በጎሳው ዘንድ ይሄ Totem እንደ ጠባቂ መንፈስ፤ የጎሳው አባላት በሙሉ አንድ መነሻ ተደርጎ ነው የሚቆጠረው። ቶተሙ እንስሳ ከሆነ ያን እንስሳ መግደል አይቻልም! መብላትም እንደዛው። ቶተም ታቡ ነው (መግደል ክልክል ነው)። ይሄን የታቡ ህግጋት የሚጥስ እራሱ ታቡ ነው! መጥፎ ነገርን በጎሳው ላይ ያመጣል ተብሎ ይታመናል። ስለዚህ ከተፀናወተው ታቡ መፅዳት አለበት— ለዚህም አምልኮ ተደርጎ እጁን በመታጠብ ካረፈበት እኩይ ይፀዳል። ከዚህ ነበር ፍሮይድ አንድ ድምዳሜ ላይ የደረሰው፥ ታቡ (ልክ እንደ incest አይነቱ) በጣም የተጠላ ሁኖ ጠንካራ ማዕቀብ የተጣለበት፤ ባናውቀውም Unconsciously እሱን ለመፈፀም ጠንካራ ፍላጎት ስለነበረን ነው። ይሄ Ambivalence ወደ 'ሚባለው ሌላ የፍሮይድ እሳቤ ይወስደናል— ማለት አንድ ታቡን የማህበረሰቡ እገዳ ይዞን ወደ Unconscious mind ሪፕረስ አድርገነው እንጅ Inherently ጠንካራ የሆነ የማድረግ ፍላጎት አለን። ይሄም ሁለት ተቃራኒ ነገሮችን እንድንፈልግ ያደርገናል— አንድ፥ unconscious mind ላይ ሪፕረስ አድርገን የያዝነውን ፍላጎት ማሳካት (ባናውቀዎም)። ሁለት፥ የማህበረሰቡን እገዳ ስላለብን ሪፕረስ አድርጎ መቆየት። ይሄን ተቃራኒ የሆነ ፍላጎት ነው ፍሮይድ «phenomenon of Ambivalence» ያለው። ቅድም እንዳነሳነው ይሄ ወደ «የልታወስ—አልታወስ» ጦርነት ውስጥ ያስገባንና የኒውሮሲስን ቁልቁለት ያስጀምረናል።
የጥንት ታቡወቻችን (የተከለከልነው) ከ Incest ና የቶተም እንሰሳን ከመግደል ስለነበረ— የጥንት ፍላጎቶቻችንም ማለትም Unconscious mind ላይ ተገደን የቀበርናቸው— Incest እና የቶተም እንስሳን የመግድል ፍላጎታችን ነበሩ። ድሮም ህግ የሚጣለው፤ የሰው ልጅ በይበልጥ የሚፈልጋቸው ነገሮች ላይ ነው!!

እስኪ የፍሮይድን ኦዲፐስ ኮምፕሌክስ ከዳርዊን Primal Horde Theory ጋር እናጣምረው፥ የጥንት ሰው ይኖር የነበረው በአንድ ወንድ መሪነት ጋንታ መስርቶ ነበር። ሁሉም ሴት አባላቶችን መሪው እንደሚስት ጠቅሎ ይይዛል— ልጆቹም የሱ ብቻ ናቸው። ይሄንን ንግስናውን ማስቀጠል የሚችለው ደግሞ አንድም፥ ወንድ አባላትን ከቡድኑ በማባረር፤ ሁለትም፥ በወሲብ ላይ ታቡ በመጣል። «ይሄ ደግሞ...» ይላል ዳርዊን «ከቡድኑ በተባረሩት ወንዶች ላይ ቅናትና Sexual frustration ን ፈጥሮ — ተባብረው አባታቸውን ገድለው እንዲበሉት አድርጓል (They were Cannibals, after all!)።» ነገር ግን አባትን ገድሎ ረፍት የለምና «እነዚህ ወንድማማቾች በሰሩት ስራ ተፀፀቱ! የአባታቸውን ቦታ ለማያዝም አልደፈሩ። ይልቁንም አንድ የወድማማቾች ጎሳ አቋቁመው Exogamy ን መተግበር ጀመሩ። ለአባታቸው መተኪያ፤ ማስታወሻ ቶተም እንስሳ ሰየሙ— (ቅድም ቶተም የጎሳው መነሻ ተደርጎ ይወሰዳል ስላችሁ የነበረው!)። በየአመቱ የሚያካሂዱት የቶተም ዝግጅትና መብልም ያችን የመጀመሪያዋን ጥፋት— የአባታቸውን ግድያ የሚያስታውሱባት ናት!» ( ዳርዊን «Original crime» ብሎ የሰየመው)። አሁን ሶስት ነገሮች ባ'ንድ ላይ እየመጡ ይመስላል— ኦዲፐስ ኮሞፕሌክስ፤ ሐይማኖት እና/ ወይም ቶተሚዝም። በሌላ አባባል በቶተሚዝም ውስጥ የሐይማኖት አጀማመርን አግኝተናል፤ በቶተሚስዝሞ ልብ ውስጥ ደግሞ በአባቱ ላይ የፈፀመውን ያን ወንጀሉን ያስታውስበት ዘንድ የሰውልጅን የፈጠረውን የጥንት ድግሱን ቀምሰናል!—( Totem meal )፤ አወ ሐይማኖት የኒወሮሲስ ማዕከሎችን ሁሉ ሰብስቦ ይዟል።
*በቶተሚዝም ስርዐት ውስጥ ሁለቱ ታላላቅ ታቡወች፥ 1— Incest፤ ማለትም የራስ ጎሳ አባልን ማግባት ፤ 2— የቶተም እንሰሳን መግደል (ለምን ከተባለ፤ አባትን ስለሚተካ)
*የኦዲፐስ ታላላቅ ጥፋቶቹ፥ 1— አባቱን መግደሉ ፤ 2— እናቱን ማግባቱ ( This is also an Incest! )
ፍሮይድ በ Totem and taboo መፅሃፉ ላይ እንዳለን የቶተሚክ ሃይማኖት የሚነሳው ከጥፋተኝነት ስሜት ነው። የገደለውን አባቱን በማሰብ፤ በመታዘዝ ነፍሱን ሊያስደሳለት! ከዛ ቡሃላ የመጡ ሁሉም ሃይማኖቶች ይሄን ጥያቄ ለመመለስ የሚሞክሩ ናቸው።

«...Totemic religion arose from the filial sense of guilt, in an attempt to ally that feeling and to appease the father by deferred obedience to him. All later religions are seen to be attempts at solving the same problem...» ( TAT, Page፡ 168)

ቀጣዩ ጥያቄ የሚሆነው ይሄ የቶተሚክ ሃይማኖት እንዴት በፈጣሪ ወደ ማመን ተሸጋገረ የሚል ነው፥ ከአባት ሞት ቡሃላ ከወድማማቾቹ መካከል አንዱም እንኳን የአባቱን ቦታ መሸፈን አልቻለም። ይሄ ድክመቱ አርኣያ አድርጎ ይዞት የነበረውን፤ የገደለውን አባቱን ተስፋ በመቁረጥ ውስጥም ቢሆኖ እንዲናፍቅ ያደርገዋል። ጊዜ ሲያልፍ፤ ወደ አባቱ ይዞት የነበረው ጥላቻ እየቀነሰ ሲመጣ፤ ናፍቆቱ እየጨመረ ይመጣል። ይሄን ናፍቆቱ መጀመሪያ ለሰወች ከፍ ያለ ቦታን በመስጠት ውስጥ ይገለጣል። ቀስ በቀስ ከሰውም ከፍ ያለ አርኣያን መፈለጉ— አምላክን እስከመፍጠር ያደርሰዋል። የአባት ናፍቆት የፈጣሪ ውልደትን ፈጠረ። ስለዚህ አማልክት/አምላክ/ፈጣሪ— የ'ዛ የአባትነት ኣርኣያ ትንሳኤ ነው። የገደለው አባቱ የኣምላክነት ዘውድ ተደፍቶበት ነው። ይሄን እሳቤ ከክርስትና በላይ የሰበከው አለ'ዴ? የለም! ያ የመጀመሪያው የአዳም ወንጀል ከእግዜሩ ተቃርነን የፈፀምነው፤ እጅግ ከመክፋቱ የተነሳ በልጁ ደም (ሞት?) በኩል እንጅ በሌላ እንደማይፀዳው!። ስጋ ወ ደሙንስ ተንበርክከህ የምትጎርሰው፤ ከቶተሙ ድግስ ምን ለየው!
ሁሉም ሃይማኖተኞች ኒውሮቲክ'ስ ናቸው። ያልተፈታ የኦዲፐስ ኮምፕሌክስ ሰለባወች! ይሄ ኮምፕሌክስና የወለደው የጥፋተኝነት ስሜት በሁሉም ሰወች ጋር መኖሩ— (እያንዳንዱ ህፃን ከተቃራኒ ፆታ ወላጅ ጋር ባለው የሊቢዲኒል ትስስር ምክንያት)። ይሄ ብቻ ሳይሆን የኮምፕሌክሱና የጥፋተኝነት ስሜቱ የሚወረስ መሆኑ— (የመጀመሪያወቹ የኮምብሌክሱ ተጠቂወች እነዚያ ዳርዊን Primal Horde ያላቸው አባላት ላይ እንደነበሩ አይተናል)። ፍሮይድ የኦዲፐስ ኮምብሌክስን አመጣጥ በሁለት መንገድ ይገልፀዋል— አንደኛ ኦዲፐስ ኮምብሌክስን በ phylogeny ከዝርያ አንፃር — ማለትም ከ ዳርዊን ቲወሪ አንፃር ተወራራሽ አድርጎ። ሁለትኛ ደግሞ በ ontogeny— ማለትም ከግለሰብ አንፃር ፤ ያ ሪፕረስ ባደረግነው ወሲባዊ ግፊት አንፃር። እነዚህ ሁለት ነገሮች ናቸው ኦዲፐስ ኮምፕሌክስን ከሰው ልጅ ላይ ለመፋቅ የማይቻል የሚያደርጉት። ኦዲፐስ ኮምፕሌክስ አንድም፥ በእድገትህ ሂደት ላይ የሚፈጠርብህ፤ ሁለትም፥ ከአባትህ የተቀመጠልህ ውርስህ ነው (It is your birthright!)።

1927፡ ፍሮይድ በሰፊው የተነበበለት «The Future of an Illusion» የሚለው መፅሃፉ ወጣ፥ («የብዥታ እጣ— ፋንታ» እንደማለት ነው ወደኛው ቋንቋ ሲመጣ)። በዚ መፅሃፉ አስቀድሞ በ Illusion እና በ Delusion መካከል ያለውን ልዩነት ሲነግረን፥ Delusion ማለት ከጅምሩ ገና ስሁት የሆነ፣ ከህላዌ የተቃረነ ማለት ሲሆን lllusion ደግሞ ስህተት ላይሆን ይችላል ይልቁንስ የፍላጎቶቻችን ስኬት ነው— (it is «wish fulfillment» )። ፍሮይድ «ሃይማኖት