የፊንጢጣ ኪንታሮት (ሄሞሮይድስ) ምንድን ነው? 🙋
በፊንጢጣዎ ውስጥ ያበጡ ደም መላሽ የደም 🩸 ስሮች ሄሞሮይድስ ይባላሉ።
1️⃣ውስጣዊ ሄሞሮይድስ በፊንጢጣ ወይም በታችኛው የኩስቋት ውስጥ ይከሰታል። አንዳንዴ ከፊንጢጣ ውጭ ሊያድጉ እና ሊወጠሩ ይችላሉ።
2️⃣ውጫዊ ሄሞሮይድስ በፊንጢጣ አካባቢ ባለው ቆዳ ላይ ይከሰታል።
ትክክለኛው መንስኤ ምን እንደሆነ ባይታወቅም፤ አስተዋፅዖ ያላቸው ምክንያቶች በፊንጢጣ ውስጥ ባሉት የደም ቧንቧዎች ላይ ጫና እንደሚፈጥሩ ይታመናል። የሆድ ድርቀት እና እርግዝና የፊንጢጣ ግፊት መጨመር ሊያስከትል ይችላል።
የሄሞሮይድስ ምልክቶች ምንድ ናቸው? 🙋♀️
ውስጣዊ ሄሞሮይድስ አብዛኛውን ጊዜ ህመም የለውም። ነገር ግን ሲታዩ ምልክቶቹ የሚከተሉትን ሊያካትቱ ይችላሉ፡-
1️⃣በፊንጢጣ አካባቢ የቆዳ ማሳከክ-
2️⃣ደም መፍሰስ - ደም መፍሰስ ብዙውን ጊዜ ህመም የሌለው ሽንት ቤት ከተጠቀሙ በኋላ ደማቅ ቀይ ደም ሊያዩ ይችላሉ።
3️⃣ህመም - በሄሞሮይድ ውስጥ የደም መርጋት ከተፈጠረ ህመም ሊያስከትል ይችላል። እንዲሁም በፊንጢጣ ውስጥ የመሞላት ስሜት ያለው እብጠት ሊያስከትል ይችላል፡፡
ውጫዊ ሄሞሮይድስ ማሳከክ እና ህመም ሊያስከትል ይችላል። ውጫዊ ሄሞሮይድ አንዳንድ ጊዜ በፊንጢጣ ጠርዝ ላይ በጣም የሚያሠቃይ ሰማያዊ/ሐምራዊ እብጠት ሊሆን ይችላል።
ዶክተርዎን መቼ ማየት አለብዎት? 🙋♂️
ደም እየፈሰሱ ከሆነ ሐኪምዎን ማማከር አስፈላጊ ነው ምክንያቱም ደም መፍሰስ የሌላ በሽታ ምልክት ሊሆን ይችላል። በፊንጢጣ አካባቢ ላይ ከፍተኛ የሆነ ህመም ካጋጠመህ ይህ በትንሽ የቀዶ ጥገና ሂደት ሊፈታ የሚችል የውጪ ሄሞሮይድ አይነት ምልክት ሊሆን ይችላል። እነዚህን ሁለት ሁኔታዎችን ከተመለከቱ ወድያውኑ ሀኪምዎትን ያማክሩ።
ሄሞሮይድስ እንዳይከሰትብኝ ምን ማድረግ አለብኝ? 💡
ማድረግ የሚችሉት በጣም አስፈላጊው ነገር የሆድ ድርቀትን መከላከል ነው፡ሰገራን ለማለስለስ እና የሆድ ድርቀትን ለመከላከል የሚረዱ እርምጃዎች፡-
▶️ብዙ ትኩስ ፍራፍሬ፣ ጥሬ ወይም የበሰለ አትክልት እና ሙሉ እህል በመመገብ በምግብዎ ውስጥ ያለውን ፋይበር ይጨምሩ።
▶️አልኮል ያልሆኑ ፈሳሾች በብዛት ይጠጡ።
▶️አዘውትሮ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ያድርጉ።
▶️🤕🤕ሰገራ የመጠቀም ፍላጎት ሲሰማዎት ወዲያውኑ ሽንት ቤቱን ይጎብኙ። ለረጅም ጊዜ መጠበቅ ሊደርቅ ይችላል።
🤕ህመሙን እንዴት ማስታገስ ይቻላል?
ከሚከተሉት ውስጥ ጥቂቶቹ የህመም ማስታገሻ እርምጃዎች ሆነው ሊረዳ ይችላሉ፤
1️⃣በቀን 3 ጊዜ እና ሽንት ቤት ከገቡ በኋላ ከ 8 እስከ 10 ሴንቲሜትር (ከ3 እስከ 4 ኢንች) የሞቀ (ለብ ያለ) ውሃ በመታጠቢያ ገንዳ ላይ ጨምረው ይዘፍዘፉ። ሞቃታማው ውሃ ህመም እና ማሳከክን ለመቀነስ ይረዳል።
2️⃣ለ10 ደቂቃዎች በቀን ብዙ ጊዜ በፊንጢጣዎ አካባቢ ላይ በረዶ ያድርጉ። በበረዶው እና በቆዳዎ መካከል ቀጭን ጨርቅ ያስቀምጡ። ይህንን ተከትሎ ሙቅ እና እርጥብ ፎጣ በአካባቢው ላይ ለሌላ 10 እና 20 ደቂቃዎች ያስቀምጡ።
3️⃣ልክ እንደታዘዘው የህመም ማስታገሻ መድሃኒቶችን ይውሰዱ።
4️⃣የፊንጢጣውን ክፍል ንፁህ ያድርጉት። ውሃ እና ሽታ የሌላቸውን ሳሙናዎችን ይጠቀሙ።
5️⃣በፊንጢጣ አካባቢ ያለውን እርጥበት ለመቀነስ ከጥጥ የተሰራ የውስጥ ሱሪ እና የለሰለሱ ልብሶችን ይልበሱ።
6️⃣ተጨማሪ ፋይበር ይበሉ። እንደ ሙሉ የእህል እና ጥራጥሬዎች፣ ጥሬ አትክልቶች፣ ጥሬ እና የደረቁ ፍራፍሬዎች እና ባቄላ ያሉ ምግቦችን ያካትቱ።
7️⃣ብዙ ፈሳሽ ይጠጡ። የኩላሊት፣ የልብ ወይም የጉበት በሽታ ካለብዎ እና ፈሳሽን መገደብ ካለብዎ የሚጠጡትን ፈሳሽ መጠን ከመጨመርዎ በፊት ከሐኪምዎ ጋር ይነጋገሩ።
8️⃣አይጠብቁ ፍላጎት እንዳለህ ሽንት ቤት ተጠቀም።
9️⃣ሰገራ ለማለፍ መወጠርን ያስወግዱ። ዘና ይበሉ እና ነገሮች በተፈጥሮ እንዲከናወኑ ለራስህ ጊዜ ስጥ። ሰገራ በሚያልፉበት ጊዜ እስትንፋስዎን አይያዙ ። ሽንት ቤት ላይ ተቀምጠህ አታነብ። እንደጨረሱ ከመጸዳጃ ቤት ውረዱ።
🤕ሄሞሮይድስ ባይፈወስስ?
ስለ አማራጮችዎ ከቀዶ ሀኪምዎ ጋር ይነጋገሩ። ዶክተርዎ ሄሞሮይድስዎን ለማከም በቢሮ ላይ የተመሰረተ አሰራር ወይም የቀዶ ጥገና ሕክምና ሊያደርግልዎ ይችላል።
ምንጭ፤ uptodate, Shwartz, world society of emergency surgery, American acadamy of family physician
👨⚕️ዶ/ር አለምነህ ምትኩ ፣ በቅዱስ ጴጥሮስ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል ፣ የጠቅላላ ቀዶ ህክምና ሀኪም
📞 0930005416
🌐 📱 https://t.me/+p9LfGFij-O45MjA0
@HakimEthio
በፊንጢጣዎ ውስጥ ያበጡ ደም መላሽ የደም 🩸 ስሮች ሄሞሮይድስ ይባላሉ።
1️⃣ውስጣዊ ሄሞሮይድስ በፊንጢጣ ወይም በታችኛው የኩስቋት ውስጥ ይከሰታል። አንዳንዴ ከፊንጢጣ ውጭ ሊያድጉ እና ሊወጠሩ ይችላሉ።
2️⃣ውጫዊ ሄሞሮይድስ በፊንጢጣ አካባቢ ባለው ቆዳ ላይ ይከሰታል።
ትክክለኛው መንስኤ ምን እንደሆነ ባይታወቅም፤ አስተዋፅዖ ያላቸው ምክንያቶች በፊንጢጣ ውስጥ ባሉት የደም ቧንቧዎች ላይ ጫና እንደሚፈጥሩ ይታመናል። የሆድ ድርቀት እና እርግዝና የፊንጢጣ ግፊት መጨመር ሊያስከትል ይችላል።
የሄሞሮይድስ ምልክቶች ምንድ ናቸው? 🙋♀️
ውስጣዊ ሄሞሮይድስ አብዛኛውን ጊዜ ህመም የለውም። ነገር ግን ሲታዩ ምልክቶቹ የሚከተሉትን ሊያካትቱ ይችላሉ፡-
1️⃣በፊንጢጣ አካባቢ የቆዳ ማሳከክ-
2️⃣ደም መፍሰስ - ደም መፍሰስ ብዙውን ጊዜ ህመም የሌለው ሽንት ቤት ከተጠቀሙ በኋላ ደማቅ ቀይ ደም ሊያዩ ይችላሉ።
3️⃣ህመም - በሄሞሮይድ ውስጥ የደም መርጋት ከተፈጠረ ህመም ሊያስከትል ይችላል። እንዲሁም በፊንጢጣ ውስጥ የመሞላት ስሜት ያለው እብጠት ሊያስከትል ይችላል፡፡
ውጫዊ ሄሞሮይድስ ማሳከክ እና ህመም ሊያስከትል ይችላል። ውጫዊ ሄሞሮይድ አንዳንድ ጊዜ በፊንጢጣ ጠርዝ ላይ በጣም የሚያሠቃይ ሰማያዊ/ሐምራዊ እብጠት ሊሆን ይችላል።
ዶክተርዎን መቼ ማየት አለብዎት? 🙋♂️
ደም እየፈሰሱ ከሆነ ሐኪምዎን ማማከር አስፈላጊ ነው ምክንያቱም ደም መፍሰስ የሌላ በሽታ ምልክት ሊሆን ይችላል። በፊንጢጣ አካባቢ ላይ ከፍተኛ የሆነ ህመም ካጋጠመህ ይህ በትንሽ የቀዶ ጥገና ሂደት ሊፈታ የሚችል የውጪ ሄሞሮይድ አይነት ምልክት ሊሆን ይችላል። እነዚህን ሁለት ሁኔታዎችን ከተመለከቱ ወድያውኑ ሀኪምዎትን ያማክሩ።
ሄሞሮይድስ እንዳይከሰትብኝ ምን ማድረግ አለብኝ? 💡
ማድረግ የሚችሉት በጣም አስፈላጊው ነገር የሆድ ድርቀትን መከላከል ነው፡ሰገራን ለማለስለስ እና የሆድ ድርቀትን ለመከላከል የሚረዱ እርምጃዎች፡-
▶️ብዙ ትኩስ ፍራፍሬ፣ ጥሬ ወይም የበሰለ አትክልት እና ሙሉ እህል በመመገብ በምግብዎ ውስጥ ያለውን ፋይበር ይጨምሩ።
▶️አልኮል ያልሆኑ ፈሳሾች በብዛት ይጠጡ።
▶️አዘውትሮ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ያድርጉ።
▶️🤕🤕ሰገራ የመጠቀም ፍላጎት ሲሰማዎት ወዲያውኑ ሽንት ቤቱን ይጎብኙ። ለረጅም ጊዜ መጠበቅ ሊደርቅ ይችላል።
🤕ህመሙን እንዴት ማስታገስ ይቻላል?
ከሚከተሉት ውስጥ ጥቂቶቹ የህመም ማስታገሻ እርምጃዎች ሆነው ሊረዳ ይችላሉ፤
1️⃣በቀን 3 ጊዜ እና ሽንት ቤት ከገቡ በኋላ ከ 8 እስከ 10 ሴንቲሜትር (ከ3 እስከ 4 ኢንች) የሞቀ (ለብ ያለ) ውሃ በመታጠቢያ ገንዳ ላይ ጨምረው ይዘፍዘፉ። ሞቃታማው ውሃ ህመም እና ማሳከክን ለመቀነስ ይረዳል።
2️⃣ለ10 ደቂቃዎች በቀን ብዙ ጊዜ በፊንጢጣዎ አካባቢ ላይ በረዶ ያድርጉ። በበረዶው እና በቆዳዎ መካከል ቀጭን ጨርቅ ያስቀምጡ። ይህንን ተከትሎ ሙቅ እና እርጥብ ፎጣ በአካባቢው ላይ ለሌላ 10 እና 20 ደቂቃዎች ያስቀምጡ።
3️⃣ልክ እንደታዘዘው የህመም ማስታገሻ መድሃኒቶችን ይውሰዱ።
4️⃣የፊንጢጣውን ክፍል ንፁህ ያድርጉት። ውሃ እና ሽታ የሌላቸውን ሳሙናዎችን ይጠቀሙ።
5️⃣በፊንጢጣ አካባቢ ያለውን እርጥበት ለመቀነስ ከጥጥ የተሰራ የውስጥ ሱሪ እና የለሰለሱ ልብሶችን ይልበሱ።
6️⃣ተጨማሪ ፋይበር ይበሉ። እንደ ሙሉ የእህል እና ጥራጥሬዎች፣ ጥሬ አትክልቶች፣ ጥሬ እና የደረቁ ፍራፍሬዎች እና ባቄላ ያሉ ምግቦችን ያካትቱ።
7️⃣ብዙ ፈሳሽ ይጠጡ። የኩላሊት፣ የልብ ወይም የጉበት በሽታ ካለብዎ እና ፈሳሽን መገደብ ካለብዎ የሚጠጡትን ፈሳሽ መጠን ከመጨመርዎ በፊት ከሐኪምዎ ጋር ይነጋገሩ።
8️⃣አይጠብቁ ፍላጎት እንዳለህ ሽንት ቤት ተጠቀም።
9️⃣ሰገራ ለማለፍ መወጠርን ያስወግዱ። ዘና ይበሉ እና ነገሮች በተፈጥሮ እንዲከናወኑ ለራስህ ጊዜ ስጥ። ሰገራ በሚያልፉበት ጊዜ እስትንፋስዎን አይያዙ ። ሽንት ቤት ላይ ተቀምጠህ አታነብ። እንደጨረሱ ከመጸዳጃ ቤት ውረዱ።
🤕ሄሞሮይድስ ባይፈወስስ?
ስለ አማራጮችዎ ከቀዶ ሀኪምዎ ጋር ይነጋገሩ። ዶክተርዎ ሄሞሮይድስዎን ለማከም በቢሮ ላይ የተመሰረተ አሰራር ወይም የቀዶ ጥገና ሕክምና ሊያደርግልዎ ይችላል።
ምንጭ፤ uptodate, Shwartz, world society of emergency surgery, American acadamy of family physician
👨⚕️ዶ/ር አለምነህ ምትኩ ፣ በቅዱስ ጴጥሮስ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል ፣ የጠቅላላ ቀዶ ህክምና ሀኪም
📞 0930005416
🌐 📱 https://t.me/+p9LfGFij-O45MjA0
@HakimEthio