#ሶደቀተል_ፊጥርን_በተመለከተ__!!
-------------------------------------------
ታላላቅ የኢኢስላም ሊቃውንቶች ስለ ሶደቀተል ፊጥር ምን አሉ!!?
------------------------------------------------
ከዐብደላህ ኢብኑ ዑመር#ረዲየላሁ_ዐንሁማ ተይዞ «የአላህ መልእክተኛ #ሶለላሁ_ዐለይሂ_ወሰለም) ሶደቀተል ፊጥር #በወንድም
#በሴትም፣
#በጨዋም
#በባሪያም፣ ከተምር አንድ ቁና ወይም ከገብስ አንድ ቁና (መስጠትን) ግዴታ አድርገዋል ብለዋል።
ኢማሙል ቡኻሪ 1503 ላይ በዘገበው
#በሌላ_ዘገባም_እንደዚሁ__!! ነቢዩ#ሶለላሁ_ዐለይሂ_ወሰለም) «ሰዎች ወደ (ዒድ) ሶላት ቦታ ከመውጣታቸው በፊት እንዲሰጡ» አዘዋል የሚል ዘገባ አለ።
#ወደ_ዑለማወቹ_ዝርዝር_ፈተዋ_ስንገባ!!
----------------------------------------------------
1⃣ዘካተል ፊጥር ፍርዱ ምንድነው?
~>ኢብኑ ባዝ (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ይላሉ:–
“የፊጥር ዘካህ በሁሉም ሙስሊም በትልቁም በትንሹም፣ በሴቱም በወንዱም፣ በጫዋውም ሰው ሆነ በባሪያው፣ ግዴታ ነው።” [አልፈታዋ 14/197]
2⃣ዘካተል ፊጥር የሚሰጠው በምንድነው?
~>ኢብኑ ባዝ (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ይላሉ:–
“ከምግም፣ ከተምር፣ ከገብስ፣ ከስንዴ፣ ከዘቢብ፣ አልያም በአመዛኙ የዑለማዎች ንግግር ከሌሎች ይህን ከመሳሰሉ፣ ሰዎች እንደ ሀገራቸው ከሚመገቡት ነገር (ለአንድ ሰው) አንድ ቁና ትሰጣለች።”
3⃣የዘካተል ፊጥር መስጫው (ማውጪያ) ጊዜው መቼ ነው ሊሆን የሚችለው?
~>ኢብኑ ባዝ (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ይላሉ:–
“የማውጫ (የመስጫ) ጊዜዋ ከረመዷን በ28ኛው፣ በ29ኛው፣ በ30ኛው፣ ቀንና በዒዱ ንጋት ከሶላት በፊት ነው።” [አልፈታዋ 32/14–33]
4⃣የዘካተል ፊጥር ማውጫ ምክንያት ምንድነው?
~>ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“ባሪያው አላህ በሰላም ስላስፈጠረውና ሙሉ ፆሙን (በህይወት እያለ) ስላስጨረሰው ምስጋናውን ይፋ ማድረጊያ ነው።” [አልፈታዋ 18/257]
5⃣ዘካተል ፊጥር ግዴታ የማትሆንበት ምን አይነት ሰው ነው?
~>ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“ከአንድ አካል በስተቀር ግዴታ የማትሆንበት የለም!፣ እነርሱም ምንም የሌላቸው ድሆች ናቸው።” [አልፈታዋ 18/259]
6⃣ልጅን ዘካተል ፊጥር እንዲሰጥ ውክልና መስጠት ፍርዱ (ብይኑ) ምንድነው?
~>ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“ማንኛውም ሰው ለልጆቹ በጊዜው እንዲከፍሉለት ውክልና መስጠት ይፈቀድለታል። በጊዜው በስራና በመሳሰሉ ጉዳዮች ከሚኖርበት ሀገር ውጪ ሆኖ ውጥረት ውስጥ ቢሆን (በጊዜዋ እንዲሰጥለት ውክልና መስጠት ይችላል)።” [አልፈታዋ 18/262]
7⃣ድሃና ዘካተል ፊጥር መቀበል የሚገባው ሰው፣ ዘካተል ፊጥርን እንዲቀበልለት ለሌላ ሰው ውክልና መስጠት ይችላልን?
~>ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“ይህ ይፈቀድለታል” [18/268]
8⃣ዘካተል ፊጥር በሚሰጥ ጊዜ የተለየ የሚባል ዱዓ አለን?
~>“ዘካተል ፊጥር በሚሰጥበት ጊዜ የሚባል የተለየ ዱዓ አናውቅም።” [ቋሚ የፈትዋ ኮሚቴ 9/387]
9⃣የዛከተል ፊጥርን ዋጋ በገንዘብ ማውጣት ይፈቀዳልን?
~>ኢብኑ ባዝ (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ይላሉ:–
“በአብዘሃኛው የእውቀት ባለቤቶች ንግግር የዘካተል ፊጥርን ዋጋ በብር ቀይሮ ማውጣት አይፈቀድም። ምክንያቱም ነቢዩ صلى الله عليه وسلم እና ሶሀባዎች ከሚሰጡት ከነበረው ተቃራኒ ስለሆነ ነው።” [አልፈታዋ 14/32]
~>ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“ከምግብ እህል (ምግብ ነክ) ነገር ካልሆነ ነገር ማውጣቱ አያብቃቃውም። ምክንያቱም ግዴታ የሆነችው ከምግብ ነውና።” [አልፈታዋ 18/265]
1⃣0⃣ዘካተል ፊጥር ለመስጠት እንደሌላው ዘካ፣ ግዴታ የሚሆንበት መጠን አለውን?(ኒሷብ)
~>ኢብኑ ባዝ (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ይላሉ:–
“ይህን ያህል ካልደረስ ግዴታ አይሆንበትም የሚባል ገደብ የለውም። ይልቅ ሙስሊም በሆነ ሁሉ ላይ ለራሱ፣ ለቤተሰቦቹ፣ ለሚስቱና ለልጆቹ እንዲሁም በሱ ሀላፍትና ስር ላሉት፣ አንድ ቀን ለሊቱን ጨምሮ ከሚመገበውና ከሚመገቡት ምግብ ከተረፈ፣ ማውጣቱ ግዴታ ይሆንበታል።” [አልፈታዋ 14/197]
1⃣1⃣ዘካተል ፊጥር የሚሰጠው መጠን ስንት ነው?
~>ኢብኑ ባዝ (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ይላሉ:–
“ግዴታው ሰዎች ሀገራቸው ላይ ለምግብነት ከሚጠቀሙት ነገር አንድ ቁና ነው። በኪሎ በአማካኝ 3ኪሎ ነው።” [አልፈታዋ 14/203]
1⃣2⃣ዘካተል ፊጥርን፣ ዘካተል ፊጥር የሚሰጠው ሰው ከሚኖርበት ሀገር ውጪ ለሌላ ሀገር መስጠት ይፈቀዳልን?
~>ኢብኑ ባዝ (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ይላሉ:–
“ሱንናው ዘካተል ፊጥር የሚሰጠው ሰው በሚኖርበት ሀገር ውስጥ ለሚገኙ ድሆች ዘካውን መስጠትና ወደሌላ ሀገር አለመውሰዱ ነው።” [አልፈታዋ 14/213]
1⃣3⃣ዘካተል ፊጥር ማህፀን ውስጥ ላለ (ላልተወለደ) ልጅ ማውጣቱ ግዴታ ይሆናልን?
~>ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“ዘካተል ፊጥር መህፀን ውስጥ ላለ ልጅ በግዴታነት አይሰጥም፣ ነገር ግን በተወዳጅነት መንገድ መስጠት ይቻላል (ተወዳጅ ነው)።” [አልፈታዋ 18/263]
1⃣4⃣ዘካተል ፊጥር ሙስሊም ላልሆኑ ሰራተኞች መስጠት ይፈቀዳልን?
~>ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“ዘካተል ፊጥርን ሙስሊም ለሆኑ ድሆች ካልሆነ በስተቀር ለሌላ መስጠት አይፈቀድም።” [አልፈታዋ 18/285]
1⃣5⃣የአንድ ሰው ዘካተል ፊጥር ለአንድ ሰው ብቻ ነው የምትሰጠው ወይስ ለተለያዩ ሰዎች ትከፋፈላለች?
~>“የብዙ ሰዎችን ዘካተል ፊጥር ለአንድ ሰው ብቻ መስጠት ይፈቀዳል፣ ልክ ለተለያዩ ሰዎች በታትኖ መስጠት እንደሚቻለው።” [ቋሚ የፈትዋ ኮሚቴ: 9/377]
1⃣6⃣ዘካተል ፊጥርን ተቀብሎ የሚሸጥ ሰው ፍርዱ (ብይኑ) ምንድነው?
~>“የወሰደው ሰው ለመውሰድ ተገቢ ከሆነ ከወሰደ በኋላ መሸጡም ይፈቀድለታል።” [ቋሚ የፈትዋ ኮሚቴ: 9/380]
1⃣7⃣ዘካተል ፊጥርን ያለ ምክንያት የዒድ ሶላት ተሰግዶ እስኪያበቃ ድረስ ማዘግየት ፍርዱ (ብይኑ) ምንድነው?
▪️ ሸይኽ ኢብን ዑሰይሚን (አላህ ይዘንላቸውና) እንዲህ ብለዋል:–
“የዒድ ሶላት ተሰግዶ እስኪያበቃ ድረስ ማዘግየቱ ክልክል (ሀራም) ነው። ከዘካተል ፊጥርም አታብቃቃውም።” [አልፈታዋ 18/266]
#ወላሁ________አዕለም!!
@nuredinal_arebi@nuredinal_arebi@nuredinal_arebi
