የሰለምቴዎች ቻናል

ምንታዌ

በአላህ ስም እጅግ በጣም ሩኅሩህ እጅግ በጣም አዛኝ በሆነው፡፡

5፥17 እነዚያ አሏህ እርሱ የመርየም ልጅ አልመሢሕ ነው ያሉ በእርግጥ ካዱ፡፡ لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ

"ምንታዌ" ማለት "ሁለት" "ሁለትነት" ማለት ሲሆን በ451 ድኅረ ልደት በኬልቄዶን የጸደቀው "ዲያ ፊሲስ" δυο φύσις ትምህርት ነው፥ "ዲያ" δυο ማለት "ምንታዌ" "ሁለት" ማለት ሲሆን "ፊሲስ" φύσις ማለት ደግሞ "ባሕርይ"nature" ማለት ነው። በጥቅሉ "ዲያ ፊሲስ" δυο φύσις ማለት "ሁለት ባሕርይ" ማለት ሲሆን የኬልቄዶን ጉባኤ የአውጣኬን ትምህርት በማውገዝ፦ "ኢየሱስ ከሰው ጋር እና ከአብ ጋር "በባሕርይ የተስተካከለ"consubstantial" በአንድ አካል ያለ ውላጤ፣ ያለ ሚጠት፣ ያለ ትድምት፣ ያለ ቱሳሔ፣ ያለ ቡዓዴ ሁለት ባሕርይ አለው" የሚል እሳቤ ነበር።

፨ "ውላጤ" ማለት "መለወጥ" ማለት ሲሆን "ሥጋ ወደ መለኮት ተለወጠ" ወይም "መለኮት ወደ ሰውነት ተለወጠ" የሚል እሳቤ ነው።
፨ "ሚጠት" ማለት "መመለስ" ሲሆን "ሥጋ ከትንሳኤ ወይም ወደ ከእርገት በኃላ ወደ መለኮት ተመለሰ" የሚል እሳቤ ነው።
፨ "ቱሳሔ" ማለት "ቅልቅል" ማለት ሲሆን "ልክ እንደ ውኃ እና ማር ብርዝ አሊያም እንደ ወተት እና ቡና ማኪያቶ ጣዕም እና መልክ በመቀላቀል ተዋሐደ" የሚል እሳቤ ነው።
፨ "ትድምት" ማለት "መደመር" ወይም "መደረብ" ማለት ሲሆን "ልክ ልብስ በአካል እንደሚደረብ እና እንደሚለበስ መለኮት መለኮትን ሳይለቅ ሥጋ ጨመረ፣ ደረበ፣ ለበሰ" "ደመረ" የሚል እሳቤ ነው።
፨ "ኅድረድ" ማለት "ማደር" ማለት ማለት ሲሆን "ልክ ቤተመቅደስ አምላክ እንደሚያድር መለኮት ሥጋ ላይ አደረበት ወይም ልክ ውኃ በማድጋ፣ ሰይፍ በሰገባ፣ መጽሐፍ በተደጎሰ ማኅደር፣ ጽላት በታቦት እንደሚያድሩ መለኮት ሥጋ ላይ አደረበት የሚል እሳቤ ነው።
፨ "ቡዓዴ" ማለት "መለየት" ማለት ሲሆን "ልክ ብረት ብረትትነቱን ሳይለቅ ከእንጨት ጋር በብሎን ተለያይቶ እንደሚተሳሰር መለኮት ከሥጋ ጋር ተለያይቶ በአንድ አካል ተሳሰረ" የሚል እሳቤ ነው።

ይህንን የሁለት ባሕርይ እሳቤ የሚያራምዱት ካቶሊክ፣ የምሥራቅ ኦርቶዶክ እና ፕሮቴስንታንት ናቸው፥ ይህ ሁሉ ውዝግብ ግን በባይብል ላይ የለም። ከዚያ ይልቅ አምላክ እና ሰው ሁለት ለየቅል ባሕርዮት ሲሆኑ በአንድ ማንነት"person" አይኖሩም፥ ባሕርይ አንድ ሳይሆን አካል"person" አንድ አይሆንም፦
ኢሳይያስ 31፥3 ግብጻውያን ሰዎች እንጂ አምላክ አይደሉም። וּמִצְרַ֤יִם אָדָם֙ וְֽלֹא־אֵ֔ל
ሕዝቅኤል 28፥2 ነገር ግን ልብህን እንደ አምላክ ልብ ብታደርግም አንተ ሰው ነህ እንጂ አምላክ አይደለህም። וְאַתָּ֤ה אָדָם֙ וְֽלֹא־אֵ֔ל וַתִּתֵּ֥ן לִבְּךָ֖ כְּלֵ֥ב אֱלֹהִֽים׃

"አምላክ" መለኮታዊ ኑባሬ ከሆነ "ሰው" ሰዋዊ ኑባሬ ከሆነ ሰው እና አምላክ ሁለት ለየቅል ማንነት እና ምንነት ናቸው፦
ሆሴዕ 11፥9 እኔ አምላክ ነኝ እንጂ ሰው አይደለሁምና። כִּ֣י אֵ֤ל אָֽנֹכִי֙ וְלֹא־אִ֔ישׁ

"እኔ" እያለ የሚናገር አንድ ነጠላ ማንነት በምንነቱ ሰውነት ስለሌለበት "እኔ አምላክ ነኝ እንጂ ሰው አይደለሁምና" በማለት እንቅጩን ፍርጥ አርጎ ይናገራል። አምላክ በማንነት አንድ ስለሆነ አንድ አምላክ አለ፥ ሰው ግን በማንነት ብዙ ስለሆነ ብዙ ሰዎች አሉ፦
1ኛ ቆሮንቶስ 8፥4 ከአንዱም በቀር ማንም አምላክ እንደሌለ እናውቃለን። καὶ ὅτι οὐδεὶς Θεὸς εἰ μὴ εἷς.
1 ጢሞቴዎስ 2፥5 አንድ አምላክ አለና፥ በአምላክ እና በሰዎች መካከል ያለው መካከለኛው ደግሞ አንድ አለ፥ እርሱም ሰው የሆነ ክርስቶስ ኢየሱስ ነው። εἷς γὰρ Θεός, εἷς καὶ μεσίτης Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ἄνθρωπος Χριστὸς Ἰησοῦς,

በአንድ አምላክ እና በሰዎች መካከል ያለው መካከለኛ ከአንዱ አምላክ እየሰማ የሚያስተላልፍ ሰው ነበር፦
የሐዋርያት ሥራ 2፥22 ከአምላክ ዘንድ ለእናንተ የተገለጠ ሰው ነበረ። ἄνδρα ἀποδεδειγμένον ἀπὸ τοῦ Θεοῦ εἰς ὑμᾶς.
ዮሐንስ 8፥40 ነገር ግን አሁን ከአምላክ የሰማሁትን እውነት የነገርኋችሁን ሰው ልትገድሉኝ ትፈልጋላችሁ። νῦν δὲ ζητεῖτέ με ἀποκτεῖναι, ἄνθρωπον ὃς τὴν ἀλήθειαν ὑμῖν λελάληκα, ἣν ἤκουσα παρὰ τοῦ Θεοῦ·

እዚህ አንቀጽ ላይ ላኪ "አምላክ" ባለቤት ተላኪ "ሰው" ተሳቢ መሆኑ እና በባለቤት እና በተሳቢ መካከል "የሰማሁት" የሚል ተሻጋሪ ግሥ መሆኑ በራሱ አምላክ እና ሰው ሁለት የተለያዩ ማንነቶች መሆናቸውን ቁልጭ አርጎ ያሳያል፥ ከዚያም ባሻገር አምላክ በኑባሬ ከሰው በምንነት ስለሚለያይ አምላክ የተባለው ላኪ እና ሰው የተባለው ተላኪ ሁለት የተለያዩ ምንነቶች መሆናቸውን ፍንትው አርጎ ያሳያል። ስለዚህ መሢሑ ሰው፣ ነቢይ፣ መልእክተኛ ሆኖ ሳለ አምላክ ነው ያሉ በእርግጥ ካዱ፦
5፥17 እነዚያ አሏህ እርሱ የመርየም ልጅ አልመሢሕ ነው ያሉ በእርግጥ ካዱ፡፡ لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ

አምላካችን አሏህ ሂዳያህ ይስጣችሁ! ለእኛም ጽናቱን ይስጠን! አሚን።

✍ከዐቃቢ ኢሥላም ወሒድ
https://t.me/Wahidcom

ወሠላሙ ዐለይኩም

ሁለተኛው አምላክ

በአላህ ስም እጅግ በጣም ሩኅሩህ እጅግ በጣም አዛኝ በሆነው፡፡

23፥91 አሏህ ምንም ልጅን አልወለደም፡፡ ከእርሱም ጋር አንድም አምላክ የለም፡፡ مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِن وَلَدٍ وَمَا كَانَ مَعَهُ مِنْ إِلَـٰهٍ ۚ

"ክርስትና" የሚለውን ቃል ለመጀመሪያ ጊዜ የሰየመው አግናጢዮስ ዘአንጾኪያያ በ 110 ድኅረ-ልደት ነው። ክርስትና በአውሮፓ የተሸመነበት ድርና ማግ እንደሆነ ሁሉ የተዋረደበት ማቅ፣ የተገነዘበት በፍታ፣ የተከፈነበት ግምዣ ነው፥ ክርስትና የየአውሮፓ ግሪክ ወሮም"Graeco-Roman" ፍልስፍና እና የኢየሱስ ትምህርት ቅይጥ ነው። የክርስትና ታሪክ ምሁር አዶልፍ ሃርናክ "Outlines of the History of Dogma" በተባለው መጽሐፋቸው ላይ ክርስትና ሥሩን በሄሌናውነት"hellenism" አፈር ውስጥ እንዴት እንደሰደደ እንዲህ ሲሉ ተናግረዋል፦
"ክርስትና ሥሩን በሄሌናዊነት አፈር ውስጥ ሰደደ፥ በዚህም ምክንያት ለአብዛኞቹ ክርስቲያኖች ምሥጢር ሆነ"።
Outlines of the History of Dogma(Adolf Harnack) Page 194

በሄለናዊ ግሪክ ሥነ-ተረት"hellenistic Greek mythology" ስለ አማልክት ያላቸው እሳቦት "ዙስ" Ζεύς የሄርሜስ አባት ሲሆን ማዕረጉ "ሆ ቴዎስ ሆ ፓትሮስ" Ο Θεός ο Πατρὸς ነው፥ "ሆ ቴዎስ ሆ ፓትሮስ" ማለት "አምላክ አባት"God the father" ማለት ነው።
"ሄርሜስ" Ἑρμῆς ደግሞ የዙስ ልጅ ሲሆን በሰማይ እና በምድር መካከል ያለ መካከለኛ "መልእክተኛ" ነው። ይህ መልእክተኛው ልጅ ማዕረጉ "ሆ ቴዎስ ሆ ሁዎስ" Ο Θεός ο γιος ነው፥ "ሆ ቴዎስ ሆ ሁዎስ" ማለት "አምላክ ልጅ"God the son" ማለት ነው። አረማውያን አምላኪዎች በሊቃኦንያ ከተማ "አማልክት ሰዎችን መስለው ወደ እኛ ወርደዋል" በማለት በርናባስንም "ዙስ" ጳውሎስ "ሄርሜስ" አሉዋቸው፥ የድያ ካህን እና ሕዝቡ መሥዋዕት ሊሠውላቸው ወደዱ፦
የሐዋርያት ሥራ 14፥12 በርናባስንም "ዙስ" አሉት፤ ጳውሎስንም እርሱ በመናገር ዋና ስለ ነበረ "ሄርሜስ" አሉት። ἐκάλουν τε τὸν Βαρνάβαν Δία, τὸν δὲ Παῦλον Ἑρμῆν, ἐπειδὴ αὐτὸς ἦν ὁ ἡγούμενος τοῦ λόγου.

ዙስ በንግግር ሳይናገር ከእርሱ ተልእኮ የሚናገር መልእክተኛ ሄርሜስን እንደሚልክ በተመሳሳይ የማይናገረውን በርናባስን "ዙስ" የሚናገረውን ጳውሎስን "ሄርሜስ" የማለታቸው ምክንያት ይህ ነው፥ "ዙስ" Ζεύς በሮማውያን "ጁፒተር" ሲባል "ሄርሜስ" Ἑρμῆς ደግሞ በሮማውያን "ሜርኩርይ" ይባላል።
ከ 20 ቅድመ ልደት እስከ 50 ድኅረ ልደት ይኖር የነበረ ፊሎስ ዘእስክንድርያ የግሪክን ፍልስፍና ከአይሁድ ትምህርት ጋር የሚቀይጥ አይሁዳዊ ፈላስፋ እና መካከለኛ አፍላጦናዊነትን"middle platonism" የሚያቀነቅን የነበረ ሲሆን ስለ ሎጎስ እንዲህ ይላል፦
"ሎጎስ የአምላክ የበኵር ልጅ እና የአምላክ መልአክ ነው"። Frederick Copleston, A History of Philosophy, Volume 1, Continuum, (2003), pp. 458–462.

"ዲዩቴሮ ቴዎስ" δεύτερο Θεός ማለት "ሁለተኛ አምላክ" ማለት ሲሆን ይህ ሄለናዊ ፊሎስ ሎጎስን "ሁለተኛ አምላክ ነው" ብሎ ያስተምር ነበር፦
"በአምላክ የተነገረው ይህ የንግግር ዓረፍተ ነገር በጣም ተገቢ እና ምንም ውሸት የሌለበት ነበር፥ ሟች የሆነ ነገር የአጽናፈ ዓለም ታላቁ አባት በሆነው ምሳሌ ሊፈጠር አይችልምና። ነገር ግን(የተፈጠረው) የታላቁ ኑባሬ ቃል በሆነው "በሁለተኛው አምላክ" ምሳሌ በኃላ ነው"።
Philo: Questions and Answers on Genesis, Chapter 2 Number 62

"ሁለተኛው አምላክ" የሚለው ይሰመርበት! የእስክንድሪያው አርጌንስ ደግሞ ኢየሱስን "ሁለተኛ አምላክ" ብሎ ያስተምር ነበር፦
"ቢሆንም እኛ "ሁለተኛ አምላክ" ብለን ልንጠራው እንችላለን፥ "ሁለተኛ አምላክ" በሚለው ቃል ስንጠራው ሌሎችን በጎነቶችን የማካተት ችሎታ ካለው በጎነት በቀር ምንም ማለት እንዳልሆነ ይወቁ። Origen Against(Contra) Celsum, Book 5 chapter 39

"ሁለተኛው አምላክ" የሚለው ይሰመርበት! "ሄቴሮ ቴዎስ" ἕτερο Θεός ማለት "ሌላ አምላክ" ማለት ሲሆን ዮስጦስ ሰማዕቱ ትራይፎ ለሚባለው አይሁዳዊ ጓደኛው ኢየሱስን "ሌላ አምላክ" ብሎታል፦
"መጻሕፍትን ስለ ተረዳችሁ ላሳምናችሁ እሞክራለሁ፥ እኔ ከምለው ነገር አለ እና አለ ከተባለው፣ ለሁሉን ነገር ፈጣሪ የሚገዛ "ሌላ አምላክ" እና ጌታ አለ። እርሱም መልአክም ተብሎም ተጠርቷል"። Justin Martyr, Dialogue with Trypho, chapter 56

"ሌላ አምላክ" የተባለው ኢየሱስ "ለሁሉን ነገር ፈጣሪ" ለተባለው ለአብ ይገዛል፥ ዮስጦስ ይህንን ሌላ አምላክ መልአክ ተብሎ የተጠራ እና ለሙሴ የተናገረው አምላክ ብሎ የጠራው ከሁሉ ነገር ፈጣሪ ከሆነው ማንነት ለይቶታል፦
የአብርሃም አምላክ፣ የይስሐቅ አምላክ እና የያዕቆብም አምላክ የነበረው ለሙሴ የተናገረው አምላክ የሁሉ ነገር ፈጣሪ አይደለም"።
Dialogue with Trypho (Justin Martyr) Chapter 60.

ትራይፎም አምላክ እና መልአክ የተለያዩ ምንነቶች እንደሆነ ሲነግረው ዮስጦስም የሰማይ ነገርን ሁሉ ትቶ በትንሽ የምድር ክፍል የሚመጣው ሌላው አምላክ ኢየሱስ እንጂ የሁሉም ነገር ፈጣሪ እና አባት የተባለው አንድ አምላክ አብ እንዳይደለ ነግሮታል፦
"አንተ እንዳልከው "ሁለቱ መልአክ እና አምላክ ነበሩ" ቢሆን በጣም ትንሽ ዕውቀት ያለው ሰው ካልሆነ በቀር፦"የሁሉም ነገር ፈጣሪ እና አባት የሰማይ ነገርን ሁሉ ትቶ በትንሽ የምድር ክፍል ላይ ታየ" ብሎ ለማስረገጥ አይደፈርም"።
Dialogue with Trypho (Justin Martyr) Chapter 60.

ዮስጦስ የጂፒተር ልጆች ለሚባሉት ለግሪካውያን የአምላክ በኵር የሆነው ቃል ያለ ተራክቦ መገኘት "እናንተ የጂፒተር ልጆችን ከምታምኑባቸው ጋር ተመሳሳይን እንጂ የተለያየ ነገር አላመጣንም" በማለት ዓይኑን አፍጦ እና ጥርሱን አግጦ ትምህርቱ ከአረማውያን ጋር እንደሚመሳሰል ተናግሯል፦
"እንዲሁ የአምላክ በኵር የሆነው ቃል ያለ ተራክቦ መገኘት እና መምህራችን ኢየሱስ ክርስቶስ ተሰቀለ፣ ሞተ፣ ተነሳ እና ወደ ሰማይ ዐረገ ስንል እናንተ የጂፒተር ልጆችን ከምታምኑባቸው ጋር ተመሳሳይን እንጂ የተለያየ ነገር አላመጣንም"።
The First Apology (St. Justin Martyr) chapter 21

እንግዲህ ሐዋርያት "አንድ አምላክ አብ ነው" ብለው ስላስተማሩ "አሐዳውያን"unitarian" የነበሩ ሲሆን ከሐዋርያት ቀጥለው የመጡት አበው የሄሌናዊውን ዐረማዊነት በመቀየጥ ከአንዱ አምላክ ከአብ ሌላ ኢየሱስን ሁለተኛ እና ሌላ አምላክ በማድረጋቸው "ክልዔታውያን"Binitarian" ነበሩ። የክርስትና ታሪክ ምሁር ኤድዋርድ ጊቦን "History of christianity" በተባለው መጽሐፋቸው ላይ ስለ ክርስትና ዐረማዊነት"paganism" እንዲህ ሲሉ ተናግረዋል፦
"አረማዊነት በክርስትና ድል ቢነሳም ክርስትናም በዚያው መጠን በአረማዊነት ተበክሏል"።
History of christianity (Edward Gibbon) page XVI(16)