የስብዕና ልህቀት

#ጤነኛው_ድሀ_እና_በሽተኛው_ሀብታም

ጤናው የተጓደለ ሀብታምና ጤናው የተሟላ ድሀ ነበሩ፡፡ ሁለቱም እርስ በርስ ይቀናናሉ፡፡ ሀብታሙ ሰው ለጤናው ሲል ሀብቱን አሳልፎ ቢሰጥ ይወዳል፡፡ በተቃራኒው ደግሞ ድሀው ለገንዘብ ሲል ጤናውን ቢሰጥ ይመርጣል፡፡
ፈላጊና ተፈላጊን የሚያገናኝ በዓለም ታዋቂ የሆነ የቀዶ ጥገና ሐኪም የአንድን ሰው አእምሮ ለሌላ ሰው የመተካት ጥበብን ማግኘቱ ተሰማ፡፡ ድሀውና ሀብታሙም ሰው በሐኪሙ አማካይነት ድሀው ጤናውን ለሐብታሙ አሳልፎ ሊሰጥ፣ ሀብታሙም ለጤና ሲል ሀብቱን በሙሉ ለድሀው ሊሰጥ ተስማምተው ተዋዋሉ፡፡ ከቀዶ ጥገናው በኋላ ሀብታሙ ሰው ከጥሩ ጤና ጋር ድሀ ሲሆን፣ ድሀው ደግሞ ጤናውን አጥቶ ሀብታም ሆነ፡፡
ቅይይሩ ስኬታማ ነበር፡፡

ከዚህ በኋላ የተፈጠረውን ታሪክ እንመልከት፡-
በፊት ሀብታም የነበረው ሰው ሁልጊዜም የስኬታማነት አስተሳሰብ ስለነበረው ሌላ ሀብት መሰብሰብ ቻለ፡፡ ምንም እንኳን የስኬት አመለካከት ቢኖረውም፣ ስለጤናው ግን ዘንግቶ አያውቅም፡፡ ሁልጊዜ ያመኛል ብሎ ፍርሃት ያድርበታል፡፡ ትንሽ ህመም ሲሰማውም አጋኖ ነው የሚመለከተው። ይህ አመለካከቱ ቀልጣፋ የነበረውን አካል እያደከመው መጣ፡፡ በሌላ አገላለፅ ሀብታም፣ ግን በሽተኛ ሆነ፡፡

ወደ አዲሱ ሀብታም ግለሰብ ደግሞ እንሂድ፡፡ ይህ ሰው ሁልጊዜም የነበረው አመለካከት የድህነት ነው፡፡ ባገኘው ሀብት የተመጣጠነ አዲስ የሕይወት ደረጃ ከመመስረት ይልቅ ገንዘቡን የማይረባ ቦታ ላይ ይበትነው ገባ፡፡ ሞኝና ገንዘብ አይጣጣሙም የሚለው የድሮ አባባል በዚህ ሰው ላይ ሰራ። በአጭር ጊዜ ውስጥ ገንዘቡ ሁሉ አለቀና ወደ ድህነቱ ተመለሰ፡፡ ሰውነቱስ? የህመም ስሜት ተሰምቶት አያውቅም፡፡ ራሱን ጤነኛ አድርጎ ይመለከታልና አእምሮው የተቀየረ ቢሆንም እንኳን ጤንነቱ ግን ትቶት አልሄደም፡፡ ተረቱ ሁለቱም ሰዎች ወደ ቀድሞ ቦታቸው መመለሳቸውን አውስቶ ያበቃል፡፡ ከዚህ ተረት ምን ትማር ይሆን? “አንተነትህ በአስተሳሰብህ ይለካል!” ወይም “የምታስበውን ትሆናለህ!”

ልብና መስታወት

አንዳችም ሳይጨምር፣ አንዳችም ሳይቀንስ፣
በተሰጠው መጠን ለሁሉም ሲመልስ፣
ከትዝታ ገጹ ምንም ሳይጽፍበት ፤
መስታወት ብቻ ነው ኑሮን ያወቀበት::

ልብ ግን አቃተው!
በመጣው ሲደሰት፣ በሄደው ሲከፋ፣
ውለታ ሲደምር፣ ቅያሜ ሲያጣፋ፣
ከሚስጥር ሆድ ዕቃው ነገር ሲያመሰኳ
ቀለም አልባ ሆነ ይቅርታችን መልኳ።

ምንጭ -የመንፈስ ከፍታ
ደራሲ-ሩሚ
በረከት በላይነህ እንደተረጎመው!!

7⃣ ዐይን-ገላጭ የጃፓኖች የሕይወት ጭብጥ!

1⃣ IKIGAI

፨ በሕይወት ውስጥ ዓላማህን ድረስበት።
፨ ሰርክ ማለዳ የመንቃትህን ምክንያት እወቅ።
፨ አስፈላጊነትህን (ለዓለም)፣ ጥንካሬህን፣ ዝንባሌህን የተወዳጀ የሆነ ነገር አስስ። ይሄ ነው ለሕይወትህ ትርጉም የሚሰጣት።

2⃣ SHIKITA GA NAI

፨ መለወጥ የማይቻልህን ነገር ተወው፣ ልቀቀው።
፨ ካንተ ቁጥጥር ውጪ አንዳንድ ነገሮች መኖራቸውን እና ያም ያለ መሆኑን ተረዳ። ሂድ እና መቀየር በምትችለው ነገር ላይ ትኩረት አድርግ።

3⃣ WABI-SABI

፨ በጎዶሎነት ውስጥ ሠላምን አግኝ።
፨ ራስህ እና ሌሎችን ጨምሮ በሕይወት ውስጥ ምንም ነገር ፍፁም አለመሆኑን ተገንዘብ።
፨ ለእንከን-የለሽነት ከመትጋት ይልቅ ሕይወትን ልዩ በሚያደርጋት ጎዶሎነት ውስጥ ደስታን አጣጥም።

4⃣ GAMAN

፨ በፈታኝ ጊዝያቶች ክብርህን ጠብቅ።
፨ ፈተና ውስጥ እንኳ ብትሆን የሥሜት-ብስለትህን እና ራስ-ገዝነትህን አሳይ።
፨ ታጋሽ፣ ፅኑ፣ ተረጂ ለመሆን እንዳትዘነጋ።

5⃣ OUBAITIORI

፨ ራስህን ከማንም ጋር እንዳታወዳድር።
፨ ሁሉም የተለየ ጊዜ-ቤት እና ልዩ ጎዳና አለው።
፨ ራስህን በሌላው ለመለካት ከመሞከር ይልቅ በራስህ መሻሻሎች ብቻ ማተኮርህ አስፈላጊ ነው።

6⃣ KAIZEN

፨ ሰርክ በሁሉም የሕይወትህ ክፍል ውስጥ መሻሻሎችን ፈልግ!
፨ ጥቃቅን ለውጦች እንኳ መጠራቀም ችለው በጊዜ ሂደት ውስጥ ግዙፍ ለውጥ ያመጣሉ።

7⃣ SHU-HA-RI

"ተማሪዎቹ ሲዘጋጁ መምህሩ ይገኛል።"
―Teo Te Ching

👉 (እንዴት) ስለመማር እና በዘዴው ስለመጠበብ ማወቂያ መንገድ ነው። ከዕውቀቱ ለመድረስ ሶስት ደረጃዎች አሉት።

፨ SHU: የአንዱን አዋቂ (master) ትምህርት በመከታተል መሰረቶቹን መቅሰም!
፨ HA: ከአዋቂው የተቀሰመውን ትምህርት ከሙክረት በማዋሃድ የተግባር ልምምድ መጀመር።
፨ RI: ይሄ ደረጃ የሚያጠነጥነው ፈጠራዎች ላይ እና ትምህርቶቹን በተለያዩ መስኮች የመተግበር ችሎታ ላይ ነው።

ያልተፈተሹ ባህሪያት

“ትዕግስት ስጠኝ ብለን ስንጠይቅ፤ የሚሰጠን እረጅም ሰልፍ ነው” ትላለች ጸሀፊ ትሬሲ ማክሚላን። ትዕግስትን ስንጠይቅ የሚሰጠን ትዕግስትን የምንለማመድበት መድረክና ትዕግስትን የምናዳብርባቸው ሁኔታዎች እንጂ ትዕግስት ልክ እንደተሰጥዎ ከላይ አይቸረንም። ለዛሬ ጽሁፌ መነሻ የሆነኝ ሀሳብ እንደሚከተለው ነው።

አንዳንዴ እራሳችንን ባላሰብነው ሁኔታ ውስጥ እናገኘውና ከራሳችን የማንጠብቀው ባህሪ ሲንጸባረቅብን እንደነግጣለን። ለወትሮ እኮ እንዲህ አልነበርኩም በማለት ግራ ይገባናል። ተሳድበን የማናውቅ ሰዎች በሆነ አጋጣሚ ሌላውን ሰው ስናጥረገርገው፤ ትዕግስተኛ ነን ብለን የምናስብ ሰዎች ቀጠሮዋችን እረፈደ ብለን የታክሲውን ሹፌር ስናመናጨቀው፤ ቂመኛ አይደለሁም ስንል የከረምን ሰዎች የወደድነው ሲከዳን ለበቀል ስናደባ፤ በደላችንን ይቅር በለን እያልን ጠዋት ማታ እየጸለይን የበደሉንን ሰዎች ይቅር ማለት ሲከብደን፤የሌሎች ሰዎች ማግኘት ያስደስተናል የምንል ሰዎች እኛ የተመኘነውን ሌላው ሰው ላይ ስናየውና ሲከፋን፤ ፈራጅ አይደለንም ስንል ከርመን የእኛ ህልውና ሲነካ የፍርድ ወንበር ላይ ቁጢጥ ስንል፤ ባህሪያችን ለገዛ እራሳችን እጅግ ግራ ያጋባል።

ማንነታችን የሚገለጸው እኛ ስለራሳችን ባለን አመለካከት ወይም ሌሎች ሰዎች ስለኛ ባላቸው አመለካከት ሳይሆን፤ እኛ ለሁኔታዎች በምንሰጠው ምላሽ ነው። ሰው እንቃለው የሚል ሰው ባያጋጥምም ፤ ሰው እጠላለሁ የሚል ሰው ስምተን ባናውቅም ሰው የሚንንቅና የምንጠላ ሰዎች ግን አንጠፋም። ከእኔ ከእራሴ ጭምር በውስጣችን መጥፎ ስሜት ያድራል ብለን ማሰቡ ይከብደናል፤ ይከብደናል ብቻም ሳይሆን ለማሰብም አንፈልግም። እውነታው ግን ከዚህ የተለየ ነው። “እኔ” ብለን የምንጠራው ማንነት በአብዛኛው የተገነባው ባልተፈተሹ ባህሪያቶቻችን ነው። ስለራሳችን ስናወራ በአብዛኛው የምናወራው በሀሳብ ስለገነባነው ማንነት እንጂ፤ በተግባር ስለምነተገብረው ባህሪዎቻችን አይደለም።

እኔ እንዲህ ነኝ ብሎ በድፍረት መናገሩ ከባድ የሚሆነውም ለዚህ ነው፤ ሁላችንም ያልተፈተኑ ባህሪያቶችን አጭቀን ስለምንቀሳቀስ። አብዛኛው ባህሪያቶቻችንና አስተሳሰቦቻችን በቲዎሪ ደረጃ እንጂ በሙከራ የተረጋገጡ አይደሉም። መልካምነታችን፤ ትዕግስተኛነታችን፤ ፍትሃዊነታችን፤ ሰው አክባሪነታችን፤ እውነተኛነታችን ተገቢውን ፈተና አላለፉም። ፈተና ስል እውነተኛ ባህሪዎቻችንን እንድናጸባርቅ የሚያስገድዱን ሁኔታዎችን ነው። ጊዜ ስለተረፈን ከኋላችን ያለውን ተሰላፊ ከፊታችን ስላስቀደምነው ትዕግስተኛ ልንባል እንችላለን? በፍጹም!!! የማንኛችንም መልካምነትና ጥንካሬ በመልካም አጋጣሚዎች ሊረጋገጥልን አይችልም። በፈተናዎችና በአስቸጋሪ ሁኔታዎች ውስጥ የምናሳያቸው ባህሪያቶች ይበልጥ እኛን ይገልጹናል።

ለዚህ ነው አንዳንዴ ውሳኔዎቻችንና ድርጊቶቻችን የሚያስደነግጡን። ተፈትነን ያገኘናቸው ባህሪዋቻችን ስላልሆኑ ልንጠቀምባቸው በሚገባን ቦታ ይጠፉብናል። ይህንን ማወቁ ምን ይጠቅምናል? ለሁለት ነገር ይጠቅመናል ብዬ አስባለው። አንደኛው ከውሸተኛ ማንነት ቀስ እያለ ያላቅቀናል፤ ሙሉ በሙሉ መላቀቅ ለሰው ልጅ ቢከብድም። የሚሰማንን ስሜት በካድን ቁጥርና “እኔ እኮ እንዲህ አይደለሁም” በማለት እራሳችንን በተከላከልን ቁጥር ባህሪያችንን ማሻሻል አስቸጋሪ ይሆንብናል። ከእራሳችን ጋር እየተቆራረጥን በቅዠት አለም ውስጥ መኖሩን እንለምደዋለን።በሌላ በኩል ማንነትና ባህሪያችንን ለሁኔታዎች ከምንሰጠው ምላሽ ተነስተን መዳኘት ከቻልን፤ ከእውነተኛ ምንነታችን ጋር እንቀራረባለን። የትኛው ባህሪያችን ላይ ይበልጥ ማሻሻል እንዳለብን ግልጽ ይሆንልናል። ስለራሳችን ባህሪ እርግጠኛ ሆኖ መናገሩ የሚያስከፍለው ዋጋ አለ፤ እሱም ወደ እውነት የሚወስደውን ጎዳና ያጠብብናል።እውንተኛ ማንነታችንን ለማወቅ ከፈለግን ስለራሳችን የምናስበውን ሳይሆን፤ ለሁኔታዎችና ለአጋጣሚዎች የምንሰጠውን ምላሽ ልናስተውል ግድ ይለናል። ሁለተኛው ጥቅም “እኔ ብሆን ኖሮ” በሚለው የፍርድ ዱላ እርስ በራሳችን ከመፈነካከት ያድነናል።

“ የሰው ባህሪያት በሁኔታዎችና በአጋጣሚዎች አይፈጠርም፤ በሁኔታዎችና በአጋጣሚዎች ይጋለጣል እንጂ”- ዚግ ዚግለር

ስልጣን የሌለው አንድም ሰው
የለም!

ስልጣን እንደሚያባልግ በሎርድ አክተን የተነገረውን ዝነኛ አባባል ሳትሰሙ አትቀሩም፡፡ አባባሉ እውነት አይደለም፡፡ በተወሰነ መልኩ ሰውየው የታዘቡት ነገር ትክክል ቢሆንም እውነት አይደለም። ስልጣን በፍፁም ማንንም ሰው አያባልግም፡፡ እንደዚያም ሆኖ ሎርድ አክተን ትክክል ናቸው - ምክንያቱም ሁልጊዜም ሰዎች በስልጣን ሲባልጉ እናያለን፡፡ ስልጣን እንዴት ሰዎችን ሊያባልግ ይችላል?

በሌላ መልኩ ካየነው እንዲያውም የባለጉ ሰዎች ስልጣንን ማግኘት ይሻሉ፡፡ በእርግጥ ስልጣን በሌላቸው ጊዜ ብልግናቸውን በይፋ መግለፅ አይችሉም፡፡ ስልጣን ካላቸው ግን ነፃ ናቸው፡፡ የዚያን ጊዜ ከስልጣናቸው ጋር ስለሚንቀሳቀሱ አይጨነቁም፡፡ የዚያን ጊዜ እውነተኛ ማንነታቸው ፀሃይ ይሞቃል፤ እውነተኛ ገፅታቸውንም ያሳያሉ፡፡

ስልጣን በፍፁም ማንንም ሰው አያባልግም፡፡ ነገር ግን ባለጌ ሰዎች ወደ ስልጣን ይሳባሉ፡፡ እናም ስልጣን ሲኖራቸው ስልጣናቸውን በእርግጥም ፍላጐቶቻቸውን እና ጥልቅ ስሜቶቻቸውን ለማሟላት ይጠቀሙበታል፡፡

የዚህ አይነቱ ነገር ያለ ነው፡፡ አንድ ሰው በጣም ትሁት ሊሆን ይችላል የፖለቲካ ስልጣን ለማግኘት ሲፈልግ በጣም ትሁት ሊሆን ይችላል ታውቁትም ይሆናል - በመላው የህይወት ዘመኑ በጣም ጥሩና ትሁት ሰው እንደነበር ታውቁ ይሆናል፤ እናም ትመርጡታላችሁ፡፡ ስልጣን የያዘ ጊዜ ግን ለውጥ ይኖራል፤ ከዚያ በኋላ የድሮው አይነት ሰው አይደለም፡፡ በዚህ ለውጥ ሰዎች በጣም ይገረማሉ- እንዴት ስልጣን ያባልጋል?

በእርግጥ የሰውየው ትህትና የውሽት፣ የማሳሳቻ ነበር፡፡ ትሁት የነበረው ደካማ ስለነበረ ነው፤ ትሁት የነበረው ስልጣን ስላልነበረው ነው፤ በሌሎች ሀይለኛ ስዎች እንዳይደፈጠጥ ስጋት ስለነበረበት ነው ትሁት የነበረው፡፡ ትህትናው የፖለቲካ መሳሪያው ፖሊሲው ነበር። አሁን ግን መስጋት አያስፈልገውም፤ አሁን ማንም ሊደፈጥጠው ስለማይችል መፍራት አያስፈልገውም፡፡ ስለሆነም አሁን ወደ እውነተኛ ተፈጥሮው መምጣት አለበት፣ አሁን እውነተኛውን የገዛ ራሱን ማንነት መግለፅ ይችላል፡፡ በዚህ ጊዜ የባለገ መስሎ ይታያል።

በስልጣን ላይ ያሉ ሰዎች ስልጣናቸውን በአግባቡ መጠቀም ይቸግራቸዋል፡፡ ምክንያቱም በመጀመሪያ ደረጃ ስልጣናቸውን አላግባብ ለመጠቀም የሚፈልጉ ሰዎች ብቻ ናቸው ስልጣን ላይ ዝንባሌ የሚያድርባቸው፡፡ ትንሽ ስልጣን ካላችሁ እራሳችሁን ታዘቡ፡፡ አሁን መንገድ ዳር የምትቆሙ ተራ ደንብ አስከባሪዎች ልትሆኑ ትችላላችሁ። ነገር ግን አጋጣሚውን ካገኛችሁ ስልጣናችሁን አላግባብ ትጠቀሙበታላችሁ፤ ማንነታችሁን ታሳያላችሁ፡፡

ሙሳ ናስረዲን ደንብ አስከባሪ ሆኖ ያገለግል ነበር፡፡ እናም አንዲትን ሴት መኪና እየነዳች አያለ ይይዛታል፡፡ በእርግጥ በወቅቱ ሴትና መኪና በፍፁም አብረው አይሄዱም የሚል ሀሳብ ነበረ፡፡ ሴትየዋም ታዲያ ስህተት ፈፅማ ነበር፡፡ ሙላ ማስታወሻ ደብተሩን አወጣና መፃፍ ሲጀምር፣ ሴቲቱ «ቆይ! ጠቅላይ ሚኒስትሩን ስለማውቃቸው አትጨነቅ» አለችው፡፡ ሙላ ግን መፃፉን ቀጠለ፡፡ ምንም አይነት ከበሬታ አላሳያትም፡፡ «ሀገረ ገዢውንም ጭምር እንደማውቃቸው ታውቃለህ ወይ?» አለችው ሴቲቱ፡፡ ሙላ ግን አሁንም መፃፉን ቀጠለ፡፡

«ስማ ምን እያደረግህ ነው? ፕሬዝዳንቱንም እኮ አውቃቸዋስሁ!» አለችው ሴትየዋ፡፡

በዚህ ጊዜ ሙላ «የኔ እመቤት ትሰሚያለሽ? ሙላ ናስረዲንንስ ታውቂዋለሽ?» ብሎ ጠየቃት፡፡

‹‹ኧረ በፍፁም ስለ እሱ ሰምቼ አላውቅም፡፡»

«አንግዲያውስ ሙላ ናስረዲንን ካላወቅሽ ችግር ላይ ነሽ፡፡»

ስልጣን ሲኖራችሁ ... ነገሮች ቀላል አይሆኑም - አይደለም እንዴ? ዙሪያ ገባውን መታዘብ ትችላላችሁ፡፡ በአንድ የባቡር ጣቢያ ትኬት መሸጫ መስኮት ፊት ለፊት ቆማችሁ ሳለ፣ ትኬት ቆራጩ አንድ የሆነ ነገር ማድረጉን ይቀጥላል
ምንም የሚሰራው ነገር እንደሌለ
ብታውቁም፣ እሱ ግን ወረቀት ከወዲያ ወዲህ ማገላበጥ ይይዛል፡፡ ሊያዘገያችሁ ይፈልጋል፤ አሁን ስልጣን እንዳለው ሊያሳያችሁ ይፈልጋል፡፡ «ቆይ!» ይላችኋል፡፡ እናንተን እምቢ ለማለት ይህን
አጋጣሚ መጠቀም አለበት፡፡

ይህንን ነገር በገዛ ራሳችሁ ውስጥም አስተውሉት፡፡ ልጃችሁ ይመጣና «አባዬ ውጪ ወጥቼ ከነ አቡሽ ጋር ኳስ መጫወት «እችላለሁ ወይ?» ብሎ ይጠይቃል፡፡ «አይሆንም!› ትሉታላችሁ፡፡ ልጃችሁም ሆነ እናንተ የኋላ፣ ኋላ እንደምትፈቅዱለት ታውቃላችሁ፡፡ ከዚያ ልጁ መበጥበጥ፣ መዝለል፣ መጮህ ይጀምራል፡፡ «ሄጄ መጫወት እፈልጋለሁ» እያለ ይነተርካችኋል፡፡ በመጨረሻ «እሺ በቃ ሂድ» ትሉታላችሁ፡፡ ይህንን አስቀድማችሁ በደንብ ታውቁታላችሁ፤ ከዚህ በፊት የዚህ አይነቱ ነገር አጋጥሟችኋል፡፡ ደግሞም ውጪ ወጥቶ ኳስ መጫወት ችግር እንደሌለበት ታውቃላችሁ፡፡ ታዲያ ለምን እምቢ ትሉታላችሁ?

ስልጣን ካላችሁ ስልጣናችሁን ለማሳየት ትፈልጋላችሁ፡፡ ልጃችሁም የራሱ ስልጣን ስላለው መዝለል ይጀምራል፤ ሁከት ይፈጥራል ምክንያቱም ረብሻ እንደሚፈጥር እና ጐረቤቶቻችሁም ሰምተው በመጥፎ ሁኔታ እናንተን ሊያዩዋችሁ እንደማትፈልጉ ያውቃል፡፡ ስለዚህ ትሉታላችሁ፡፡

በሁሉም የሰው ልጅ ገጠመኝ ውስጥ ይሄ ነገር በተደጋጋሚ ሲፈጠር ታያላችሁ ሰዎች በየቦታው ስልጣናቸውን እያሳዩ ነው፤ ሰዎችን ያበሻቅጣሉ፣ ወይም በሌሎች ይበሻቀጣሉ፡፡ አንድ ሰው ካበሻቀጣችሁ እናንተም ወዲያውኑ የሆነ ቦታ ላይ የደረሰባችሁን በደል ለመበቀል ደካማ ሰዎችን ታገኙና በተራችሁ ታበሻቅጣላችሁ::

በመስሪያ ቤታችሁ ውስጥ አለቃችሁ ካበሻቀጣችሁ ቤታችሁ መጥታችሁ ሚስታችሁን ታበሻቅጣላችሁ፤ ሚስታችሁም የሴቶች መብት ታጋይ ካልሆነች ልጇ ከትምህርት ቤት እስኪመጣ ድረስ ጠብቃ ታበሻቅጠዋለች፡፡ ልጇም ቢሆን ዘመናዊ ከሆነ፣ አሜሪካዊ ከሆነ መኝታ ክፍሉ ይሄድና መጫወቻዎቹን ይሰባብራል ምክንያቱም እሱ ማበሻቀጥ የሚችለው መጫወቻዎቹን ብቻ ነው፡፡ እሱም ስልጣኑን መጫወቻዎች ላይ መግለፅ ይችላል፡፡ ሁኔታው በዚህ መልኩ ይቀጥላል። እንግዲህ ጨዋታው ይህንን ይመስላል፡፡ እውነተኛው ፖለቲካም ይኸው ነው...

ደግሞም ሁሉም ሰው ዓይነቱ ይለያይ እንጂ ስልጣን አለው᎓᎓ ስልጣን የሌለው አንድም ሰው አታገኙም፤ እስከ መጨረሻው ድረስ ብትሄዱ ስልጣን የሌለው ሰው ማግኘት አትችሉም፡፡ አንድ ሰው አንድ የሆነ ስልጣን ይኖረዋል፤ ቢያንስ ውሻውን በእርግጫ ነርቶ ስልጣኑን ይገልፃል፡፡ ሁሉም ሰው አንድ የሆነ ቦታ ላይ ስልጣን ይኖረዋል፡፡ ስለዚህ ሁሉም ሰው ፖለቲካ ውስጥ ይኖራል፡፡ የየትኛውም የፖለቲካ ፓርቲ አባል አትሆኑ ይሆናል፤ ይሄ ማለት ግን ፖለቲካዊ አይደላችሁም እንደማለት ተደርጉ አይታይም፡፡ ስልጣናችሁን በአግባቡ ካልተጠቀማችሁ ፖለቲከኞች ናችሁ፡፡ ስልጣናችሁን በአግባቡ የምትጠቀሙ ከሆናችሁ ግን ፖለቲከኛ አይደላችሁም፡፡

ስልጣናችሁን አላግባብ አለመጠቀማችሁን እወቁ፡፡ ይህን ከተገነዘባችሁ ይህንን በማድረጋችሁ አዲስ ብርሃን ታያላችሁ፤ እንዴት እንደምትንቀሳቀሱም ታያላችሁ - የዚያኔ በጣም እርጋታ የተላበሳችሁ እና አስተዋዮች ትሆናላችሁ፡፡ የአእምሮ ሰላምና ፀጥታን ታገኛላችሁ።

ምንጭ ፦ ህያውነት ፫ (ኦሾ)

እስቲ ጠይቂለት

ይሄ ጭንቅላቴ
“ዓለም የሚለውጥ፣
ብልህ የሚያታልል፣
ሁሉ የሚመኘው-ሃሣብ አለኝ!” ብሎ -
                      ኩራት ኩራት ካለው
አትጠራጠሪ!
የሃሣቡ አስኳል አንቺ ነሽ ማለት ነው።

ይሄ ድህነቴ!
“ከዕንቁ የተወደደ፣
ከገበያ የሌለ፣
ገንዘብ የማይገዛው – ንብረት አለኝ!” ብሎ
                      ኩራት ኩራት ካለው፤
አትጠራጠሪ
ብቸኛ ንብረቱ አንቺ ነሽ ማለት ነው᎓᎓

ይህ ምንም እኔነት!!
ራሱን ፍለጋ ወደነፍሱ ዘምቶ፤
በእርካታ ቢጠመቅ የፈካ ገጽ አይቶ፡፡
ከዚያ
“ራሴን አገኘሁ፣
ስኬቴን ጨበጥኩት፣
አቅሜን መዘንኩት!” በተሰኘ ዜማ -
               ፎክር ፎክር ካለው፤
አትጠራጠሪ
የተገኘው ምስል ያንቺ ነው ማለት ነው።

እኔ የምልሽ ግን?
ይሄ ፈጣሪያችን ፣
አካል ነፍስያዬን፣
ክብደቴን፣ ቁመቴን፣
ስፋቴን፣ ጥልቀቴን፣
መለያ ቀለሜን፣
የምናብ ዓለሜን፣
አንስቶ ያስረከበሽ ሕልምና ዕውኔን፤
እስቲ ጠይቂልኝ የት ጥሎኝ ነው እኔን?

ምንጭ -የመንፈስ ከፍታ
ደራሲ-ሩሚ
ገጣሚ በረከት በላይነህ እንደተረጎመው!

"ሰው የተፈጠረለትን አላማ መረዳት ሲሳነው ደስታና እርካታ ይርቀዋል፡፡"
አርስቶትል

በህልውናችን ውስጥ ያለምክንያት የሚፈጠር ነገር የለም፡፡ ከእያንዳንዱ ፍጥረት በስተጀርባ አላማ አለ፡፡ ህይወትም ሆነ ሞት የተፈጠሩት በምክንያት ነው፡፡ ተፈጥሮ ማንኛውንም ነገር በከንቱ አትፈጥርም

ሰዎችም እንዲሁ የራሳቸው ተፈጥሯዊ አላማ፣ ግብና አቅጣጫ አላቸው፡፡ የአላማቸውና የተልእኳቸው ስኬት ውበት፣ እርካታና ደስታን ይፈጥራል፡፡ አምላክ ሰውን የፈጠረው በምክንያት፣ በአላማ ነው፡፡ ሰው የተፈጠረለትን አላማ መረዳት ሲሳነው ደስታና እርካታ ይርቀዋል፡፡ በአንጻሩ የተፈጠረበትን ምክንያት ተገንዝቦ ተልእኮውን ማሳካት ሲችል የአእምሮ ሰላምና የመንፈስ እርካታን ያገኛል፡፡

በብዙሀኑ ዘንድ ( Self - Realizationism) በመባል ፣ የሚጠራው የአርስቶትል የስነ ምግባር ፍልስፍና መልካም ህይወት ወይም ደስተኝነት ባህሪን፣ ሰብእናንና እምቅ ሀይልን ሙሉ ለሙሉ ጥቅም ላይ ከማዋል ይመነጫል የሚለውን እሳቤ መሰረት ያደረገ ነው፡፡

አንድ ህጻን እንደተወለደ ሰው አይባልም  ሰው የመሆን  እምቅ ሀይል ያለው ግን ሰው ለመባል ያልደረሰ ፍጡር ነው፡፡ እውነተኛ ሰው ለመሆን እምቅ ሀይሉ እውን ሆኖ መታየት አለበት፡፡

አንድ ሰው ከቤትሆቨን ያልተናነሰ ዜማዊ ተሰጥኦ ተችሮት ተሰጥኦውን ማወቅ ከተሳነው ወይም እያወቀ መጠቀም ካቃተው ከቶውኑ አርቲስት ሊሰኝ አይችልም፡፡ ታላቅ አርቲስት ለመሆን የሚያበቃ እምቅ ሀይል ቢኖረውም ሀይሉንና ተሰጥኦውን ጥቅም ላይ እስካላዋለው ድረስ የአርቲስትነት ተሰጥኦ ስላለው ብቻ አርቲስት አይባልም፡፡

እንደ አርስቶትል እሳቤ የሰው ልጅ ተቀዳሚ አላማ ተፈጥሮውና ተሰጥኦው እስከፈቀደለት አጥናፍ ተለጥጦ እምቅ ሀይሉን እውን ማድረግና ምሉእነትን መጎናጸፍ ነው፡፡ ይህን ማድረግ የቻለ ሰው ተልእኮውን ከመወጣት ስሜት የሚመነጭ የተሟላ እርካታና ደስታ ያገኛል፡፡

አንድ የአበባ ዘር ሊያብብ፣ ሊፈካና ሊያፈራ የሚችለው የእድገት ኡደቱን አጠናቆ ውበቱንና ሙሉነቱን አሟልቶ ሲገኝ ብቻ ነው፡፡ ሰው በርካታ ውስብስብ ባህሪያትን ይዞ ቢፈጠርም ተልእኮውን መወጣት ከቻለ ስኬታማ የሆነ ውብ፣ ደስተኛና ምሉእ ፍጡር ይሆናል፡፡

የስብዕና ልህቀት

☞ መንፈሰ ጠንካራ ሰዎች የማያደርጓቸው አስሩ ነገሮች፡

መንፈሰ ጠንካራ ሰዎች ሃሳባቸውንና ባህሪያቸውን በመግራትና ስሜታቸውን በመቆጣጠር ይታወቃሉ ፡፡ በአዕምሯዊ #ብስለትና በአስተሳሰብ ከፍ ያለ ደረጃ ላይ የደረሱ ሰዎች የሚከተሉትን ነገሮች አያደርጉም ፡፡

➊. ፍርሃት የለባቸውም
መንፈሰ ጠንካራ ሰዎች #ምክንያታዊ አስተሳሰብን ስለሚያጎለብቱ ሰዎች ብዙ ጊዜ በማህበራዊና በኢኮኖሚያዊ ህይወታቸው ወደፊት ሊገጥማቸው ስለሚችሉ ችግሮች አስቀድመው ስጋት ውስጥ ለሚጥል ጭንቀት አይዳረጉም ፡፡

➋. በሌሎች ስዎች ስኬታማነት አይቀኑም
አዕምሯቸው ሚዛናዊነትን ያጉለበተ ሰዎች ስኬትን ከተቀዳጁ ሌሎች ሰዎች ትምህርትን ለመውሰድ ሙሉ በሙሉ ዝግጁ እንደሆኑ ይነገራል ፡፡ የስነ ልቦና ባለሙያዎች በሌሎች ሰዎች ድክመትና ስኬትማነት ላይ ማተኮር የራስን እቅድ ያሳጣል ይላሉ ፡፡

➌. ባለፈ ነገር አይፀፀቱም
ስላለፈው ጉዳይ መጨነቅና በፀፀት ጊዜን ማሳለፍ ለወደፊቱም እቅድን እንዳይነድፉ መሰናክል ይሆናል ፤ መንፈሰ ጠንካራ ሰዎች ካለፈው ችግራቸው ወይም ውድቀታቸው ትምህርት በመውሰድ አሁን ያለውን የተሻለ በማድረግ ለነገ ስኬታማነታቸው በጥረት ይሰራሉ ፡፡

➍. ራሳቸውን አሳልፈው አይሰጡም ፤ አይሸነፉም
ብዙ ጊዜ መንፈሰ ጠንካራ ሰዎች አካላቸው እንኳ ቢደክም በአስተሳሰብና በአመለካከታቸው ብርቱ አቋም ይዘው ለስኬት ይበቃሉ ፡፡ ራሳቸውንም ለጠላቶቻቸው አንበርክከው አይሰጡም፡፡

➎. ለውጥን አይፈሩም
እነዚህ ሰዎች ነገሮችን አመዛዝነው የሚተነብዩ በመሆናቸው በሚያደርጉት ማንኛውም ነገር ለሚመጣው ውጤት ዝግጁ ናቸው ፡፡

➏. ከአቅማቸው በላይ በሆነ ጉዳይ ጊዜያቸውን አያባክኑም
በአዕምሯዊ ብስለታቸው ከፍ ያሉ ሰዎች ሁሉም ነገር እነሱ ባቀዱት ልክ እንደማይሆንና ከአቅማቸው በላይ የሆነ ነገር እንደሚኖር ስለሚያስቡ አይጨነቁም ፡፡ ከአቅማቸው በላይ ሆነው ለጭንቀት የሚዳርጉ ነገሮችን በአግባቡ በማስተናገድም ካልተገባ ውጥረት ራሳቸውን ያድናሉ ፡፡ በዚህም ሰኬታማነታቸውን ያጎለብታሉ ፡፡

➐. ተመሳሳይ ስህተት አይሰሩም
ብዙ ጊዜ ስህተት በድጋሚ ሊከሰት የሚችለው ያለፈውን ካለማገናዘብና እንዳይደገም ካለመዘጋጀት እንደሆነ የስነ ልቦና ምሁራን ናገራሉ ፡፡ ጥሩ የአዕምሮ ብስለት ያላቸው ሰዎች ደግሞ ለሚሰሩት ስህተት ኃላፊነትን በመውሰድ በቀጣይ እንዳይደገም መፍትሔ አስቀምጠው ይሰራሉ ፡፡


➑. በመጀመሪያው ውድቀታቸው አይሸነፉም
አዕምሯዊ ጥንካሬ ያላቸው ሰዎች በመጀመሪያው ውድቀታቸው መሸነፍን አያውጁም ፤ ከውድቀታቸው ትምህርትን በመውሰድ የተሻለ ውጤትን ለማምጣትም በትጋት ይሰራሉ ፡፡


➒. ቅፅበታዊ ውጤትን አይጠብቁም
አስተሳሰባቸው ከፍ ያሉ ሰዎች ብዙ ጊዜ የሚሰሩት ስራ ወዲያውኑ ውጤት እንደሚያስገኝላቸው በማሰብ አይጓጉም ፡፡ ከዚህ ይልቅ ሁሉ ስራ የራሱ ጊዜ እንዳለውና የስኬቱም ምንጭ የተቀመጠለት ጊዜ ፣ የሚደረግለት ተግባራዊ እንቅስቃሴ መሆኑን በእቅዳቸው አስቀምጠው ጉዞ ወደ ፊት ይላሉ ፡፡ ይህ ደግሞ ምክንያታዊ ወይም እውናዊ የስኬት ምንጭ በአንድ ሌሊት እንደማይመጣ መረዳትን ያሳያል ነው ያሉት ባለሙያዎቹ ፡፡

➓. ዓለም ሁሉንም ነገር እንድታበረክትላቸው አይፈልጉም
ዓለማችን ብዙ ተቃርኖዎች ስኬትና ውድቀት ፣ ሀብትና ድህነት ፣ ሀዘንና ደስታ ወዘተ የተጣመሩባት እንደመሆኗ መንፈሰ ጠንካራ ሰዎች የሚፈልጉትን ሁሉ ከዓለም እንዲያገኙ አይፈልጉም ፡፡ ከዚህ ይልቅ በዓለም ላይ ደስታም ሆነ ሀዘን ፣ ስኬትም ሆነ ውድቀት የሚያጋጥመው በራስ ጥረትና ጥንቃቄ ልክ ነው ብለው ያምናሉ ።

የስብዕና ልህቀት
@Human_Intelligence

የማስተካከል ድንቅ ጥበብ

በመጀመሪያ ለሕይወታችን እቅድ እንሰራለታለን፡፡ አንደኛ እቅድ ትምህርት፣ ስራ፣ የፍቅር ሕይወት፣ ቤተሰብ እያልን እናድጋለን፡፡ ከዚያም ወደ ሕይወት ግቦቻችን እንደርሳለን። በእርግጥ እንደዚያ እንደማይሰራ እንደምታውቅ እርግጠኛ ነኝ፡፡ ሕይወታችን ማባሪያ በሌለው ብጥብጥና ግርግር ውስጥ ታልፋለች፡፡ የሕይወታችን አብዛኛውን ጊዜያችንን የምናጠፋውም ባላየናቸው የሕይወት ውጣ ውረዶች የሚመጡብንን ፈተናዎች በመታገል ነው፡፡

በህይወት ውስጥ ወሳኙ ነገር መነሻው ሳይሆን ከመነሻው በኋላ የሚመጡት የማስተካከያ ጥበቦች መሆናቸውን ተምሬያለሁ። ከብዙ ቢሊዮን ዓመታት በኋላ ተፈጥሮም ይህን - የተማረች ትመስላለች። ህዋሳት በተከፈሉ ቁጥር የመቅዳት ሂደት ስህተቶች (copying errors) ቀጣይነት ባለው መልኩ በዘረመላዊ ቁሶች ውስጥ እየተፈጠሩ ይሄዳሉ፡፡ ስለሆነም በእያንዳንዱ ህዋስ ውስጥ እነዚህን ስህተቶች ወደኋላ ተመልሰው የሚያስተካክሉ ሞለኪዮሎች አሉ። የዲ ኤን ኤ ጥገና ባይኖር ኖሮ ልክ እንደተወለድን በሰዓታት ውስጥ በካንሰር አማካይነት መሞታችን አይቀርም ነበር፡፡ የበሽታ መቋቋም ሥርዓታችን የሚሰራውም በተመሳሳይ መልኩ ነው። ችግሮች ቀድመው የማይታዩ በመሆናቸው ምክንያት ቀድሞ የተዘጋጀ ማስተር ፕላን የለም፡፡ ቫይረሶችና ባክቴሪያዎች በየጊዜው እየመጡ ሰውነታችንን ያጠቃሉ። የመከላከል ሥርዓታችንም ሁልጊዜ ይሄንን በማስተካከል ይሰራል።

ስለዚህ ወደፊት ሁለት በጣም የማይጣጣሙ ጥንዶች መካከል የሰመረ ትዳር መመስረቱን ስትሰማ ብዙ አትደነቅ፡፡ ይህ የስሪትን (set up) አጋኖ የማየት አይነተኛ ምሳሌ ነው፡፡ በግልጽ ካወራን የትኛውም ሰው ለትንሽ ሰዓት በግንኙነት ውስጥ ከቆየ ያለማስተካከያና ያለማሻሻያ ግንኙነቱ መቀጠል የማይችል መሆኑን ይረዳል። የትኞቹም ጓደኝነቶች ማደግ አለባቸው፡፡

ብዙውን ጊዜ ከማያቸው የተሳሳቱ አረዳዶች መካከል አንዱ ‹ጥሩ ሕይወት ማለት የተረጋጋ ሁኔታ ውስጥ መኖር ማለት ነው› የሚለው ድምዳሜ ነው፡፡ ይህ ስህተት ነው፡፡ ጥሩ ሕይወት . የሚመጣው ቀጣይነት ባላቸው የዘወትር ማሻሻያዎች ውስጥ በማለፍ ነው፡፡

እና እኛ ለማስተካከልና ለመሻሻል የምናቅማማው ለምንድን ነው? ምክንያቱም እያንዳንዷን የማስተካከያ ስራ የምንረዳት በመስመራችን ላይ እንደተገኘ ድክመት ስለሆነ ነው፡፡ በእርግጠኝነት እቅዳችን እየሰራ አለመሆኑን እንናገራለን፡፡ በዚህም የውርደት ስሜት ይሰማናል፡፡ እውነታው ግን ሌላ ነው፡፡ እቅድ እንደወረደ ሰርቶ አያውቅም፡፡ ድንገት ያለምንም እንከን ሰርቶ የሚያውቅ ከሆነም እንኳን ሁኔታው ፍፁም አጋጣሚ ነው፡፡

ታዋቂው የአሜሪካ ጀኔራልና በኋላም ፕሬዝደንት) ዋይት ኤዘንሃወር እንዳለው “እቅዶች ምንም አይደሉም፧ ማቀድ ግን ሁሉ ነገር ነው፡፡” ነገሩ ወጥ የሆነ ፅኑ እቅድ ስለመያዝ አይደለም፤ በተደጋጋሚ እና ሁልጊዜ የሚኖር የማቀድና የማሻሻል ሂደት እንጂ።

“ወታደሮችህ ልክ የጠላትን ጦር ሲያገኙ” ይላል ኤዘንሃወር “የትኛውም እቅድ ጥቅም አልባ ይሆናል፡፡

ህገ መንግስታት ሁሉም ህጎች የሚያርፉባቸውን መሰረቶች የሚጥሉ የበላይ ሰነዶች ናቸው፡፡ ይሁን እንጂ ሁሉም ህገ መንግስታት በመሻሻል ሂደት ውስጥ ያልፋሉ። ለምሳሌ በ1787 የፀደቀው የአሜሪካ ህገ መንግስት እስካሁን ባለው ዘመኑ 27 ጊዜ ተሻሽሏል። የስዊዘርላንድ ህገ መንግስትም ከ1848 በኋላ ሁለት ትልልቅ ማሻሻያዎችን (revisions) እና በርካታ ጥቃቅን ማስተካከያዎችን አስተናግዷል፡፡ የጀርመኑ የ1949 ህገ መንግስት በበኩሉ 60 ያህል ማሻሻያዎች አይቷል፡፡

ይህ ውርደት ወይም ድክመት አይደለም፡፡ ትርጉም የሚሰጥ ሂደት እንጂ። የማስተካከል አቅም የየትኛውም
ዴሞክራሲያዊ ማህበረሰብ መሰረት ነው፡፡  ዴሞክራሲ የሚገነባው በማስተካከያ ስርዓቶች ውስጥ ነው፡፡ በወጉ የሚስራው ብቸኛው የመንግስት አይነትም ይሄ ነው፡፡

እንዳለመታደል ሆኖ በሌሎች ሁኔታዎች ላይ ያላን የማስተካከል ፍላጎት ደግሞ ዝቅ ያለ ነው፡፡ የትምህርት ስርዓታችንን
መጥቀስ ይቻላል። የትምህርት ስርዓታችን በእውነታ እውቀት እና በሰርተፍኬት (ስሪት) ላይ የተመሰረተ ነው፡፡ በዲግሪ እና በስራ ቦታ ውጤታማነት መካከል ያለው ክፍተት ግን ብዙ ነው። ይሄንን እያስተካከልን አይደለም፡፡

በባህሪ እድገታችንም ውስጥ ተመሳሳይ ነገር አለ፡፡ አንድ ብልህና አስተዋይ የምትለው ሰው እንደሚኖርህ እርግጠኛ ነኝ፡፡ የዚህ ሰው አስተዋይ መሆን ዋና ምክንያቱ ምን ይመስልሃል? ስሪቱ? .
(ትክክለኛ ዘር፣ ጥሩ አስተዳደግ፣ ጥራት ያለው ትምህርት) ወይስ የማስተካከል ልምዱ? (በሕይወቱ የሚያያቸውን ክፍተቶችን በየጊዜው እያስተካከለ የመሄድ ችሎታው?)


ሲጠቃለል; ለማስተካከል ያለንን መጥፎ አተያይ ማስወገድ አለብን። ትክክለኛውን - ህግ እንከተላለን ብለው እየታገሉ እድሜያቸውን ከሚያቃጥሉ ሰዎች ይልቅ በጊዜ ራሳቸውን ማስተካከል የጀመሩ ሰዎች የበለጠ ተጠቃሚ ናቸው። ፍፁም የሚባል ልምምድ እና ህግ የለም። የሕይወት ግቦችም ከአንድ በላይ ናቸው። ፍፁም የቢዝነስ ስትራቴጂ የሚባል ነገርም የለም። ትክክለኛ የሚባል አንድ ስራ ብቻም እንዲሁ።
ሁሉም ተረቶች ናቸው። እውነታው ይሄ ነው። በአንድ እርምጃ ትጀምራለህ፤ በየደረጃው እያስተካከልክ ትጓዛለህ፡፡ አለም የበለጠ ውስብስብ እየሆነች በሄደች ቁጥር መነሻ ነጥብህ ጠቃሚነቱን እያጣ ይሄዳል። ስለዚህ “በፍፁም ስሪትህ” ላይ ኃይልህን አታባክን፤ በስራም ቢሆን፣ በግል ሕይወትም ቢሆን፡፡ ከዚያ ይልቅ በአግባቡ እየሰሩ ያልሆኑ ነገሮችን ማስተካከልን ተማር፤ ተለማመድ። ይህንንም በፍጥነት እና ያለ ምንም የጥፋተኝነት ስሜት አድርገው፡፡

✍️ሮልፍ ዶብሊ
📚The art of clearly thinking
#share
@Human_intelligence

የስምና የዝና ከርቸሌ

ከሚከተሉት መካከል የትኛውን ትመርጣለህ? በዓለም ላይ አንደኛ ጎበዝ ሆነህ እንደ አንደኛ ደደብ መታየት ወይስ የመጨረሻ ደደብ ሆነህ እንደ አንደኛ ጎበዝ መታየት?

ዋረን ቡፌት በሌላ አገላለፅ እንዲህ ያስቀምጠዋል። “ዓለም ሁሉ ማፍቀር የማይችል እያለህ ጎበዝ - አፍቃሪ መሆን ይሻልሃል ወይስ አንተ ፍቅር የማይገባህ ሰው ሆነህ - እያለ ዓለም በሙሉ ጎበዝ አፍቃሪ ቢልህ?” ይህንን በመመርመር ውስጥ ቡፌት ለጥሩ ሕይወት አንጓ ከሆኑ ነገሮች መካከል የሆነውን አንድ ነጥብ ያነሳል፡፡ ይህም በውስጥ ግምገማ (inner scorecard) እና በውጪ ግምገማ (outer scorecard) መካከል ያለው ልዩነት ነው፡፡

ላንተ ወሳኙ የትኛው ነው? “አንተ ራስህን እንዴት ነው የምታየው” የሚለው ነው። ወይስ “ሌሎች ሰዎች አንተን እንዴት ነው። የሚያዩህ” የሚለው?.. ትኩረትህ አንተ በራስህ ምን እንደምታደርግ በማስብ ፈንታ “ዓለም ስለኔ ምን ይላል” በሚለው ላይ ከሆነ የውጪ ግምገማ(outer scorecard) አፍቃሪ መሆንህ ይታወቃል፡፡ ይህም ጥሩ ሕይወትን የማበላሻ አንዱ መንገድ ነው፡፡

የሌሎች ሰዎች አስተያየት ያለው ጥቅም አንተ “አለው” ብለህ ከምታስበው በታች የወረደ ነው። ይህ በድንጋይ ዘመን የቀረ ነገር ነው፡፡ ሰዎች አንተን በአድናቆት ሰማይ ቢያስነኩህ ወይም በትችት ከትቢያ ቢደባልቁህ ይህ በሕይወትህ ላይ የሚኖረው እውነተኛ ተፅዕኖ አንተ ለራስህ ከሚሰማህ ኩራትና ሀፍረት አንፃር በጣም ዝቅተኛ ነው፡፡

ስለዚህ ራስህን ነፃ አውጣ፡፡ ይህንን ማድረግ ያለብህ ደግሞ ስለ ሶስት ምክንያቶች ነው፡፡ አንደኛ ይህ በስሜት የመዘፈቅ ሕይወት በአግባቡ እየመራህ የምትቀበለው አይሆንም፡፡ ወደድክም ጠላህም በጊዜ ሂደት ክብርና ዝናህን በአግባቡ መቆጣጠር አትችልም፡፡ ጂያኒ ኢጅኔሊን እንዲህ ይላል፡- “እያረጀህ ስትሄድ የሚገባህንና ትክክለኛውን ክብር (reputation) ታገኛለህ፡፡ ሰዎችን ለጊዜው ልታታልል ትችላለህ፤ በሕይወት ዘመን ሁሉ እንደሸወድክ መኖር ግን አትችልም፡፡”

ሁለተኛ በክብርና በዝና (prestige and reputation) ላይ ትኩረት ማድረግ (በትክክል ደስተኛ የሚያደርገን ነገር ምንድን ነው?› - የሚለውን አረዳዳችንን ይረብሻል፡፡ ሶስተኛ ያስጨንቀናል፡፡ ስለሆነም ይህ ለጥሩ ሕይወት ቀጥተኛ ግንኙነት ያለው ነገር ነው፡፡

- እንደዛሬው ዘመን “ሰዎች ስለኛ ምን ይላሉ?” የሚለው ጭንቀት ጎልቶ የታየበት ወቅት የለም፡፡ ዴቪድ ብሩክስ እንዲህ ይላል  “ማህበራዊ የመገናኛ ብዙሃን ሰዎችን ወደ ትንንሽ የብራንድ አስተዳዳሪነት ቀይሯቸዋል። ሰዎች ዛሬ ፌስ ቡክን፣ ቲውተርን፣ አጭር መልዕክትን እና ኢንስታግራምን እየተጠቀሙ የተጋነነ ውጫዊ ማንነትን ለመፍጠር ሲታትሩ ይውላሉ፡፡” ብሩክ
  በፌስቡክ ላይ የምናገኛቸው የመጋራት (share) የመውደድ (like) እና ሌሎችም ግብረ መልስ መስጫዎች ሰዎች ለሰዎች ያላቸውን አረዳድ እንዲያንፀባርቁ የተቀረፁ ናቸው፡፡ በዚህ መንገድ ለሰዎች የምንሰጣቸው ግብረ መልሶች ደግሞ ፌስ ቡክ ላይ ባየነው መጠን እንጂ እውነተኛ ማንነታቸውን አውቀን የማይሆንበት እድል ሰፊ ነው፡፡ አንድ ጊዜ በዚህ መረብ ከተጠለፍክ ጥሰህ ለመውጣትና ጥሩ ሕይወትን ለመምራት ቀላል አይሆንልህም፡፡

#ትምህርት፡- ጭብጡ ምንም ይሁን ምን ሰዎች ስላንተ ሊፅፉና ሊያወሩ ይችላሉ። ከኋላህ እየተከታተሉ የሚያንሾካሹኩ ሰዎችም አይጠፉም። በውዳሴ ሊያሞካሹህ ወይም በትችት ሊኮንኑህ ይችላሉ። አንተ ይህንን መቆጣጠር አትችልም። ጥሩው ነገር ደግሞ መቆጣጠርም የሌለብህ መሆኑ ነው፡፡ ፖለቲከኛ ወይም ዝነኛ ሰው ካልሆንክ በስተቀር ገቢህ በማስታወቂያ ላይ የተመሰረተ አይሆንም፡፡ እንደዚህ ከሆነ ደግሞ ስለዝናና ክብር (reputation) አትጨነቅ፡ ከመወደድና ከመውደድ ውጣ። ራስህን ጎግል ላይ አትፈልግ። ከዚያ ይልቅ የሆነ ነገር ሥራ።

ቡፌት እንዲህ ይላል- “እኔ ደስ የሚለኝን ነገር ግን ሌሎች ሰዎች የማይወዱትን ነገር ባደርግ ደስተኛ ነኝ፡፡ ነገር ግን እኔ የሰራሁትን ነገር ሌሎች ሰዎች ቢያደንቁልኝም፣ እኔ ግን የማልረካበት ከሆነ ደስተኛ አልሆንም።” ይህ የውስጥ ግምገማ (inner scorecard) ትክክለኛ አገላለፅ ነው። ስለዚህ በዚህ ላይ አተኩር። የውጪ አድናቆቶችንና ወቀሳዎችን ዝቅ ባለ ስሜት እያችው።

✍️ሮልፍ ዶብሊ

የስብዕና ልህቀት

@Human_intelligence
@Human_intelligence

ማን ይቀስቅሰን?...
---
ደምስ ሰይፉ

እንደ ማሕበረሰብ አንቀላፍተናል… ጥልቅ እንቅልፍ ውስጥ ነን… ለሞት የቀረበ እንቅልፍ… ችግሩ ማንቀላፋታችንን አናውቅም… ማንቀላፋታችንን ስላላወቅን የተኛንበትንም አናውቅም… ማንቀላፋታችን ደግሞ በሌባ አስደፍሮናል… ችግሩ መሰረቃችንን አናውቅም… ወይም ግድ የለንም… የተዘረፍነው ግን አማናዊነት ነው… እውነተኛውን ማንነት!!… ስንነቃ እንደምን እንደነግጥ ይሆን?...
---
“Race is a lazy byproduct of not knowing your true self” ― Shaun S. Lott
___
የሰውን ልጅ እጅግ ከሚያሳንሱ ነገሮች ዋነኛው ምናልባትም ትልቁ ጎሰኝነት ይመስለኛል... ጎሰኝነት ከሁዳድ ጋርዮሽ የመዳፍ ቁርስራሽ የሚያስመርጥ እብደት ነው... የሰው ልጅ የሁዳድ ጋርዮሽ Space ሲሆን የመዳፍ ቁርስራሹ ደግሞ መንደርተኝነቱን የሚታቀፍበት ጎሳዊ ቅርጫት ነው... ስፔስ ላይ ቅርጫትን አኑሮ ማሰብ ጣና ሃይቅ ላይ አንዲት የጤፍ ፍሬ አስቀምጦ ከማሰብም በላይ ከባድ ነው...
___
ስለ [Multi verses] የሚያትተው የ Parallel universe ቲዎሪ እስከዛሬ ከምናውቀው በላይ ሌሎች ብዙ ቨርሶች ስፔስ ላይ እንዳሉ ሲያትት ሺህ ምንተሺህ ፕላኔቶች ሕዋውን እንደሞሉ እንረዳለን... ከዚህ አንፃር የኛይቱ ምድር ስላለንባት ግዙፍ ትምሰል እንጂ ከሌሎቹ እልፍ አዕላፍ ፕላኔቶች ጋር ስትተያይ እዚህ ግባ የሚባል መጠን ልኬት የላትም...
___
የሰው ልጅ ግን ከምድርም፣ ከቨርሶችም ከራሱ ከስፔስም ይልቃል፤ በፈራሽ በስባሽ ሥጋ የማይመተር፣ በጊዜና ቦታ የማይሰፈር ታላቅ ማንነት ባለቤት ነውና... ይህን ጽሩይ ማንነት ግን ሁሉ አይረዳውም ሁሉ አይገነዘበውም፤ አብዛኛው በጠፊ ጥላው ላይ ተመስጧልና...
___
“You are here to enable the divine purpose of the Universe to unfold. That is how important you are!” ~ Eckhart Tolle
___
እውነታው የስብዕናችን ግዝፈት ልክ አልባነቱን አመልካች ቢሆንም በመንደርተኝነት መጨፈናችን ልክና ገደብ ከሌለው ሕዋ አንፃር የድቃቂ አቧራን ያህል ዓይን የማትቆረቁረውን ምድርን ወደ ሌሎች ብናኞች የመከፋፈል ክፋት ውስጥ ዶሎናል... ችግሩ በዚህ ቢቆም መልካም ነበር፤ ቅንስናሹ ውስጥ 'ሌሎች' እንዲኖሩ የምንፈቅድበት መስፈሪያ ደግሞ አለን... የኔ ወገን፣ የኔ ዘር፣ የኔ ምንትስ... ወዘተ የሚያስብል ህመም...
___
እርግጥ የቋንቋ መኖር እውነት ነው... የጎሳ መኖር ግን ቅዠት ነው፤ በምንም አታረጋግጠውም... ታዲያ እንዴት ነው እኛና ሌሎች ለማለት የምንጠቀመው?... አማራ፣ ኦሮሞ ወይም ሲዳማነት በላብራቶሪ ውስጥ የሚረጋገጥ ነገር የለውም... ደምህ [A፣ B ፣ AB እና O] የሚል የወል ስም እንጂ ጉራጌ፣ ጋሞ፣ ትግሬ፣ አልያም ወላይታ የሚያሰኝ ንጥረ ነገር የለውም... 'እኔ ምንትስ ነኝ፣ እከሌ እንዲያ ነው' ስትል ቋንቋን፣ በአንድ አካባቢ መገኘትንና ትውስታን መሰረት ከማድረግህ ውጪ ምን ተጨባጭ ማስረጃ አለህ?...
___
የፍልስፍና ፕሮፌሰሩ David Livingstone Smith, “Less Than Human: Why We Demean, Enslave, and Exterminate Others” በተሰኘ ተሸላሚ መጽሐፉ ስለ ዘረኝነት ሲጽፍ “The folk notion of race is very much an artificial construction.” ብሏል…
---
እንግዲህ ቋንቋ እውቀት ነው - ማንም ይማረዋል... አንድ አካባቢ መገኘትም አጋጣሚ ነው - ማን አውቆ ይመርጠዋል?... የቆዳ ቀለም ለየአህጉሩ የተሰጠ የአየር ሁኔታ ግልባጭ ነው - በቆዳው ውስጥ ያለውን የ melanin መጠን ማን መወሰን ይችላል?... እስኪ ንገረኝ - ‘ነኝ’ የምትለውን ነገድ የሆንከው በምንህ ነው?... ራስህን ከኔ የነጠልከው ምን ይዘህ ነው?... ልዩ ልዩ ቋንቋና ይትባሃል ፈጥረን ውበት ከመጨመራችን ውጭ በሰውነታችን መሃል 'ልዩነትን' የሚያሳይ ምን ነገር አለን?... ነገዴ ግንባሬ ላይ ተጽፎ ይሆን እንዴ?...
___
ወዳጆቼ... ይህ የመንደርተኝነት ህመም በዚህ ከቀጠለ የእግር መቆሚያ ሁሉ ሊያሳጣን ይችላል... ለአማናዊ ማንነቱ ኢትዮጵያዊ ዜግነት የማይመጥነውን፣ አፍሪካዊነት የማይስተካከለውን፣ ምድር እንኳ የማትፎካከረውን ለብቻው ዩኒቨርስ የሆነን ሰው እንዴት 'መንደርህን ፈልግ' ትሉታላችሁ?... “You are here on earth to unearth who on earth you are.” ― Eric Micha'el Leventhal
___

@bridgethoughts
@Human_Intelligence
@Human_Intelligence

ራስን ከፍ አድርጎ የማየት ኢጎ

በህይወት ስቃይ ና ችግሮች ውስጥ  ስንሆን  በችግሮቻችን የበለጠ አቅመቢስነት የሚሰማን እንሆናለን፡፡ በዚህም ከእነዚያ ችግሮች ለማምለጥና ያንን ለማካካስ ራሳችንን ከፍ አድርጎ ማየት እናዳብራለን፡፡ ይህ ራስን ከፍ አድርጎ ማየት ከእነዚህ በአንዱ መንገድ ይሰራል፡፡

1. እኔ በጣም አሪፍ ነኝ ሌሎቻችሁ ግን ደባሪዎች ናችሁ ስለዚህ የተለየ እንክብካቤ ያስፈልገኛል፡፡
2. እኔ የምረባ አይደለሁም ሌሎቻችሁ
ግን አሪፎች ስለሆናችሁ የተለየ እንክብካቤ ያስፈልገኛል የሚሉ ናቸው፡፡

እነዚህ ሀሳቦች በውጪ ሲታዩ ተቃራኒ አስተሳሰብ፣ ውስጡ ግን ተመሳሳይ ራስ ወዳድነት ያለባቸው ናቸው፡፡ በእርግጥ ራሳቸውን ከፍ አድርገው የሚያዩ ሰዎች በሁለቱ መካከል ሲዋዥቁ ይታያሉ፡፡ ወይ እነርሱ ከአለም ሁሉ በላይ ናቸው አለዚያም ደግሞ አለም ሁሉ ከእነርሱ በላይ ነው፡፡ ይህም መዋዠቅ የሚከሰተው የሆነ ቀን ወይም ያለባቸውን ሱስ እያስታገሱ ባሉባት ቅጽበት ይሆናል፡፡

ብዙ ሰዎች ከንቱ በሆነው ለራሳቸው በሚሰጡት ከፍተኛ ክብር የተነሳ በራሳቸው ፍቅር የወደቁ እንዲሁም በጣም ለፍላፊ በመሆናቸው ከሌላው ሰው በቀላሉ መለየት ይችላሉ።በቀላሉ መለየት የማይችሉት ለራሳቸው ከፍተኛ ክብር የሚሰጡ ሆነው ነገር ግን ዝቅተኛ እንደሆኑና ለአለም የማይጠቅሙ እንደሆኑ የሚሰማቸውን ነው፡፡

በሕይወት ውስጥ ሁሉም ነገር አንተን ለመጉዳት የሚደረግና ያለማቋረጥ ተጠቂ የሚያደርግህ አድርጎ መተርጎም ልክ ተቃራኒውን እንደማድረግ ያህል ራስ ወዳድነት ነው፡፡ አንደኛው ምንም አይነት ችግር የሌለበት ሆኖ አንደኛው ደግሞ ሊቀረፍ የማይችል ችግር አለበት የሚል እምነት ማዳበር የዚያኑ ያህል በከፍተኛ ደረጃ ከንቱ የሆነ ራስን ከፍ አድርጎ የማየት ነገር ይፈልጋል፡፡ እውነታው በሕይወት ውስጥ የግል ችግር የሚባል ነገር አለመኖሩ ነው፡፡ የሆነ ችግር ካለብህ፣ በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሌሎች ሰዎችም ከዚህ ቀደም የዚያ አይነት ችግር ነበረባቸው ወይም አሁን አለባቸው አለበለዚያም ወደፊት ይኖርባቸዋል፡፡ የዚያ ችግር ተጠቂዎች ምናልባትም አንተ የምታውቃቸው ሰዎች ሊሆኑም ይችላሉ፡፡ ይህ መሆኑ ግን ችግሩን አያሳንሰውም ወይም የሚጎዳ የመሆኑን መጠን አይቀንሰውም፡፡ ይህ ማለት በአንዳንድ ሁኔታዎች ተጠቂ ላትሆን ትችላለህ ማለትም ሳይሆን ይህ ማለት አንተ የተለየህ አይደለህም ማለት ነው፡፡

በአብዛኛው ችግሮችን ለመፍታት የመጀመሪያውና በጣም አስፈላጊ የሆነው እርምጃ፣ አንተና የአንተ ችግሮች በችግሮቹ ከባድነት ወይም በሚያስከትሉት ስቃይ ተጠቃሚዎች አለመሆናችሁን መረዳት ነው፡፡

ራስን ከፍ አድርጎ የማየት ችግር

አንድ ጊዜ ሰዎች በዙሪያቸው የሚከናወነው ሁሉ ራስን ትልቅ አድርጎ የሚያሳይ እንደሆነ ያለማቋረጥ እንዲገምቱ የሚያደርግ አስተሳሰብ ካዳበሩ፣ እነርሱን ከዚያ ውስጥ ሰብሮ ማውጣት በጣም አስቸጋሪ ነው፡፡ እነርሱን ለማስረዳት የሚደረግ ሙከራ ሁሉ ለእነርሱ የእነርሱን ታላቅነት፣ ምን ያህል ጎበዝ፣ ተሰጥኦ ያላቸው፣ መልከ መልካሞችና ስኬታማ መሆናቸውን መሸከም ባለመቻል የሚመጣ ጥቃት ተደርጎ ይታያል፡፡

ራሳቸውን ከፍ ያሉ እንደሆኑ የሚሰማቸው ሰዎች፣ በሕይወት ውስጥ ያሉት ሁኔታዎች ሁሉ ለእነርሱ ታላቅነት ወይ አድናቆት ወይ ጥቃት የተሰሩ ናቸው ብለው ያምናሉ፡፡ የሆነ ጥሩ ነገር ካጋጠማቸው እነርሱ በሰሩት አሪፍ ነገር ምክንያት ነው፡፡ መጥፎ ነገር ካጋጠማቸው የሆነ ሰው ቀንቶ ሊጎዳቸው ሞክሮ ነው፡፡ ራስን ከፍ አድርጎ ማየት ዘላቂነት የለውም፡፡ እንደዚህ አይነት ሰዎች የእነርሱን የበላይነት ስሜት በሚያጠናክር በየትኛውም ነገር ራሳቸውን ያሞኛሉ፡፡ ምንም ያህል ዋጋ ቢያስከፍልም፣ አንዳንድ ጊዜ በዙሪያቸው ላሉ ሰዎች አካላዊና ስሜታዊ ጉዳት የሚያስከትል ቢሆንም የአእምሮ እይታቸውን ይከላከላሉ፡፡

ለራሳቸው ከንቱ የሆነ ከፍተኛ ግምት የሚሰጡ ሰዎች  ለራሳቸው ችግሮች በግልፅና በታማኝነት እውቅና መስጠት ስለማይችሉ ህይወታቸውን ዘላቂ ወይም ትርጉም ባለው ሁኔታ ማሻሻል አይችሉም፡፡ እንደዚህ ያሉ ከፍተኛ ክህደት እያሳደዱና ታላላቅ የክህደት ደረጃዎች እያከማቹ ለመኖር የተተው ናቸው፡፡

ግን በመጨረሻ እውነቱ ይወጣና የተቀበሩት ችግሮች ሁሉ እንደገና ራሳቸውን ግልፅ ሲያደረጉ ከባድ የህይወት ምስቅልቅል ውስጥ ይገባሉ።

📚- The subtle art of not giving a fuck
✍️ - Mark manson

@Zephilosophy