Shewa Educational Channel

የስንተኛ ክፍል ሞዴል ፈተና ይፈልጋሉ?

አስተማር ናቹ?

የቱ Subject ይከብዳል?

How old are you?

Natural or Social ናቹ?

የስንተኛ ክፍል ሞዴል ፈተና ይፈልጋሉ?

Choose One

Shewa Educational Information

በቂ እንቅልፍ አለመተኛት የሚያስከትላቸው የጤና ጉዳቶች ምንድን ናቸው?

የሰው ልጅ በመሰረታዊነት ከሚያስፈልጉት ተፈጥሯዊ ዑደቶች መካከል አንዱ የሆነው እንቅልፍ አዕምሮ እና አካል በቂ ረፍት አግኘቶ በሀይል እንዲሞላ ወሳኝ ስለመሆኑ ይነገርለታል፡፡

የአውስትራሊያው ፍሊንደርስ ዩኒቨርሲቲ የእንቅልፍ ህክምና ተመራማሪ ሃና ስኮት እድሜያቸው ከ18 እስከ 65 የሆኑ አዋቂዎች በቀን ከ7 እስከ 9 ሰአታት ከ65 አመት በላይ የሚሆኑት ደግሞ ከ7 እስከ 8 ሰአት መተኛት እንደሚጠበቅባቸው ይናገራሉ፡፡

ጥናቶች እንደሚያመላክቱት 25 በመቶ የሚሆኑ የአለም ህዝቦች በተለያዩ ምክንቶች በእያንዳንዱ ምሽት በቂ እንቅልፍ አያገኙም።

የእንቅልፍ እጦት በተለያዩ ምክንያቶች ሊከሰት የሚችል ሲሆን፤ ከነዚህ መካከል የእንቅልፍ ሰአት መዛባት፣ የምሽት ፈረቃ ሥራ፣ ልጅ ማሳደግ፣ ሥር የሰደደ ሕመም፣ የእድሜ መግፋት እና ለረጅም ጊዜ ስልክን አብዝቶ መጠቀም ይጠቀሳሉ፡፡

የእንቅልፍ መዛባት ወይም ዕጥረት በአካል እና በአዕምሮ ጤና ላይ ከሚያስከትላቸው የጤና እክሎች መካከል ጥቂቶቹ፦

- የስሜት እና የአዕምሮ ጤና

በአንጎል ውስጥ ያሉ የነርቭ ሴሎች ሲተኙ ጠንካራ አቅም የሚያገኙበትን እረፍት መላበስ ያስችላቸዋል፡፡ ነገር ግን በቂ እና ጥራት ያለው እንቅልፍ ካላገኙ በሚቀጥለው ቀን አዲስ ግንኙነት ለመፍጠር ይቸገራሉ ይህም መረጃን የመገምገም እና የማገናዘብ ችሎታን ይጎዳል።

በዚህ የተነሳ ሰውነትዎ እንደ አድሬናሊን እና ኮርቲሶል ያሉ የጭንቀት ሆርሞኖችን በማመንጨት የብስጭት እና የመነጫነጭ ስሜት እንዲሰማዎት፣ ለውሳኔ እና ለመደምደም ፈጣን እንዲሆኑ እንዲሁም ትዕግስትን በማሳጣት ቁጡ እንዲሆኑ ሊያደርግ ይችላል።

እንቅልፍ ማጣት የወሲብ ፍላጎትዎን እና መነቃቃትን ሊቀንስ ይችላል፤ በሳምንት ውስጥ በቀን ለአምስት ሰአታት ብቻ የሚተኙ ሰዎች የቴስቶስትሮን መጠናቸው እስከ 15 በመቶ ሊቀንስ እንደሚችል ምርምሮች ጠቁመዋል፡፡

እንዲሁም የመንፈስ ጭንቀትን፣ ድብርት፣ ለስሜት መለዋወጥ (ባይፖላር ዲስኦርደር) የመጋለጥ ወይም የማባባስ አደጋ ሊያጋጥም እንደሚችልም ተነግሯል፡፡

በተጨማሪም የእንቅልፍ እጦት ለስኳር እና የልብ ህመም፣ ካንሰር፣ ያልተፈለገ ውፍረት፣ የመርሳት በሽታ፣ ዝቅተኛ የማሰላሰል ብቃት እና ሌሎችንም አዕምሯዊ እና አካላዊ የጤና እክሎችን ሊያስከትል እንደሚችል ሳይንስ አረጋግጧል።

Via: Alain Amharic

👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
➪https://t.me/ShewaferaGetaneh
➪https://t.me/ShewaferaGetaneh

Natural or Social ናቹ?

የስንተኛ ክፍል ሞዴል ፈተና ይፈልጋሉ?

ውጤታማ የአጠናን ዘዴዎች

በተማሪው የግል ምርጫ፣ የትምህርት ዓይነት እና የጊዜ አጠቃቀም ላይ የተመሰረተ ነው። ይሁን እንጂ፣ ለተለያዩ ተማሪዎች ጠቃሚ የሆኑ አንዳንድ የተረጋገጡ ዘዴዎች እዚህ አሉ፡

1. ንቁ ትምህርት (Active Learning):

* ማስታወሻ መያዝ (Note-taking):
* በንቃት በማዳመጥና በማንበብ ዋና ዋና ነጥቦችን መዝግቡ።
* የራስዎን ቋንቋ ተጠቅመው መረጃውን እንደገና ይግለጹ።
* ምስሎችን፣ ንድፎችን ወይም ፍሰት ቻርቶችን ይጠቀሙ።
* ራስን መጠየቅ (Self-questioning):
* የተማሩትን ነገር ለመረዳት ጥያቄዎችን ይፍጠሩ።
* ለእነዚያ ጥያቄዎች በቃል ወይም በጽሑፍ መልስ ይስጡ።
* የተሳሳቱትን ክፍሎች እንደገና ይከልሱ።
* ማስተማር (Teaching):
* የተማሩትን ነገር ለሌላ ሰው ያስረዱ።
* ይህ ዘዴ መረጃውን በደንብ ለመረዳት ይረዳል።
* ለማስተማር ጓደኛ ወይም የቤተሰብ አባል ማግኘት ይችላሉ።
* ልምምድ ማድረግ (Practice):
* ለሂሳብ ወይም ለሳይንስ ችግሮችን ይፍቱ።
* ለቋንቋ ትምህርት የቃላት ዝርዝር እና ሰዋሰው ይለማመዱ።
* ለታሪክ ወይም ለሥነ ጽሑፍ የጥናት ጥያቄዎችን ይመልሱ።

2. የጊዜ አጠቃቀም (Time Management):

* የጥናት ጊዜ ሰንጠረዥ (Study Schedule):
* ለእያንዳንዱ የትምህርት ዓይነት የተወሰነ ጊዜ መድቡ።
* አጭር እና ተደጋጋሚ የጥናት ክፍለ ጊዜዎችን ይጠቀሙ።
* በጥናት መካከል አጭር እረፍት ይውሰዱ።
* የፖሞዶሮ ቴክኒክ (Pomodoro Technique):
* ለ25 ደቂቃዎች አጥኑ፣ ከዚያም የ5 ደቂቃ እረፍት ይውሰዱ።
* ይህንን ዑደት 4 ጊዜ ይድገሙ፣ ከዚያም ረዘም ያለ እረፍት ይውሰዱ።
* ይህ ዘዴ ትኩረትን ለመጠበቅ ይረዳል።
* ቅድሚያ መስጠት (Prioritization):
* ለፈተናዎች ወይም ለምደባዎች ቀነ-ገደቦችን ይከታተሉ።
* አስፈላጊ እና አስቸኳይ ለሆኑ ተግባራት ቅድሚያ ይስጡ።

3. የማስታወስ ዘዴዎች (Memory Techniques):

* ማህበራት (Associations):
* አዲስ መረጃን ከሚታወቁ ነገሮች ጋር ያገናኙ።
* ምስሎችን ወይም ታሪኮችን በመጠቀም መረጃን ያስታውሱ።
* አህጽሮተ ቃላት (Acronyms):
* የቃላትን የመጀመሪያ ፊደላት በመጠቀም አህጽሮተ ቃላት ይፍጠሩ።
* ይህ ዘዴ የቃላት ዝርዝሮችን ለማስታወስ ይረዳል።
* ድግግሞሽ (Repetition):
* መረጃውን በተደጋጋሚ ይከልሱ።
* ይህ ዘዴ መረጃውን በረጅም ጊዜ ማህደረ ትውስታ ውስጥ ለማስቀመጥ ይረዳል።
* የቦታ ዘዴ (Method of Loci):
* ለመረጃዎች ምናባዊ ቦታዎችን በመመደብ መረጃዎችን ማስታወስ።

4. የጥናት አካባቢ (Study Environment):

* ጸጥታ እና ምቹ ቦታ (Quiet and Comfortable Space):
* ትኩረትን የሚከፋፍሉ ነገሮችን ያስወግዱ።
* ጥሩ ብርሃን እና አየር ማናፈሻ ያለው ቦታ ይምረጡ።
* የጥናት ቡድኖች (Study Groups):
* ከጓደኞች ጋር በመሆን አብረው ያጠኑ።
* መረጃዎችን ይወያዩ እና እርስ በርስ ይረዳዱ።
* ቡድናዊ ጥናት ጠቃሚ ቢሆንም ትኩረትን የሚረብሽ መሆን የለበትም።

5. ጤናማ የአኗኗር ዘይቤ (Healthy Lifestyle):

* በቂ እንቅልፍ (Adequate Sleep):
* በቂ እንቅልፍ ማግኘት ትኩረትን እና የማስታወስ ችሎታን ያሻሽላል።
* ጤናማ አመጋገብ (Healthy Diet):
* ለአእምሮ ጤና ጠቃሚ የሆኑ ምግቦችን ይመገቡ።
* አካላዊ እንቅስቃሴ (Physical Activity):
* አዘውትሮ የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ያድርጉ።
* አካላዊ እንቅስቃሴ ለአእምሮ ጤና ጠቃሚ ነው።

ጠቃሚ ምክሮች:

* ለእርስዎ የሚስማማውን የአጠናን ዘዴ ይፈልጉ ወይም ይምረጡ።
* የተለያዩ ዘዴዎችን ይሞክሩ እና ያጣምሩ።
* አዎንታዊ አመለካከት ይኑርዎት።
* ለእርዳታ መጠየቅ አይፍሩ።
* እራስዎን በአዎንታዊ ይሸልሙ።

እነዚህን ዘዴዎች በመጠቀም ውጤታማ በሆነ መንገድ ማጥናት እና የተሻለ ውጤት ማግኘት ይችላሉ።

ለበለጠ ትምህርት መረጃ
👇👇👇👇👇👇👇👇

➪https://t.me/ShewaferaGetaneh
➪https://t.me/ShewaferaGetaneh
➪https://t.me/ShewaferaGetaneh

Choose One

የጆሀሪ መስኮት (Johari Window) በ1955 በጆሴፍ ሉፍት (Joseph Luft) እና በሃሪ ኢንግሃም (Harry Ingham) የተፈጠረ የስነ ልቦና ሞዴል ነው። ይህ ሞዴል እራስን ማወቅን (self-awareness)፣ የጋራ መግባባትን (mutual understanding) እና የቡድን ግንኙነቶችን (team dynamics) ለማሻሻል የሚያገለግል ነው። የጆሀሪ መስኮት ማንነታችንን በአራት ክፍሎች ይከፍላል፡-

1. ክፍት ወይም ግልጽ ቦታ (Open Area or Arena):

* ይህ ክፍል እርስዎ የሚያውቁትን እና ሌሎች የሚያውቁትን ማንነትዎን ይወክላል።
* ይህ መረጃ ስለ ባህሪዎ፣ ስሜትዎ፣ አመለካከትዎ፣ ችሎታዎ እና ልምዶችዎ ሊሆን ይችላል።
* በዚህ ክፍል ውስጥ ግልጽ እና ቀጥተኛ ግንኙነት ይኖራል።
* በዚህ ክፍል ውስጥ ያለው መረጃ በጨመረ ቁጥር ከሌሎች ጋር ያለዎት ግንኙነት የተሻለ ይሆናል።

2. ድብቅ ወይም የተደበቀ ቦታ (Hidden Area or Façade):

* ይህ ክፍል እርስዎ የሚያውቁትን ነገር ግን ሌሎች የማያውቁትን ማንነትዎን ይወክላል።
* ይህ ክፍል ስለ ስሜቶችዎ፣ ፍላጎቶችዎ፣ ፍርሃቶችዎ ወይም ሚስጥሮችዎ ሊሆን ይችላል።
* ይህንን መረጃ ከሌሎች ጋር ማካፈል አለማካፈል የእርስዎ ምርጫ ነው።
* ነገር ግን ይህንን መረጃ ማካፈል ከሌሎች ጋር ያለዎትን ግንኙነት ለማጠናከር ይረዳል።

3. ዓይነ ስውር ቦታ (Blind Area):

* ይህ ክፍል ሌሎች የሚያውቁትን ነገር ግን እርስዎ የማያውቁትን ማንነትዎን ይወክላል።
* ይህ ክፍል ስለ ባህሪዎ፣ ልምዶችዎ ወይም አመለካከትዎ ሊሆን ይችላል።ሌሎች ሰዎች ይህንን ባህሪዎ ለእርሶ ለመናገር ያፍራሉ ይጨነቃሉ ምናልባትም ቢነግሩት ያ ሰው ሊቀየም ወይም ደግሞ ሊከፋው ይችላል ብለው ስለሚያስቡ በዚህ የተነሳ የተሰወረው ማንነቶ ሳይነገርዎ በዛው ባህሪያዎት ይቀጥላሉ ፤ ነገር ግን እርሶ ደፍረውና ከሌሎች ግብረመልስ በመቀበል ይህንን ክፍል ማወቅ ይችላሉ።
* ይህንን ክፍል ማወቅ እራስዎን የበለጠ እንዲያውቁ እና ባህሪዎን እንዲያሻሽሉ ይረዳል።

4. ያልታወቀ ቦታ (Unknown Area):

* ይህ ክፍል እርስዎም ሆኑ ሌሎች የማያውቁትን ማንነትዎን ይወክላል።
* ይህ ክፍል ስለ እምቅ ችሎታዎችዎ፣ ያልተፈቱ ጉዳዮችዎ ወይም ንቃተ ህሊናዎ ሊሆን ይችላል።
* ይህንን ክፍል በራስዎ ጥረት ወይም በሌሎች እርዳታ ማወቅ ይችላሉ።
* ይህንን ክፍል ማወቅ ስለራስዎ አዲስ ነገር እንዲያውቁ እና እንዲያድጉ ይረዳል።

የጆሀሪ መስኮት ጥቅሞች:

* ራስን ማወቅን ያሻሽላል።
* ከሌሎች ጋር ያለውን ግንኙነት ያጠናክራል።
* የቡድን ግንኙነቶችን ያሻሽላል።
* ግልጽ እና ቀጥተኛ ግንኙነትን ያበረታታል።
* ግብረመልስን መቀበልን ያበረታታል።
* እምነትን ይገነባል።

በአጠቃላይ የጆሀሪ መስኮት ከራስዎ እና ከሌሎች ጋር ያለዎትን ግንኙነት ለማሻሻል የሚረዳ ጠቃሚ መሳሪያ ነው።

Natural or Social ናቹ?

ለ 12ኛ ክፍል ተፈታኞች መልካም ዜና

ጥያቄዎችን የምታገኙበትን ምርጥ ቻናሎች ልጋብዛቹ ትወዳላቹ።