ለሌሎችም በማጋራት ያወቅንውን እንድናሳውቅና ና በረከትን እንድናገኝ እንጋብዛችኋለን እንዲሁም ማንኛውም አይነት ጥያቄ ካላችሁ ግሩፑ ላይ አሳውቁን እንመልሳለን

በቀጣይ ወደ ቤተ መቅደስ በጸሎት ለመቅረብ እንዴት መዘጋጀት ይቻላል?.....

|| @AHATI_BETKERSTYAN